Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamından, 818 Sayılı BK'nın 81. maddesi uyarınca kendi edimini yerine getirmeyen öncelikli edim borçlusu karşı taraftan edimini yerine getirmesi isteyemeyeceği, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri göz önüne alındığında davalı yüklenicinin inşaatın tamamlanma seviyesine göre 10 adet tapu almaya hak kazandığı, ancak davacı arsa sahipleri tarafından 9 adet tapunun davalıya ve onun gösterdiği kişilere devrinin yapıldığı, dolayısıyla tapuların sözleşmede kararlaştırılan veriliş şekline göre öncelikli edim borçlusu olan arsa sahiplerinin temerrüte düştükleri, davacı arsa sahiplerinin kendi edimlerini yerine getirmemeleri nedeniyle karşı taraftan edimini yerine getirmesini isteyemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı nama ifaya izin ve gecikme tazminatı istemine ilişkindir....
Temliken tescil diye adlandırılan davalarda yüklenicinin kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca kendisine isabet eden tapu payını ya da bağımsız bölümü 3. kişilere temlik etmesi mümkün olup, bu halde alacağın adi yazılı sözleşmeyle temliki geçerlidir. Ancak kat karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri uyarınca yüklenicinin ve temlik suretiyle onun alacaklarına halef olan tapu payı ya da bağımsız bölüm temlik alan 3. kişinin tapu payı ya da bağımsız bölüme hak kazanabilmesi için yüklenicinin, sözleşme gereği arsa sahibine karşı üstlendiği inşaat yapma edimini sözleşme ve ekleri, tasdikli proje ve ruhsatı ve imar mevzuatına uygun olarak tamamlayıp teslim etmiş olması zorunludur. Taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca iskan ruhsatının alınması da yüklenicinin sorumluluğunda olduğundan, halefi olan davacının iskan ruhsatı alması gerekmektedir....
Tüm dosya kapsamına göre mevcut üç adet arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi incelendiğinde de arsa sahibine toplamda 6 daire ve bir dükkan verileceğinin kararlaştırıldığı, zemin katta arsa sahibinin payına düşen daire olmadığı, dairelerin zemin üstü katlardan verildiği, zemin katta verilenin dükkan olduğu ancak davacının kendisine dükkan satıldığını ileri sürmediği gibi taraflar arasında gayrimenkul satışına ilişkin herhangi bir sözleşme de bulunmadığı, davacı ile davalılar murisi arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi dışında düzenlenen ve içeriğinde paradan bahsedilen tek sözleşmenin 07.12.2015 tarihli adi yazılı sözleşme olup bu sözleşmede de gayrimenkul satışından bahsedilmediği, eş deyişle bu sözleşmenin zemin katta arsa sahibine isabet eden bir dairenin davacıya satışına ilişkin olarak değil muris arsa sahibi ile davacı arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine atfen ödendiğinin anlaşıldığı, arsa sahibinin vefatı üzerine bu kez davacının tek ortağı ve yetkilisi...
Bir kısım davalılar vekili, açılan davanın yerinde olmadığını, davacı kooperatifin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince edimlerini yerine getirmediğini, cezai şart ile eksik ve ayıplı imalattan kaynaklı alacaklarının bulunduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir....
Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı öncelikli edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye temlik etmişse, üçüncü kişi Borçlar Kanununun 81.maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz. Bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Davanın dayanağını arsa maliki belediye ile yüklenici ... arasında düzenlenen 28.07.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi teşkil etmektedir. Davacıların temlik sözleşmelerinin hüküm ve sonuç doğurması için yüklenicinin yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda arsa sahibine karşı edimlerini yerine getirmesi ve sözleşme uyarınca eseri tamamlaması gerekir. Dosya kapsamından, arsa maliki belediyenin 03.09.2009 tarihinde yüklenici aleyhine 28.07.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tazminat istemiyle dava açtığı, davanın halen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/242 Esasında derdest olduğu anlaşılmıştır....
Ancak Kanun’un sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd., 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanunu’nda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. .../... S.2 Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanun’da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Davacı vekili, davalı arsa sahibi ile dava dışı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin dava dışı ... Konut Yapı Kooperatifine temlik edildiğini, kooperatifin inşaatı tamamladığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenici olan ...'a arsa sahibi ...'ün vekaletname verdiğini, bu vekaletnamedeki tevkil yetkisine dayanarak ...'ın da ...'ya vekaletname verdiğini, davacı ile ... arasında bu vekaletnameye dayanılarak 4 no'lu ve 25 no'lu yükleniciye düşen daireler hakkında satış vaadi sözleşmesi yapıldığını, satış bedelinin ödendiğini belirterek tapu iptali ve tescil ikinci kademede tazminat isteminde bulunmuştur. Davalı ... vekili, davalının satış vaadi sözleşmesinin tarafı olmadığı gibi ... ile de hiçbir vekalet ilişkisinin bulunmadığını, ...'ı vekillikten azlettiğini, azletmiş olmakla birlikte azilnamenin aziller siciline kaydedildiğini, ...'...
