Bilindiği üzere, sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu'nun konuya ilişkin 61(6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 77 v.d) ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme, bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Dava konusu uyuşmazlık; sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağın tahsili talebine ilişkindir....
İleri sürülüş biçimine göre uyuşmazlık; muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili yada saklı paya tecavüz eden tasarrufların tenkisi, alacak isteminden kaynaklanmaktadır....
HÜKÜM: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere; 1- Dava; sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davası olup, Hakimler Savcılar Kurulu Birinci Dairesinin 21/06/2019 tarihli ve 678 sayılı kararı gereğince, dosyanın istinaf incelemesinin Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi tarafından yapılması gerektiğinden dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, Dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, dosya üzerinde yapılan ön inceleme sonunda, oybirliği ile karar verildi....
Davadaki öncelikli istek muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı olarak, taşınmazın el değiştirmesi nedeniyle bedele ilişkindir. HMK'nun 111.maddesi uyarınca öncelikli isteğin incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur. Uyuşmazlığın çözümüne geçmeden evvel “muris muvazaası” kavramının hukuki niteliği üzerinde durulmasında yarar vardır. 01.04.1974 gün ½ sayılı İçtihadı Birleştirme kararında saklı pay sahibi olsun ya da olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar, görünürdeki satış sözleşmesinin Borçlar Kanunu'nun 18 (Türk Borçlar Kanunu'nun 19) maddesine dayanarak muvazaalı olduğunu ve gizli bağış sözleşmesinin de şekil koşulundan yoksun bulunduğunu ileri sürerek dava açabilecekleri ilkesi benimsenmiştir. Bu noktada muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davada sözleşmenin şekil ve içerik yönünden geçersizliği ileri sürülmekte olup, öncelikle murisin gerçek irade ve amacı belirleneceğinden, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı bedel isteğinin konusu da taşınmazdır....
MUHALEFET ŞERHİ Dava, muris muvazaası hukuki sebebine dayalı alacak davasıdır. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, sayın çoğunluk tarafından karar bozulmuştur. Sayın çoğunluk ile aramızda oluşan uyuşmazlık; murisin amacının mal kaçırmak olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. Muris muvazaasının dayanağı olan 01.04.1974 tarih 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kanrarında belirlenen ilkeler hususunda bir tereddüt bulunmamktadır. Söz konusu ilkelerin somut olaya uygulanması esnasında amacın belirlenmesi sürecinde uyuşmazlık çıkmaktadır. Somut olayda, davalı, murisin tek erkek çocuğudur ve tanık anlatımları ile düzenli bir işi bulunmamaktadır. Minübüs ise yine muris tarafından davalıya alınmıştır. Muris bu oğlu ve gelini ile birlikte yaşamaktadır. Taşınmazın bir bölümünü önce oğluna kalanı ise daha sonra bu oğlunun eşine vermiştir. Murisin oturduğu evi dahi davalılara vermemesi nedeniyle muvazaanın olmadığı gerekçesine katılmak mümkün değildir....
Zamanaşımına uğramış kıymetli evrak açısından sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı olarak açılacak davalarda zamanaşımı süresinin, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıl olduğu ve iş bu davanın 08/01/2020 tarihinde ikame edildiği dikkate alındığında, dava konusu çek dolayısıyla sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davasına ilişkin zamanaşımı süresinin çekin zamanaşımına uğradığı 29/12/2019 tarihinden sonra açıldığı, bu kapsamda davanın zamanaşımı süresi içerisinde ikame edilmediği kanaatine varılmıştır. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 2018/1451 Esas 2020/1310 Karar sayılı ilamında aynen; ''Çek süresi içerisinde muhatap bankaya ibraz edilmediği zaman TTK’nun 808/1-b maddesi gereğince alacaklı müracaat hakkını kaybeder....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Uyuşmazlık, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 23/05/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Alacak Dava, taşınmazın, paydaşları arasında sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay ... Hukuk Dairesine gönderilmesine, 21.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı, davasında dava dışı yükleniciden bağımsız bölüm satın aldığını, davalı arsa sahibi ile dava dışı yüklenicinin aralarındaki arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesini fesh etmiş olmaları nedeniyle kendisinin zarara uğradığını ve davalının sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek alacak isteminde bulunmuştur. Mahkemece de dava sebepsiz zenginleşmeden doğan alacak davası olarak nitelendirilmiştir. Kararın bu niteliğine göre temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesine aittir. Ancak anılan Dairece de görevsizlik kararı verildiğinden ortaya çıkan uyuşmazlığın halli için dosyanın Yargıtay Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu'na gönderilmesi gerekmiştir. SONUÇ: Açıklanan nedenlerle görev uyuşmazlığının halli için dosyanın Yargıtay Yüksek Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 17.05.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 03/12/2013 NUMARASI : 2009/507-2013/492 Taraflar arasındaki sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davası üzerine mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalılar S.. Ö.. ve N.. K.. tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü....
