ilişkin yüklenicinin edimini yerine getirmede temerrüde düştüğü anlaşılmakla kat karşılığı inşaat sözleşmesinin bu parsele ilişkin geriye etkili feshine, sözleşmenin geriye etkili feshinde sözleşme hiç yapılmamış (yok) farz edilerek hüküm doğuracağından taraflar karşılıklı olarak birbirlerine verdiklerini sebepsiz zenginleşme hükümlerince geri alabileceğinden avans niteliğinde devredilen 8 parselin inşaat sözleşmesi gereğince devredilen payın arsa sahibine iadesine karar verilmelidir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: K A R A R Dava arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi, tapu kayıtlarının iptâli ve tescil istemine ilişkindir. Mahkemece asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne dair verilen karar davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Bakırköy 10.Noterliğinde 21.10.1991 gün 55181 yevmiye no ile düzenlenen kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi davalı yüklenici, davacı arsa sahipleri ve arsa sahiplerinden dava dışı....arasında imzalanmıştır. Sözleşmenin imzalandığı tarihte inşaatın yapılacağı arsanın tapuda malikleri adına paylı mülkiyet şeklinde kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır....
Bu noktada eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” ile ilgili açıklama yapılmasında fayda vardır. 5. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi; bir yönüyle arsa sahibinin koşullar gerçekleştiğinde sahibi olduğu taşınmazın mülkiyetinin bir kısmını yükleniciye devretmesini öngörürken, diğer yönüyle de, yüklenicinin yapacağı inşaat bakımından arsa sahibine karşı yükümlülüklerini gösteren, tapulu taşınmazın mülkiyetinin bir kısmının devrine ilişkin vaadi ve eser sözleşmesini içeren, iki tipli karma bir sözleşmedir. Başka bir anlatımla yüklenici yönünden inşaat yapma yükümlülüğünü, arsa sahibi yönünden ise tapuda pay intikal ettirme yükümlülüğünü içeren arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, hem inşaat yapma hem de satış vaadi sözleşmesini bünyesinde birleştiren özel bir sözleşme türüdür. 6. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu, arsa sahibinin maliki olduğu arsa üzerine yapılacak bina inşaatıdır....
Sözleşmeyi arsa sahibi olarak imzalayan ve o tarihte inşaat yapılacak arsada paydaş olan ... ve... daha sonra tapudaki tüm paylarını devretmiş iseler de, sözleşmeden doğan haklarını da paylarını devrettikleri şahıslara temlik ettikleri ileri sürülüp kanıtlanmadığından kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davasının olağanüstü yönetim işlerinden bulunması sebebiyle bu arsa sahiplerinin de davada yer almaları zorunludur. Bu durumda mahkemece öncelikle davacıya sözleşmeyi arsa sahibi sıfatıyla imzalayan ... ve...'nın TMK'nın 692/I. maddesine göre davaya muvafakatlerini sağlamak, bu mümkün olmadığı takdirde adı geçen arsa sahipleri hakkında bu dava ile birleştirilmek üzere dava açmak için süre verilip açılacak dava birleştirilerek taraf teşkili tamamlanmalıdır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Şti. vekilleri temyiz etmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Öncelikle sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1076 KARAR NO : 2022/515 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KARATAŞ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/12/2019 NUMARASI : 2012/104 ESAS, 2019/304 KARAR DAVA KONUSU : Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptal ve tescil, olmazsa tazminat KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı davacı ve davalılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK' nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Davacı vekili,davalının müvekkili ile ... 1. Noterliği'nde imzaladığı 08.10.2009 tarih 22483 sayılı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi gereğince, inşaata üç ay geçtiği halde başlamadığını, davalıya bu konuda tebliğ edilen ihtara rağmen inşaat için zorunlu işlemleri yapmadığını, bu nedenle müvekkilinin sözleşmeyi tek taraflı feshettiğini ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Örneğin, avans niteliğinde bir miktar arsa payı devredilmiş ise arsa payının adına tescili arsa sahibince; yasaya uygun bir kısım imalât gerçekleşmiş ise bunun bedeli de yüklenici tarafça istenebilir. Oysa, ileriye etkili fesihte sonuç farklıdır. Burada arsa sahibi, yüklenicinin gerçekleştirdiği inşaat oranında arsa payını devretmekle yükümlü olmakla beraber yüklenicinin kusuru nedeniyle uğradığı zararların ödenmesini de ister. Ancak, gerek Dairemiz, gerekse Hukuk Genel Kurulu Kararları'na göre, akdin ileriye etkili feshedilebilmesi için gerekli inşaat seviyesi somut olayda gerçekleşmemiştir. Somut olayda, taraflar arasındaki 29.12.2005 tarihli sözleşmeye aykırı olarak davalı yüklenicinin, işi süresinde tamamlayarak anahtar teslimi şeklinde arsa sahibine teslim etmediği sabittir. Yapılan yargılamada, inşaatın seviyesinin halen %89,60 fiziki seviyede olduğu belirlenmiştir....
