Noterliği'nin 08.03.2016 tarih ve 7246 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nden kaynaklanan maddi tazminat isteğine ilişkindir. Davacılar arsa sahibi, davalı ise yüklenicidir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; karara karşı davalı vekili tarafından yukarıda belirtilen gerekçelerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi eser sözleşmesinin bir türüdür. Eser sözleşmesi ile taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklenmektedir. Yüklenicinin borcu inşaat yapımı, arsa sahibinin borcu da yapılan iş karşılığı olarak taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri borcudur. Borçlu sözleşmeden doğan edimini zamanında yerine getirmez ise alacaklı 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 106/II. (6098 sayılı TBK'nın 125/I) maddesinde kendisine tanınan seçimlik hakkını kullanarak gecikme tazminatını da talep edebilir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yapılıp davacı arsa sahiplerine teslim edilmesi kararlaştırılan bağımsız bölümlerin teslimindeki gecikme sebebiyle gecikme tazminatı alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasında ... 44....
Yukarıda açıklandığı üzere arsa sahipleri ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa ile sonuçlandığının, dolayısı ile davacının da ifa hükümlerinden yararlanabileceğinin kabulü için mahkemenin hüküm altına aldığı tutarın arsa sahibi olan davalılara ödenmiş olması gerekir. Aksi taktirde arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin ifa ile sonuçlandığı kabul edilemeyeceğinden ne yüklenici ne de onun temlik işleminde bulunduğu üçüncü kişi olan davacı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin mülkiyet devrine ilişkin hükmünden yararlanamaz. Mahkemece yapılması gereken iş, davalı arsa malikleri tarafından yüklenici aleyhine ... 3....
- K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle tapu kaydına işlenen Bina Yapımına Ait Sözleşme şerhinin hukuka aykırı olarak devam ettiğini ileri sürerek, tapu kaydındaki şerhin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, taraflar arasında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklı davacıların edimlerini yerine getirmemesi sebebiyle derdest davaların devam ettiğini, bu nedenle şerhin kaldırılmaması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir....
Noterliği'nin 09663 yevmiye numaralı 08/05/2012 tarihli Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'nin geriye etkili olacak şekilde feshi ile gecikme tazminatı alacaklarının tahsili isteğine ilişkindir. Davacı arsa sahibi, davalı yüklenicidir....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili arsa sahibi ile davalı yüklenici arasında 04.03.2003 tarih 5345 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı sözleşme uyarınca yüklenicinin müvekkilinin iki daire ve bir dükkan vermeyi taahhhüt ettiğini, sözleşmenin 7/A maddesine göre inşaatın teslim tarihinin inşaat ruhsat tarihinden itibaren 36 ay olduğunu gecikme halinde her daire için aylık 100 Euro gecikme bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığını, inşaat ruhsat tarihinin 15.12.2003 olduğu buna göre teslim tarihinin ise 15.12.2006 olduğu davalı yüklenicinin 15 aylık bir gecikme ile 30.03.2008 tarihinde daireleri teslim ettiğini ileri sürerek, müvekkiline iki daire için toplam 3.000,00 Euro karşılığı 6.450,00 TL davalıdan alacaklı olduğunu ileri sürerek, bu alacağın yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....
Dava konusu mezkur Genelgenin "Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinin Şerhi ve Terkini" başlıklı "B" bölümününde ise, "Buna göre satış vaadi veya arsa payı kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin mevzuat çerçevesinde Noterlerce düzenlenmiş ve sözleşmenin şerh edilemeyeceğine dair aksine bir hüküm yok ise şerh taraflardan birinin talebi ile şerh edilebilir." yönünde düzenleme yapılmıştır. Dava konusu genelgenin incelenmesi; Dosyanın incelenmesinden, davacı ile … Yapı Arazi Geliştirme İnşaat San. Tic....
Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da bir taraf edimini yerine getirmiş kabul edilemez; Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; Davalılar arasında resmi şekilde düzenlenen 20.12.1994 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca, davalı yüklenicinin diğer davalının maliki olduğu 166 ada 7 parsel sayılı arsa üzerine bir bina yapım işini yüklendiği ve çekişmeli bağımsız bölümün yükleniciye bırakıldığı görülmektedir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı ve eksik işlerin giderilme bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece benimsenen ve karara esas alınan bilirkişi raporunda, davacı tarafın dava açılmadan önce yaptırdığı tespit sonucu belirtilen eksikliklerin daha sonra davalı yüklenici tarafından tamamen giderildiği ve dairenin eksiksiz ve projeye uygun olarak teslim edildiği, davacının davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı belirtilmiştir. Oysa taraflar arasında akdedilen 16.11.2007 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, işin teslimi gereken tarih 16.02.2009'dur. Davalı yüklenici, bu tarihe kadar inşaatı yapıp teslim etmek zorunda olduğundan, bu tarihten başlamak suretiyle eseri teslim ettiği tarihe kadar veya dava konusu bağımsız bölüm davacı tarafından kiraya verilmişse kira akdi tarihine kadar olan süre için arsa sahibine, talep halinde gecikme tazminatı ödemek zorundadır....
Temlikin konusu yüklenicinin arsa payı devri karşılığı arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden hak kazanmadığını üçüncü kişiye temlik etmesi arsa sahibi bakımından önemsizdir. Diğer taraftan yüklenici arsa sahibine karşı öncelikli edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi ... üçüncü kişiye temlik etmişse, üçüncü kişi, BK.m 81’den yararlanma ... bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz. Bütün bu açıklamalardan görüleceği üzere, arsa sahibi ile arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında yüklenicinin öncelikli edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin ardından sözleşmenin hükümlerindeki diğer borçlarının ifa edip etmediğinin açığa kavuşturulması zorunludur....
