ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 18/05/2022 NUMARASI : 2022/173 Esas 2022/379 Karar DAVACI : VEKİLİ : DAVALILAR : VEKİLİ : TALEP : Yargı Yerinin Belirlenmesi KARAR TARİHİ : 29.12.2022 Taraflar arasındaki davada Ankara 38.Asliye ve Ankara 12.Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava, adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi istemine ilişkindir. Ankara 38.Asliye Hukuk Mahkemesince, tarafların tacir olduğu, şirketlerin tasfiyesine ilişkin hususların ticari faaliyetten kaynaklandığı ve dava konusu uyuşmazlığın ticari dava mahiyetinde olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Aynı Kanunun 5. maddesinin ikinci fıkrasında, bir yerde ticaret mahkemesi varsa asliye hukuk mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu Kanunun 4. maddesi hükmünce ticari sayılan "Davalara" ticaret mahkemesinde bakılacağı hususları düzenlenmiştir. Somut olayda; Dava, adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi istemine ilişkindir. Adi ortaklık sözleşmesi TBK'nun 620. maddesinde düzenlenmiş olup, iki yada daha fazla kişinin emeklerinin ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Davacı ve davalı gerçek kişilerdir. Adi ortaklık husus TBK'da düzenlenmiş olup çekişme konusu ile tarafların sıfatları dikkate alındığında Ticaret Mahkemesinin değil, genel yetkili mahkemenin görev alanında kalmaktadır. Belirtilen hususlar karşısında eleki davada genel yetkili olan Aydın 3.Asliye Hukuk Mahkemesi(Genel Yetkili Mahkeme) davaya bakmakta görevli ve yetkilidir....
HUKUK DAİRESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İncelenen Kararın Mahkemesi : Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi Tarihi: 22/11/2021 Davanın Türü: Adi Ortaklıklığın Feshi ve Tasfiyesi Mahalli mahkemenin kararına karşı istinafa başvurulmuş olmakla, Dairemiz Üyesi tarafından hazırlanan rapor incelendi....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Müvekkili ile davalı arasında 34 XX 321 plaka sayılı araca ilişkin 16/01/2016 tarihli adi ortaklık sözleşmesi imzalandığını, ilgili firmanın yönetim kurulu ve yetkililerinin değişmesi üzerine davalının bu ortaklığı reddettiğini, yükümlülüklerini yerine getirmediğini, bunun üzerine taraflarınca adi ortaklığın tasfiyesi davası açıldığını, yerel mahkemece davanın hukuki mahiyetinde hataya düşerek davanın reddine karar verdiğini, davalarının adi ortaklığın tasfiyesi olduğunu, mahkemenin davanın reddine ilişkin kararının hukuka ve Yargıtay uygulamalarına aykırı olduğunu, tüm bu nedenlerle öncelikle 34 XX 321 plaka sayılı Neoplan marka otobüse ihtiyati tedbir konulmasını, istinaf incelemesi sonucu yerel mahkeme tarafından verilen kararın kaldırılmasını, davanın dava dilekçelerinde belirttikleri şekilde kabulünü, davalı aleyhine yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Adi ortaklığın sona erme sebeplerini düzenleyen BK'nın 535 inci (6098 sayılı Kanun'un 639 uncu) maddesinin ikinci fıkrasında; sözleşmede ortaklığın mirasçılarla sürdürülmesi konusunda bir hüküm yoksa, ortaklardan birinin ölümüyle ortaklığın sona ereceği düzenlenmiştir. 4. Adi ortaklığın sona ermesi ile birlikte ortaklık tasfiye aşamasına girer. Ortaklar arasındaki hukuki bağ, tasfiye tamamlanmadan ortadan kalkmış kabul edilemez. Tasfiye, ortaklar arasındaki ortaklık ilişkisinin tamamen sona erdirilmesine yönelik kanuni bir usuldür. Tasfiye ile artık ortaklık malvarlığı para haline dönüştürülecek, borçlar ödenecek, sermaye değerleri ortaklara iade edilecek ve geri kalan meblağ ortaklar arasında kar ve zararın paylaşılması esasına göre dağıtılacaktır. 5.Adi ortaklığın tasfiyesi ya tarafların anlaşması suretiyle ya da bizzat mahkemece yapılır....
Bu nedenle tarafların birbirlerine karşı adi ortaklıktan doğan sorumlulukları ve talep hakları mevcut olup, davacı bu davada, davalının adi ortaklık sözleşmesine aykırı davrandığını ileri sürerek sözleşmenin feshini talep ettiğine göre bu talebinin ortaklığın feshiyle birlikte tasfiyesini de kapsadığının kabulü gerekir. Bu durumda mahkemece ortaklığın fesih ve tasfiyesine karar verilmesi, tasfiyenin de bizzat mahkemece yaptırılması gereklidir. Ortaklığın feshi ile tasfiyesi ayrı hukuki işlemlerdir. BK’nun 538.maddesinde belirtildiği gibi tasfiye bütün hesapların görülüp ortaklığın aktif pasif bütün mal varlığının belirlenip ortakların birbirleri ile alacak verecek ve ortaklıktan doğan ilişkilerinin kesilmesi yoluyla ortaklığın sona erdirilmesi, malların paylaşılması yada satış yoluyla elden çıkarılmasıdır. Hemen belirtmek gerekir ki ortaklık sözleşmesinde hüküm bulunduğu takdirde tasfiyenin öncelikle bu sözleşmedeki hükümlere göre yapılması asıldır....
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, sözleşme içeriğine göre öncelikle işletmenin dava dışı ... tarafından işletildiği, ardından davalı adına resmi olarak devam ettiği, davalının sözleşmeyi kabul ettiği görülmektedir. Bu durumda, tarafların adi ortak oldukları hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacının taleplerinin adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi kapsamında talep edilip edilemeyeceğine ilişkindir. Davacı tarafça adi ortaklığın varlığı ispat edildiğine göre, mahkemece yapılacak iş; 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 620 ve devamı maddelerinde düzenlenen adi ortaklık hükümlerini dikkate almak ve 642. vd. maddelerindeki tasfiye hükümlerini taraflar arasındaki kuyumculuk-dövize dair adi ortaklığa uygulamak olmalıdır....
Öte yandan gerek davalının diğer dava dışı ortak ile davacı aleyhine icra takibi yapması ve gerekse davacının eldeki bu davayı açması aynı zamanda adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi istemini de kapsamaktadır. Bu itibarla dava dışı ortaklar olan ... ve ...’nin de bu davayı dahil edilmeleri gerekir. Mahkemece dava dışı ortaklar ... ve ...’nin de davaya dahil edilmeleri sağlanarak, davadaki ve icra takibindeki talebin adi ortaklığın fesih ve tasfiyesine yönelik olduğu da gözetilerek iddia ve savunmaya yönelik tüm deliller toplanarak ve ortak amacın gerçekleştirilmesinin artık olanaklı olmadığı da gözetilmek suretiyle BK 538 ve devamı maddeleri uyarınca işin esasına girilerek karar verilmelidir. Mahkemenin taraf teşkilini sağlamadan yazılı şekilde karar vermiş olması usul ve yasaya aykırıdır...” gerekçesiyle bozulmuştur....
Şti. adına tapuya tescil edildiğini, talep ettikleri ihtiyati tedbirin, davanın sonucunu doğrudan etkilemediğini ve ve yalnızca müvekkilinin hukuki durumunda doğmuş olan zararın artmasını engellemeyi amaçladığını, davalı adına kayıtlı olan ancak esasen adi ortaklık anlaşması gereği %50 payının müvekkili adına kayıtlı bulunması gereken bağımsız bölümlere ihtiyati tedbir konulmadığı takdirde, müvekkilinin adi ortaklıktan doğan alacaklarını elde edememe tehlikesi kuvvetle muhtemel olduğunu, yaklaşık ispatın gerçekleştiğini ileri sürmüştür. Dava, taraflar arasında yapılan adi ortaklık sözleşmesinin feshi ile ortaklığın tasfiyesi ve sözleşme gereği davalı yüklenici olan şirket adına kayıtlı olan taşınmazların yarısının tapusunun iptali ile davacı adına tesciline ve yargılama süresince taşınmaz kayıtları üzerine ihtiyati tedbir konulması talebine ilişkindir....
Maddesi kapsamında müvekkilinin kendisine yüklenen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, davalı şirket ana sözleşme kapsamında dava dışı iş sahibinden 455.000,00 EURO + KDV bedel tahsil ettiğini, davalı tarafın yazılı beyanına karşın da bugüne kadar müvekkiline hiçbir ödeme gerçekleşmediğini, adi ortaklığın feshi ve tasfiyesi ile müvekkiline ödenmesi gereken kar payının hesaplanarak davalıdan ortaklığın sona erme tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir. Talep, taraflar arasında kurulan adi ortaklığın haklı nedenle fesihte tasfiyesine ilişkin olup, konu ile ilgili yasal düzenleme gereği tasfiye 6099 sayılı Borçlar Kanununun 642 ve devamı hükümlerine göre gerçekleştirilmesi gerekmekte olup, bu konuda Türk Ticaret Kanununun ticaret şirketlerinin tasfiyesi hükümlerine göre görülmesi mümkün değildir....
