"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava, başlangıçta kooperatif üyeliğinin iptali ve davacı adına tescili istemine ilişkin açılmış ise de 20.03.2007 tarihli ıslah dilekçesi ile davalı kooperatif hakkındaki dava müracaata bırakılmış, sonuçta bu davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş ve davaya diğer iki davalıya karşı pay devri sözleşmesine dayalı alacak davasına dönüştürülmüş ve mahkemece de bu şekilde kabul edilmiştir. Bu durumda davada kooperatif hukukuna ilişkin bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dava, sözleşme ilişkisine dayalı bir davadır. Bu itibarla, kararın temyizen incelenmesi görevi 2797 sayılı Yargıtay Kanunu'nun l4. maddesi uyarınca 13. Hukuk Dairesine aittir. Bu nedenle dosyanın Yargıtay Yüksek 13. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 4.11.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Köyünde sulama amacıyla köy halkı ile dayanışma içinde su getirdiklerini, bu dayanışmanın daha sonra adı geçen davalı kooperatif haline dönüştüğünü, kooperatife üyelik için şifahen başvurduğunu ancak üyeliğinin yapılmadığını, bunun üzerine Kooperatif İşbankası hesabına 100,00 TL üyelik giriş aidatı yatırarak 30.04.2014 tarihinde noterden çekilmiş ihtarname ile üyeliğinin yapılmasını istediğini ancak bu talebinin de kabul edilmediğini, kooperatif anasözleşmesi gereğince üyeliğe hak kazandığını, ne kooperatifin eski hali olan Dayanışmaya ne de Kooperatife herhangi bir borcu olmadığını ileri sürerek, üyeliğinin tespit ve tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI : İlk derece mahkemesince; "...davacının kooperatif üyeliğini aldığı ...'in 28/01/2011 tarih ve 03 sayılı yönetim kurulu kararıyla davalı kooperatif üyelerinden ...'ın üyeliğini ...'e devretmiş olması nedeniyle ...'ın üyeliğinin sona ermesine, ...'in kooperatife üye olmasına şeklinde alınan kooperatif yönetim kurulu kararıyla gerçekleştiği, bundan 2 ay sonra 18/04/2011 tarihinde giriş taahhütnamesinin düzenlendiği ve ...'in taahhütnameye göre kooperatifin ileri sürdüğü şartları kabul ederek kooperatif üyesi olduğu, kooperatif defter kayıtlarına göre ...'in ...'ın hissesini devraldığı, kooperatif kayıtlarında her ne kadar hisse devri yazılmış olsa da ... tarafından ödenen 44.750,00 TL'nin ... adına aktarılmadığı, bu nedenle ...'in üyeliğinin bilirkişi raporunda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere devir yoluyla gerçekleşmediği, aynı şekilde dava dışı ...'in üyeliğinin sabit fiyatlı (peşin ödemeli) üyelik olarak da değerlendirilemeyeceği, sonuç itibariyle ...'...
ANKARA BATI ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR TÜRK MİLLETİ ADINA ESAS NO : 2017/319 Esas KARAR NO : 2018/599 HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : VEKİLİ : DAVA : Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 09/06/2017 KARAR TARİHİ : 16/10/2018 K.YAZIM TARİHİ : 16/11/2018 Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizce yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA :Davacı vekili; müvekkilinin S.S. ...Konut Yapı Kooperatifine, kooperatif yönetim kurulunun 04/09/2010 gün ve 6 sayılı kararı ile 20 numaralı ortak olduğunu, üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, Ankara .......
Davacı gibi kooperatif üyesi olan kişilerin üyelik sıfatlarının ihraç yada istifa suretiyle sona ermesi üzerine ilgili kooperatifin bu kişiye ait ödemeleri iade etmesi gerekmektedir. İade edilecek miktarın kapsamı ve hesaplama şekli 1163 sayılı yasanın 17. Maddesinde açıkça düzenlenmiştir. Buna göre öncelikle davacı tarafından yapılan ödeme miktarının belirlenmesi, daha sonra istifa edilen yıla ilişkin hesapların görüşüldüğü genel kurulda belirlenen ve ayrılan kişi payına düşen masrafların yukarıda belirlenen miktarından mahsup edilerek ilgilisine ayrılma payının ödenmesi gerekmektedir. Yukarıda belirtilen ilkeden hareketle kooperatif kayıtları üzerinde inceleme yapan bilirkişiden 18/09/2022 tarihli rapor alınmıştır. Bilirkişimiz yaptığı değerlendirme sonucu, davacı tarafından kooperatife iki üyeliği için yaptığı toplam ödemenin 89.600,00 TL olduğunu belirlemiştir. Davacının istifa istemi 03/12/2018 tarihli karar ile kabul edilmiştir....
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacının 1991 ve 1992 yıllarında kooperatifin ortağı olduğu ve kooperatif ortaklığını dava dışı ... adlı şahıstan devir aldığını, kooperatifin 09/04/1994 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında ortak ve araç sayısının sınırlandırılması yönünde karar alındığı ve kooperatif bünyesinde fiilen yolcu taşımacılığı yapan ortakların sayısının 44 olarak tespit edildiği ve bunların ortak olarak devam etmesi, diğerlerinin ortaklıklarının ise sona erdirilmesinin kararlaştırıldığı, 1994 tarihli genel kurul toplantısında alınan kararın iptali için süresi içerisinde herhangi bir davada açılmadığı, kooperatif ana sözleşmesi gereğince kooperatif ortağı olabilmek için taşıyıcılığı bilfiil meslek edinmiş esnaf olmak ve kooperatifin amacına uygun motorlu aracı bulunmak gerektiği, davacının 1994 yılında aracını satarak taşımacılık işini bıraktığı ... dan gelen hizmet dökümüne göre 02/.../1996 tarihinden itibaren sigortalı olarak çalıştığı bu süre içerisinde...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ: 05/03/2024 ESAS NO: 2022/598 KARAR NO: 2024/234 DAVANIN KONUSU: Alacak (Kooperatif Üyeliğinin Sona Ermesi Nedeniyle) İSTİNAF KARAR TARİHİ:12/06/2024 İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ:24/06/2024 Kayseri 1. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 05/03/2024 tarih ve 2022/598 Esas 2024/234 Karar sayılı ilamına karşı ,davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gelmekle dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; yurt dışında yaşayan müvekkili ...'...
GEREKÇE :Dava, kooperatif üyeliğine dayalı olarak oluşan tapu kaydının kooperatif üyeliğinin sona ermesi nedeni ile iptali ve davacı kooperatif adına tescili istemine ilişkindir. Dosya incelendiğinde; dava dilekçesi ekinde sunulan davalı ...a ait 10/12/2013 günlü istifa dilekçesi görülmüş, bu dilekçe ile adı geçen ... numaralı kooperatif ortaklığından istifa ettiği görülmüştür. Kooperatif yönetim kurulunun 04/04/2022 günlü ... sayılı kararının incelemesinden; davalı ...'ın kendisine verilen daireyi teslim etmemesi nedeniyle konunun yargıya intikal ettirilmesine karar verildiği görülmüştür. ... Tapu Müdürlüğünün 26/04/2022 günlü yazısının incelemesinden, davaya konu ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi ... ada, ... parselde bulunun ... Blok ... numaralı dairenin 28/06/2010 günlü ... yevmiye sayılı satış işlemi neticesinde davalı ... adına kaydolduğu anlaşılmıştır....
Mahallesi 29 ada 225 parsel, 7751.75 m2 arsa niteliği ile davalı kooperatif adına tapuda kayıtlıdır. ..., bu yerin orman sayılan yer olduğu iddiası ile tapunun iptali ve davalının elatmasının önlenmesini istemiştir. Mahkemece, ... Ticaret ve Sanayi Odasının davalı kooperatifin 30.12.1993 tarihinde tasfiye edildiği yolundaki yazısı esas alınarak dava tarihi olan 05.04.2002 tarihinden önce davalı kooperatifin tüzelkişiliğini yitirdiği gerekçesi ile pasif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, hüküm ... tarafından temyiz edilmiştir. Mahkemece verilen karar doğru görülmemiştir. Şöyle ki; çekişmeli taşınmaza ait tapu, halen dahi davalı kooperatif adınadır. Bu durum tasfiyenin tamamlanmadığı kanısını uyandırmaktadır. Kooperatiflerin tüzel kişiliği ticaret sicilindeki kayıtlarının silinmesi ile sona erer. Tüzel kişiliğin sona ermesi için, tasfiye işlemlerinin eksik tamamlanması gerekir....
Henüz evlilik birliği kurulmadan davalı eş, tasfiyeye konu kooperatife 08.12.1993 tarihinde 100 nolu üye olarak girmiş, ödemeler 20.01.1994 ile 2007 (sona erdiği tarihin ayrıca belirlenmesi bakımından kooperatiften sorulması gerekmektedir) tarihleri arasında yapılmıştır. Davalı eş Mehmet evlilik kurulmadan evvel bu kooperatif üyeliğini 26.11.2002 tarihinde davacı eşi adına devretmiş, daha sonra taraflar evlenmişler ve evlilik birliği devam ederken davacı Hacer 10.07.2008 tarihinde Kooperatif Başkanlığına hitaben yazdığı ve kooperatif tarafından da kabul edilen dilekçe ile anılan Kooperatifteki tüm hak ve yetkilerinin eşi M.. A..'e kendi rızası ile devir etmek istediğini bildirmiş bu tarihten itibaren kooperatif üyeliği davalı eş adına geçirilmiştir. Dava konusu taşınmazın tapu kaydı dosyada bulunmadığından ferdileşme suretiyle tapu kaydının oluşup oluşmadığı belirlenmemiş ise de kooperatif üyeliği halen davalı eş adına bulunmaktadır....
