"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki ihtiyati haciz talebinin incelenmesi sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı talebin reddine yönelik olarak verilen kararın süresi içinde ihtiyati haciz talep eden vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - İhtiyati haciz isteyen vekili, faturalar, gümrük beyannameleri ve çeki listelerine istinaden ihtiyati haciz talebinde bulunmuştur. Mahkemece, dilekçeye ekli olarak sunulan belgelerin incelenmesinde talebin faturaya dayalı olup, İİK 257. maddesinde sayılan kesin alacak belgeleri niteliğinde olmadığı gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş, kararı ihtiyati haciz isteyen vekili temyiz etmiştir. Davacı, alacağını ispat zımnında satışa konu malların yurda girişini gösteren gümrük giriş belgelerine, eki çeki listesine ve faturalara dayanmıştır....
Dava, taraflar arasındaki gayrimenkul satış vade sözleşmesinin feshi nedeniyle menfi zarar ve ödenen bedelin iadesine ilişkin alacak davası olup, davacının ıslah ettiği alacak miktarı üzerinden ihtiyati haciz kararı verilmesine ilişkindir. Davacı dava dilekçesinde, 15.000 USD alacağın tahsiline ilişkin dava açmıştır. Mahkemece bu alacak üzerinden ihtiyati haciz kararı vermiştir. Dava dilekçesinde iki ayrı talep olup, ödenen bedelin iadesi ve menfi zararın tahsili talep edilmiştir. Her iki alacağın miktarını mahkeme tarafından davacıya açıklattırılması gerekir. Ödenen bedel sözleşmenin feshi ile Muaccel hale gelmiş olup, bu alacak yönünden ihtiyati haciz talep etme koşulları oluşmuştur. Ancak menfi zarar yönünden alacağın miktarı yargılamaya muhtaç olduğundan, bu alacak yönünden ihtiyati haciz koşulları oluşmamıştır....
Maddesinin birinci fıkrasına göre hakkında ihtiyati haciz istenen alacak (borç) para alacağı (borcu) olmalıdır. İİK 'nun ilgili maddesine göre alacağın rehinle temin edilmemiş olması gerekmektedir ki davaya konu işbu alacak rehinle temin edilmemiş bir alacak söz konusudur....
Bu anlamda ihtiyati haczin olağan haciz yolu olmaması nedeniyle her vadesi gelen alacak ya da ilamla hükmedilmiş bir alacak doğrudan ihtiyati haciz kararına konu olmaz. İstekte bulunanın alacağın varlığı ile borçlunun mal varlığına önceden el konulmasını gerektiren nedenlere ilişkin ikna edici nitelikte ihtiyati haciz sebeplerini bildirmesi ve bu konudaki delil ve belgelerini istemine ekli olarak sunması zorunludur. Nitekim yasanın 260 (3) maddesinde de ihtiyati haciz kararında haciz konulmasının sebebinin yazılmak zorunda olduğu gösterilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ARA TARİHİ : 15/09/2023 NUMARASI : 2021/818 E İHTİYATİ TEDBİR ve İHTİYATİ HACİZ TALEP EDEN DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : ... VEKİLİ : DAVANIN KONUSU : Tapu İptal Tescil veya Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) TALEP KONUSU : İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz KARAR TARİHİ : 26/10/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 01/11/2023 Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan eser sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal tescil veya alacak istemine ilişkin davada mahkemece ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz talebinin reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili, bilirkişi raporlarında ve hakediş belgelerinde 960.000,00....
İhtiyati haczin kaldırılması kararı HMK 341 maddesi uyarınca istinafa tabi karar değildir. Ve istinaf isteminin reddine karar verilmesi gerektiği kaanatına dairemiz tarafından ulaşılmıştır . ( İhtiyati haciz kaldırıldıktan sonra davacının yeniden ihtiyati haciz talep etmesine engel bir durumu da yoktur. Öte yandan değişik iş dosyasında ihtiyati haciz isteminde bulunulması, farklı gerekçelerle itirazın iptali davasında ayrıca ihtiyati haciz talebinde bulunulmasına da engel değildir.)...
Maddenin birinci fıkrasına göre, ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır.Rehinle temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. İİK' nun 281/2.maddesi gereğince; " Hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı mahkemece takdir ve tayin olunur. Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez." Davacının amacı para alacağını tahsil etmektir. İhtiyati hacizin amacı sadece teminattır....
Gerek birinci, gerekse ikinci fıkra hükümleri dikkate alındığında, ihtiyati haciz talep edebilmek için, öncelikle ortada bir para borcunun bulunması, bir diğer deyişle ihtiyati haciz talep eden kişinin talep konusu borcun alacaklısı sıfatına sahip olması gerekir. Maddenin birinci fıkrasına göre ihtiyati haciz isteyebilmek için, alacağın kural olarak vadesinin gelmiş olması gerekir. Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır. Rehin ile temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Fakat rehinli malın kıymetinin rehinli alacağı karşılamayacağı tahmin ediliyorsa, karşılanamayacağı (açık kalacağı) tahmin edilen bölümü için, ihtiyat haciz istenebilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: 6100 sayılı HMK'nun 355/1 maddesi uyarınca, istinaf sebepleriyle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava, alacak davası olup, davacı vekili tarafından ihtiyati haciz mahiyetinde tedbir konulması talebinde bulunulmuştur. İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçelerle; ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Dava, alacak davası niteliğinde olduğundan, dava konusu olmayan davalının mal varlığına tedbir konulması talep edilemez. Ancak, koşullarının mevcut olması halinde ihtiyati haciz talep edilebilir. İhtiyati haciz, HMK'nun 406/2 maddesinde geçici hukuki koruma olarak kabul edilmiş, ihtiyati haczin şartları ve etkileri ise İİK'nun 257. maddesinde aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir....
Davacı şirket işin yapıldığını, iş bedeline ilişkin fatura kesildiğini, faturanın iade edildiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydyla 1000 Euro'nun tahsili için açtığı alacak davasında ihtiyati haciz talebinde bulunmuş ise de alacağın varlığının yargılamayı gerektirmesi, ihtiyati haciz talep edilen davalı şirketin taşınır ve taşınmaz mallarının davanın ve sözleşmenin konusu olmaması nedeniyle, davacının ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmiştir. Mahkemenin ihtiyati hacizin kabulüne dair 13/01/2023 tarihli ara kararı ile ihtiyati haciz talebinin reddine dair verdiği kararın gerekçeli olarak yazılması ve taraflara tebliğ edilmesi gerektiğinden gerekçeli ara kararı yazılmak üzere dosyanın mahkemesine geri çevrilmesine karar verilmiştir....
