Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, bu sözleşmeden kaynaklanan alacak ve inşaat ruhsatının iptali istemine ilişkindir. 818 BK’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, ....01.1984 tarih ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi; ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir....
Noterliği'nce doğrudan düzenlenen 05.01.1989 tarihli ve 1335 yevmiye sayılı “Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayanılmış ve arsa sahiplerine teslimi gereken dairelerin teslim edilmemesi sebebiyle 6.000,00 TL kira tazminatı ve taşınmazın davalı ... tarafından otopark olarak kullanılması sebebiyle 1.000,00 TL ecrimisilin ...'dan tahsili istenmiştir. Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2006/135 Esas ve 2006/227 sayılı kararla birleştirilen davada ise; aynı davacılarca, davalı şirketle yapmış oldukları tarih ve sayısı az yukarıda belirtilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile 6.000,00 TL kira tazminatı ve 1.000,00 TL ecrimisilin davalı şirketten tahsili dava edilmiştir. 05.01.1989 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini davacılar ile dava dışı ...ve ... arsa sahipleri; davalı şirket ise, yüklenici sıfatlarıyla imzalamışlardır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı sözleşmenin feshi ve alacak istemine ilişkindir. Somut olayda, taraflar arasında imzalanan 21.11.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin akabinde davalı yüklenici tarafından taşınmaz üzerinde sadece temel çalışması yapılmış ve inşaat bu hali ile terk edilmiştir. Davacı arsa sahibinin davalı yükleniciye tapu devri yapmadığı kayıtlarla sabit olup, tanzim edilen sözleşme içeriğinde de avans niteliğinde tapu devri yapılacağına ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifası için tapuda taşınmaz devri yapılması şart olmayıp fiilen inşaat faaliyetlerine hazır şekilde yer tesliminin yapılması yeterlidir. Kaldı ki davalı yüklenicinin sözleşmeyi, belirlenen süre geçmesine rağmen, ifa edeceğine dair beyanı da bulunmamaktadır....
Davalı vekili, konulan ihtiyati tedbir nedeniyle davacının bir zararının olmadığını, ıslahla talep edilen alacak miktarının zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalı tarafından davacı aleyhine açılan ... sayılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptal ve tescil istemli davada, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince davacı yükleniciye verilecek taşınmazdaki davacının 152/400 paylarına tedbir koydurduğu, tedbir kararıyla davacının mevcut dairelerini satamadığı, maddi kayba uğradığı ve maddi kaybının 453.352,91 TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile 453.352,00 TL'nin davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine dair verilen kararın davalı vekilince temyizi üzerine Dairemizin 25.12.2014 gün, .... karar sayılı ilamı ile bozulmuştur. Bu kez, davacı vekili karar düzeltme talebinde bulunmuştur....
Bu nedenle mahkemece, öncelikle tüm paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olan arsa payı karşılığı sözleşme ya da sözleşmelerin yapılıp yapılmadığının ve yapılan sözleşmeleri imzalamayan paydaşların sözleşme ya da sözleşmelere onay verip vermediğinin ve dolayısıyla tüm paydaş ve yükleniciyi bağlayıcı nitelikte arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin bulunup bulunmadığının saptanması gerekir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin inşaat yapılması kararlaştırılan taşınmazın maliklerini ve yükleniciyi bağlayıcı olduğunun belirlenmesi durumunda ise; davacılara davada taraf olmayan diğer paydaşların davaya onaylarının alınması, onay vermeyenlerin de davaya katılması işlemlerinin yapılabilmesi için davacı tarafa uygun süre verilmesi ve bu işlemlerin yapılması durumunda sözleşmenin feshi davasının esasının incelenmesine geçilmesi zorunludur. Bu halde ceza şartı alacağı dışındaki dava konusu taleplerin incelenerek uyuşmazlığın çözüme bağlanması gerektiği açıktır....
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda, sözleşmenin .... maddesinin dönme cezası mahiyetinde olmadığı, bilirkişilerce hesaplanan tazminatın inşaatın dava tarihindeki fiyatlarla tamamlanma bedeli olup müspet zarar kapsamında kaldığı, yüklenicinin temerrüde düştüğünün sabit olduğu, bu nedenle taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, taşınmaz üzerindeki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhinin terkinine, davacının müspet zarar ile ilgili talebinin reddine karar verilmiştir. Karar, davacı ile davalı ... İnş. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına göre, davacı ile davalı ... İnş. Ltd. Şti. vekillerinin temyiz itirazları yerinde değildir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı ile davalı ... İnş. Ltd. Şti....
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, davacıların da arasında bulunduğu arsa malikleri ile davalı ...'in murisi.... arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tazminatın ../.. S.2. tahsili, diğer davalı ... adına oluşan tapu kaydının iptali ile tescili istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ve müdahalenin önlenmesi, birleşen dava ise arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemleriyle açılmış, mahkemece asıl davaya konu teşkil eden arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine, davalıların müdahalelerinin önlenmesine karar verilmiş, birleşen dava hakkında herhangi bir hüküm kurulmamış, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Davacılar ... mirasçıları tarafından ......
Davacı arsa sahipleri vekili, taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 7. maddesi gereği sözleşmenin imzasından itibaren 6 ay içinde projelerin onaylanarak inşaat ruhsatı alınmasının zorunlu olmasına rağmen, yüklenici tarafından bu süre içinde herhangi bir proje onaylatmadığı gibi, inşaat ruhsatı da alınmadığını, müvekkillerinin yükleniciye keşide ettiği ihtarnamelerle sözleşmeyi feshettiklerini bildirdiklerini, davalının ise feshi kabul etmemekle birlikte, gecikmeyi kabul ederek bir kısım nedenler ileri sürdüğünü, davalının ilgili kurumlara eksik belgelerle başvurarak kendi kusuruyla geciktiğini, basiretli iş adamı gibi davranarak inşaat yapılacak bölgenin şartlarını bilmesi gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasıda düzenlenen...... tarih ve... yevmiye numaralı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, taşınmazın tapu kayıtları üzerine konulan şerhin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Davalı yüklenici ile davalılardan arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunmaktadır. Yüklenici, 04.06.2010 tarihli protokol ile diğer davalının 08.04.2011 tarihli yazılı beyanına dayalı olarak protokol ve kefalet beyanındaki alacağın tahsili için takip başlatmıştır. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar üzerine Dairemizin 14.11.2013 tarihli kararıyla mahkeme kararının gerekçesinin değiştirilmesi yerinde değildir. Şöyle ki, 04.06.2010 tarihli protokol üzerine taraflar arasında 11.02.2011 tarihinde düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiş olup, 04.06.2010 tarihli protokol düzenleme şeklinde sözleşme yapma yükümlülüğü içeren ön sözleşmedir. Düzenleme şeklindeki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yapılması ile arsa sahibi edimini yerine getirmiş olup, arsa sahibince sözleşme feshedilmemiş, sözleşmenin ifasını beklemektedir....
