ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/1024 Esas KARAR NO : 2023/152 Karar DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 01/09/2016 KARAR TARİHİ : 14/02/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 10/03/2023 Davacı tarafından mahkememizde açılan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin mobilya imalatçısı olduğunu, tarafların davalının işletmecisi olduğu otel için dilekçede belirtilen mobilya ve ahşap işlerinin imalatı, nakliye ve montajı konusunda yazılı olarak anlaştıklarını, sözleşme bedelinin 29.500,00 TL olduğunu, ayrıca işin devamı sırasında davalı tarafın ek taleplerinin olduğunu ve bunların müvekkili tarafından yerine getirildiğini, ek işlerin bedelinin 6.195,00 TL olduğunu, müvekkilinin asıl ve ek işleri tamamladığını, iş karşılığı müvekkili tarafından 2 adet fatura düzenlenerek davalının proje müdürüne teslim edildiğini, faturalara itiraz edilmediğini,...
DAVANIN KONUSU : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) KARAR TARİHİ : 09.06.2022 KARAR YAZIM TARİHİ : 09.06.2022 Eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin davada mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karara karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan incelemede; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili özetle; müvekkilinin akdedilen 20.07.2012 tarihli sözleşme gereğince malzeme ve işçilik dahil üstlenmiş olduğu işin %90'ına yakınını 11.07.2013 tarihinde tamamladığını, taraflarca bu tarihte düzenlenen protokol gereğince kalan işlerin müvekkili nam ve hesabına ....Şirketine yaptırıldığını, sözleşmede ..... numaralı dairenin müvekkiline devri ile daire bedelinin 160.000 TL olduğunun kararlaştırıldığını öne sürerek şimdilik 50.000 TL'nin faiziyle tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinin tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmış, davalı, işin eksik yapıldığı gibi davacıya 2.500,00 TL ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, karar davalı tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasında düzenlenen tarihsiz sözleşmede yapımı karşılaştırılan işler açıklanmış, KDV hariç toplam 10.000,00 TL bedel ödenmesi kararlaştırılmıştır. Bu haliyle sözleşmenin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 365. maddesince götürü bedelli eser sözleşmesi olduğu anlaşılmaktadır. Götürü bedel sözleşmede yüklenici, imalâtı sözleşme fiyatları ile yapmakla yükümlüdür....
Bu durumda taraflar arasında imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK'nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisinin varlığının kabulü gerekir. Sözü edilen sözleşme ile imâl edilen kazan ve depolama tanklarının teslimi ve montajı işi kararlaştırılmış, iş bedeli 140.000,00 TL+KDV olarak belirlenmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık işin teslimi ile ödemeler konusunda toplanmaktadır. Eser sözleşmelerinde kural olarak yüklenici eseri sözleşmeye uygun olarak teslim ettiğini, iş sahibi ise yaptığı ödemeleri ispatla yükümlüdür. Sözleşmede işin bedeli toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli sözleşmedir. Götürü bedelli sözleşmelerde hakedilen imalât bedeli ya da fazla ödeme bulunup bulunmadığının tespiti için gerçekleştirilen imalâtın işin bütününe göre fiziki oranı belirlenip, bu oran götürü bedele uygulanmak suretiyle hakedilen bedelin hesaplanması ve ödemelerle mukayese edilmesi gerekir....
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsili için başlatılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir....
Taraflar iş bedeli olarak ....145.000,00 TL götürü bedel üzerinden anlaşmış olup sözleşme götürü bedelli olduğuna göre davacı da iş bedeli talep ettiğinden iş bedelinin tespitinde fiziki oranlama kurulmalıdır. Ne var ki davalı taraf da eksik ve ayıplar bulunduğu hususlarını savunmasında belirttiğinden mahkemece yapılacak iş davacı taşeronun yapmış olduğu imalâtı eksik ve ayıplar gözetilmek sureti ile fiziki oranını belirlemek bu oranı götürü bedel olarak belirlenen bedele uygulamak, davacının hakettiği bedelden davacıdan alınması gerekli sigorta primi ile davalının havale yolu ile ödediği 40.000,00 TL'nin mahsubu ile bulunacak miktar üzerinden itirazın iptâline ve alacak yargılamayı da gerektirdiğinden icra inkâr tazminatının reddine karar vermekten ibarettir. Bu doğrultuda araştırma yapılmadan verilen karar hatalı olup taraflar yararına bozulması uygun görülmüştür....
Götürü bedelli sözleşmelerde, iş sahibinin fazla ödemesinin bulunup bulunmadığının veya yüklenicinin alacaklı olup olmadığının tespiti için yüklenicinin sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların eksik ve ayıplar da dikkate alınarak işin tamamına göre fiziki oranının tespit edilip, bulunacak bu oranın götürü iş bedeline uygulanması suretiyle yüklenici alacağının belirlenmesi, bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemelerin düşülerek alacak miktarının tespiti gerekmektedir.Bu durumda mahkemece bilirkişilerden alınacak ek rapor ile ayıplar dikkate alınarak yapılmış imalâtın, yapılması gereken tüm imalâta oranının tespit etttirilmesi, bulunacak oranın götürü bedelle oranlama yapılmak suretiyle, yapılmış bulunan imalâtın bedelinin tespit ettirilmesi, bu bedelden ödeme miktarının düşülerek (374.994,76 TL) yüklenici alacağının saptanması, bulunacak rakama göre iş sahibinin fazla ödemesinin bulunup bulunmadığının tespiti ile varsa bulunacak miktar üzerinden davanın kabulü gerekirken eksik...
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsili istemiyle yapılan icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir....
Bir tanımlama yapmak gerekirse, önceden ve kesin olarak tayin edilmiş ücrete “götürü ücret” denir. Ücretin götürü olarak kararlaştırıldığı işlerde, yüklenici yapılacak şeyi kararlaştırılan fiyat üzerinden yapmak zorundadır. Eser, kararlaştırılan götürü ücretten daha fazla masraf ve emekle meydana çıkarılsa bile yüklenici kural olarak götürü bedelin arttırılmasını isteyemeyeceği gibi, daha az masraf ve emekle yapılmış olsa da iş sahibi bedelin indirimini talep edemez. Diğer yandan, yazılı yapılan sözleşmelerin tadil edildiğinin de Borçlar Kanununun 12.maddesi uyarınca, aynı şekle uyularak kanıtlanması gerekir....
Yine götürü bedelli eser sözleşmelerinde yüklenicinin edimini kısmen ifa etmesi halinde, hak edilen imalât-iş bedeli ya da fazla ödeme olup olmadığının ------ uygulamalarında fiziki oran yöntemi diye adlandırılan, eksik ve kusurlar da dikkate alınıp düşülmek suretiyle, gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranının tespiti ile bu oranın götürü bedele uygulanması suretiyle hesaplanması ve bulunacak bu miktardan kanıtlanan ödeme düşülerek belirlenmesi gerekir. --------- Her ne kadar Mahkememizce alınan bilirkişi raporunda götürü bedel usulüne uygun hesaplama yapılmamış ise de; her bir daire için işlerin aynı oranda tamamlandığı ve ----- eksik iş bedeli olduğu tespit edilmiştir....
