Somut olayda davalının haksız fiil teşkil edecek bir eylemi bulunmadığı gibi, uğranılan bir kamu zararı da bulunmamaktadır Somut olayda hatalı intibak ve hatalı terfi gibi şart tasarrufun yanlış yapılmasının bulunup bulunmadığı veya herhangi bir şart tasarrufa dayanmayan hatalı ödemenin, sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde istenip istenemeyeceğinin değerlendirmesi ilgili daireye ait olup, dairemizin görev alanı dışındadır. Bu halde Sebepsiz zenginleşme, BK.nun 61- 66.maddeleri (TBK.nun 72- 82.maddeleri) gereğince, bir kimsenin malvarlığının geçerli (haklı) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin malvarlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun malvarlığından bir başkasının aleyhine olarak zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır....
(Temlik Alan: Zurich Sigorta A.Ş.) vekili Av.... tarafından, davalı ... vd. aleyhine 30.06.2011 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne dair verilen 07.11.2018 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalılar tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. K A R A R Hükmüne uyulan Dairemizin 26.04.2018 gün 2016/7351 E. 2018/3454 K. sayılı ilamında; “…Dava dilekçesi ve tüm dosya incelendiğinde; davacının isteminin haksız fiilden kaynaklandığı, ancak mahkemece olayın yanılgılı olarak sebepsiz zenginleşme olarak nitelendirilip sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre karar verildiği anlaşılmaktadır. Davaya konu olay incelendiğinde; dava dışı banka müşterisinin hesabından, davalılardan ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, hizmet süresi dolmadığı halde, gerçeğe aykırı hizmet belgesi ve intifak çizelgesi düzenlenmesi nedeniyle davalılar aleyhine açılan tazminat istemine ilişkin olup, dava haksız fiilden kaynaklanmaktadır. Ayrıca davalılar davaya konu haksız fiil eylemlerinden dolayı Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanmaktadır. Mahkemece de sebepsiz zenginleşme nitelendirmesi yapılmamış olmakla dava niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 4.Hukuk Dairesinindir. Ancak, anılan daire dosyayı dairemize göndermiş olduğundan; dosyanın Hukuk Başkanlar Kurulunca temyiz incelemesini yapacak daire belirtilmek üzere dosyanın Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 28.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davası hakkında Antalya 5. Asliye Ticaret ve Antalya 3. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı alacak istemine ilişkindir. Davacı, ...Büyükşehir Belediyesinin aldığı karar uyarınca kullandığı minibüsün 18+1 kapasiteli otobüse çevrilmesi sonucu bu nitelikte bir araç edindiğini, bu durumun Özel Halk Otobüslerini zarara uğrattığı iddiasıyla ... arasında düzenlenen protokol uyarınca imzalanan bono karşılığında gerçek kişi olan davalıya 38.100.-TL ödediğini belirterek, herhangi bir alacak ve borç ilişkisinin bulunmadığı halde haksız olarak ödediği paranın davalıdan tahsilini talep etmiştir....
SAVUNMA: Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının maddi tazminatını sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayandırdığını, -----sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının, hak sahibinin geri isteme hakkı olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her hâlde zenginleşmenin gerçekleştiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrayacağının belirtildiğini, Huzurdaki uyuşmazlıkta davacı çeviri işlemiyle ilgili şikayetini----- yaptığını, Davacı çeviri işlemlerinin yapıldığını sözü edilen savcılık şikayet dilekçesinden önce öğrendiğini,---- kişiliğin faaliyeti dolayısıyla doğan alacak ve borçlardan şirket pay sahibi ya da yetkilisinin doğrudan mal varlığına gidilemeyeceğini, Davacının dava dilekçesinde bu hususa ilişkin ileri sürdüğü kanun maddeleri, şirket organlarının kusurlu ve ihmali davranışlarından şirketin mal varlığının eksilmesi ve bu eksilme dolayısıyla alacaklının ya da alacak iddiasında bulunan kişinin alacağını şirketten tahsil edememesi gerektiğini...
Borçlar Kanunu’nda sorumluluğun kaynaklarından bir diğeri olarak öngörülen sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için ise, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 24. Davacı dava dilekçesinde istemini haksız fiil hükümlerine dayandırabileceği gibi sebepsiz zenginleşme hükümlerine de dayandırabilir. Haksız fiilin unsurları ile hüküm ve sonuçları, sebepsiz zenginleşmeden tamamen farklıdır. Bu noktada davacının dayandığı hukukî sebeplere ve talep sonucuna bakarak uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekmektedir. 25. Gelinen aşamada taraflarca getirilme ilkesinden ve taleple bağlılık ilkesinden bahsetmek gerekmektedir....
Borçlar Kanunu’nda sorumluluğun kaynaklarından bir diğeri olarak öngörülen sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için ise, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. 24. Davacı dava dilekçesinde istemini haksız fiil hükümlerine dayandırabileceği gibi sebepsiz zenginleşme hükümlerine de dayandırabilir. Haksız fiilin unsurları ile hüküm ve sonuçları, sebepsiz zenginleşmeden tamamen farklıdır. Bu noktada davacının dayandığı hukukî sebeplere ve talep sonucuna bakarak uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekmektedir. 25. Gelinen aşamada taraflarca getirilme ilkesinden ve taleple bağlılık ilkesinden bahsetmek gerekmektedir....
Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacak talebine ilişkindir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davalının sair temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. TBK'nın77/1 maddesine göre; zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı; TBK'nın 79 ve 80'de "aynen geri verme ilkesi"ne göre düzenlenmiştir. Yukarıdaki açıklamalar ışığında, sebepsiz zenginleşen elde ettiği zenginleşmeyi iade etmekle yükümlüdür....
borcun ifasının da sebepsiz zenginleşme oluşturmayacağını, bir borcun zamanaşımına uğradığını, borçlunun ileri sürmesi gerektiğini, TBK 161. maddesi uyarınca zamanaşımı ileri sürülmedikçe, bu husus kendiliğinden dikkate alınmayacağını, zamanaşımı ileri sürülmediği takdirde alacaklının zamanaşımına uğramış borçtan dolayı alacağına kavuşmasının TBK 78/2 madde hükmü gereğince de geri istenemeyeceği hatta sebepsiz zenginleşme/istirdat davasına konu yapılamayacağını, haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ, HUKUKİ KABUL VE GEREKÇE Dava, zamanaşımına uğramış bonodan kaynaklı TTK m.732'de ifadesini bulan sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı alacak istemine ilişkindir. Dava dilekçesinde özetle; 7.000,00 USD bedelli 3 ayrı bonodan kaynaklı başlatılan kambiyo takibinin senetlerin zamanaşımına uğramış olması sebebiyle iptal edildiği, ancak TTK m.732 gereğince davalının senetler üzerinde imzasının olduğu ve bu madde gereğince senet bedellerini ödemesi gerektiği vakıalarından hareketle alacak isteminde bulunulmuştur. Cevap dilekçesinde özetle; 3 bonoda da davalının aval veren konumunda olduğu, keşidecinin ise ... Tekstil şirketi olduğu, TTK m.732'deki sebepsiz zenginleşme davacının aval verene karşı açılamayacağı savunması ile davanın reddi talep edilmiştir....
