Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, yüklenici tarafından inşa edilen binanın arsa payı inşaat sözleşmesi hükümlerine göre bitirilerek teslim edilmediği, inşaatın imara aykırı olduğu ve yasal hale getirilmesinin mümkün olmadığı, yüklenicinin tescile hak kazanmaması nedeniyle yükleniciden bağımsız bölüm alan diğer davalıların da hak sahibi olamayacağı gerekçesiyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili şekilde feshine, davalılar adına oluşturulan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline, kira tazminatı isteminin reddine karar verilmiştir. Kararı, davalı yüklenici dışındaki davalıların vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir. ...- Dava, sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemlerine ilişkindir. Davacı safında, ... mirasçısı olarak birden çok kişi bulunduğu gibi, davalı safında da taşınmazda pay sahibi olan birden çok davalı bulunmaktadır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur....
Şti. vekilleri temyiz etmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur....
- KARAR - Asıl davada davacı vekili, taraflar arasında imzalanan 23.06.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, imar durumunun alınmasından itibaren 6 ay içerisinde inşaat ruhsatı alınacağının, inşaat ruhsatının alınmasından itibaren de 24 ay içerisinde işin teslim edileceğinin kararlaştırıldığını, ancak davalı arsa sahibinin mevcut imar durumunun iptali istemiyle idari yargıda dava açması nedeniyle imar durumunun ve inşaat ruhsatının alınamadığını, davalı arsa sahibinin, buna bağlı gecikmeden müvekkilini sorumlu tuttuğunu ve sözleşmeyi feshedeceğini bildirdiğini, davalının kötüniyetli olduğunu, 3. kişilerle yeni bir sözleşme yapma ihtimalinin bulunduğunu, müvekkilinin haklarının korunması açısından arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerh edilmesi gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasındaki 23.06.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tapuya şerhini talep ve dava etmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki adi yazılı sözleşme geçersiz ise de, sözleşmeye konu taşınmazın yükleniciye devredilmiş olması nedeniyle geçerlilik kazandığı, davalı yüklenicinin sözleşmeden kararlaştırılan sürede edimini ifa etmediği gerekçesiyle, davanın kabulü ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı temyiz etmiştir. Davacı tarafça, tapu iptal tescil istemi ile birlikte sözleşmenin geriye etkili olarak feshi isteminde de bulunulmuş olmasına rağmen, mahkemece, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi istemi hakkında hüküm tesis edilmemiş ise de, sözleşmeye konu parselin davalı yüklenici adına olan tapu kaydının iptali ile davacı arsa sahibi adına tesciline karar verilmiş olmasının, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi sonucunu da doğurduğu açıktır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı ... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, yüklenicinin inşaatın yapımını aynı şartlar ile davalı ......'ye devrettiğini, sözleşmede inşaat süresinin projenin onaylanmasını takip eden 18 ay olarak belirlendiğini, sürenin dolmasına rağmen inşaatın bitirilmediğini, yüklenicinin inşaatın bitmesi halinde kendisine verilmesi kararlaştırılan bağımsız bölümleri diğer davalılara sattığını ileri sürerek, sözleşmenin geriye doğru feshi ile bir kısım davalılar adına kayıtlı bağımsız bölümlerin tapularının iptali ile davacılar adına tescilini talep ve dava etmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin haklı nedenle feshi halinde menfi zararın, sözleşmenin yapıldığı tarihte sözleşme yapılan diğer başka bir yüklenici ile davaya konu arsalar üzerinde ne miktarda daire veya arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yapılabileceği belirlenerek bu miktar ile sözleşmenin feshinden sonra makul süre içerisinde başka bir yüklenici ile imzalanacak sözleşmeye göre arsa sahibine-alacaklıya verilecek arsa payı veya bağımsız bölümler arasındaki fark olarak verilecek bağımsız bölümler veya arsa payının dava tarihi itibariyle piyasa rayiçlerine göre değeri olacaktır. Zararın bu şekilde bilirkişilerce saptanması ve hesaplanması mümkündür (Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 09.01.2019 gün, 2018/2848 Esas 2019/88 Karar sayılı ilamı ve benzer kararları)....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili yüklenici ve arsa sahibi davalılar arasındaki 27.07.2011 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözlemesinın ... 18. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 23.09.2014 tarih ve 2013/7 esas, 2014/505 karar sayılı kararı ile geriye etkili olarak feshine karar verildiğini, müvekkilinin sözleşmenin ifa edileceği inancı ile proje hazırlanabilmesi, arsa tevhidi, imar işleri, peyzaj projesi, jeolojik etütler için zaruri masraflar yaptığını ileri sürerek, şimdilik 10.000,00 TL alacağın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, sözleşmenin davacı yüklencinin tam kusuru sebebiyle feshedildiğini, masraflardan sorumlu olmadıklarını savunmuş, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, deliller ve tüm dosya kapsamından; davacının sözleşme tarihinden itibaren 4 ay içinde yapı ruhsatı alıp işe başlamadığı ve davacının kendi kusuru sonucu zarar gördüğü gerekçesiyle TBK.'...
Davalı T3 'nin istinaf talebi yönünden yapılan incelemede; Davanın konusunu taraflar arasında yapılan düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve taşınmazın hacizlerden arındırılmış şekilde tapu iptal ve tescil istemi oluşturmaktadır. Dava konusu olayda, davacı arsa sahibi, davalı şirketin yüklenici, diğer dahili davalıların ise haciz lehtarı şahıslar olduğu, davacı ile davalı şirket arasında düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı ve davalı tarafça sözleşmelerin geriye etkili feshi ile tapu iptal ve tescil kararı istinaf konusu edilmemiştir. İstinaf yoluna, taşınmaz üzerinde lehine haciz konulmuş bulunan davalı başvurmuştur. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir....
