Paylı malik olunan taşınmazlarda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tüm paydaşları ya da kat malikleri ile yapılmış olması geçerlilik koşuludur. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davası da olağanüstü tasarruf işlemleri ve önemli işlerden olduğundan, geçerli sözleşmenin varlığı halinde feshinin de tüm paydaşlar veya kat maliklerince talep ve dava edilmesi gerekir. Eldeki davada, davacının, dava konusu taşınmaza 268/2362 oranında paylı malikken davalı yüklenici ile bila tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladığı, sözleşme ile birlikte arsa payının da davalı yükleniciye devredildiği, devir tarihi itibariyle dava konusu taşınmazda, davacı dışında, başka paylı maliklerin de bulunduğu anlaşılmaktadır....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı yüklenici ... arasında 09.01.1997 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşmede kararlaştırılan teslim süresi sona ermiş olmasına rağmen henüz teslimin gerçekleşmediğini, kendisine pay devri yapılan davalı yüklenicinin, diğer davalı ...’ya da hisse satışı yaptığını ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkilleri adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekilleri davanın reddini istemişlerdir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Kararı davalılar ... ve ... vekilleri temyiz etmiştir. 1)Dava, davacı ve dava dışı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında imzalanan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve devredilen bağımsız bölümlerin tapu iptali ve kat irtifakının kaldırılarak arsa olarak davacı adına tescil istemlerine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur....
Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur. Dosya kapsamından, dava konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin birden çok parseli içerecek şekilde birkısım arsa sahipleri ile imzalandığı görülmüş ise de, davacıya ait taşınmaza paydaş olan diğer arsa malikleri ve inşaatın yapılacağı tüm taşınmazların paydaşlarıyla arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanıp imzalanmadığı anlaşılamamaktadır....
Noterliğinin 16/03/2017 tarih ve 005688 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve davacı ... ile imzalanan Sivas 2. Noterliğinin 16/03/2017 tarih ve 005689 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili olarak feshine, 1044 ada 4 parsel sayılı taşınmazın ifrazı mümkün olduğundan ve tevhitten önceki sınırlarda değişiklik olmadığından, 1044 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazların 1044 ada 4 parsel sayılı taşınmazdan ifraz edilerek tüm takyidatlardan ari olarak 3 parselin davacı ... ve 2 parselin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A. İstinaf Yoluna Başvuranlar İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ihbar olunan Sosyal Güvenlik Kurumu vekili ile ihbar olunan ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur. B....
- KARAR - Asıl davada davacı arsa sahibi vekili, taraflar arasında düzenlenen 04.08.1995 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkiline ait bağımsız bölümlerin 15.02.1997 tarihinde tamamlanarak tesliminin kararlaştırılmasına rağmen teslim edilmemesi nedeniyle, müvekkilinin 11.05.1998 tarihinde sözleşmeyi feshettiğini, yapılan tespitte inşaatın %48 oranında tamamlandığının anlaşıldığını ileri sürerek, geriye etkili fesih nedeniyle yüklenicilerin yüklenicilerin inşaata devam etmemeleri için elatmalarının önlenerek muarazanın giderilmesine, yapılan inşaatın yasal hale getirildiğinin tespiti halinde teslimine ve sözleşmenin feshinden kaynaklanan zararlarının tazminine karar verilmesini istemiştir. Birleşen davada yüklenici ... vekili, sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararı karşılığı şimdilik 5.000,00 TL nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bozma ilamına uyalarak yapılan yargılama sonucunda, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, sözleşmeye konu taşınmazların davalı yükleniciye devredildiği, ancak davalının inşaat yapma edimini yerine getirmediği, arsa üzerine yapılan inşaatın % 0,... seviyesinde kaldığı, bu itibarla, davacı arsa sahiplerinin, sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil isteminde haklı oldukları, ancak, yüklenicinin borcu nedeniyle üçüncü kişilere satıldığı tespit edilen taşınmazlar yönünden tapu iptal ve tescil isteminde bulunamayacakları gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile ....02.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı adına kayıtlı bulunan 2998 ada ... ve 3020 ada ... no'lu parsellerin tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline, diğer taşınmazlara yönelik istemlerin reddine karar verilmiştir. ....
Eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshinin talep edilmesi halinde 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 106 ve devamı maddelerinin uygulanması gerekmektedir. Fesih, akdi ilişkiyi ortadan kaldırmaya yönelik bozucu yenilik doğuran bir hak olup, fesih ile akdi ilişkinin geriye etkili sona ereceği kabul edilmektedir. İnşaatın geldiği seviye itibariyle sözleşmenin geriye etkili feshi adalet duygularını zedeleyeceği düşünülüyorsa Yargıtay İçtihadi Birleştirme Kurulu'nun 25/01/1984 tarih ve 3/1 kararı gereğince sözleşmenin ileriye etkili olacak şekilde fesih üzerinde durulması gerekir. Sözleşmenin geriye etkili feshi durumunda, sözleşme hiç yapılmamış gibi hüküm doğuracağından tarafların karşılıklı olarak birbirlerine verdikleri sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebileceklerine kabul etmek gerekir....
