"İçtihat Metni" Mahkemesi :Tüketici Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili için yapılan ilamsız icra takibine itirazın iptâli istemine ilişkin olup mahkemece davanın reddine dair karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir. Dava eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, taraflar arasında düzenlenen ....08.2013 tarihli sözleşmede yapılması kararlaştırılan işler bedelinin KDV dahil 28.000,00 TL olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Bu haliyle sözleşme götürü bedelli olup düzenlendiği tarih itibari ile yürürlükte bulunan 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 470. maddesi uyarınca yüklenici sözleşmede kararlaştırılan bedel ile işi yapmakla yükümlüdür....

Dava konusu uyuşmazlık 6098 sayılı TBK 470 vd. maddelerde düzenlenen eser sözleşmesinden doğmaktadır. Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir. Davacı iş sahibi davalı yüklenicidir. Sözleşmede bedel TBK 480. maddede düzenlenen götürü bedel olarak kararlaştırılmıştır. Götürü bedelli işlerde iş bedelinin tamamen ödenmemesi halinde iş sahibinin eksik işlerin tamamlanması bedelini talep etmesi mümkün olmayıp yüklenicinin hakettiği iş bedelinin eksiklikler de dikkate alınarak gerçekleştirdiği imalâtın işin tamamına göre oranı belirlenip bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hesaplanması ve yapılan ödeme de düşülerek eksik iş bedeli ya da fazla ödeme olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Dava dilekçesinin açıklama kısmında davalıya gerçekleştirilen imalâttan fazla ödeme yapıldığı belirtilerek diğer alacak kalemlerinden söz edilerek 40.000,00 TL talep edilmiştir....

Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 365. maddesi uyarıca götürü bedel eser sözleşmesi mevcut olup sözleşme bedeli her bir villa için 45.000,00 TL olarak kararlaştırılmıştır. Her ne kadar mahkemenin de hükmüne esas aldığı 20.04.2015 tarihli bilirkişi raporunda villalarda yapıldığı tespit edilen işlerin yapım bedelli ayrı ayrı belirlenmişse de götürü bedelli sözleşmelerde yüklenicinin hak ettiği iş bedelinin yapılan işin fiziki gerçekleşme seviyesinin götürü bedele oranlanarak belirlenmesi gerekir. Bu durumda yüklenicinin sözleşme kapsamında iş bedeli alacağının hesaplanması için işin bütününe göre her bir villa ayrı ayrı değerlendirilip fiziki gerçekleşme seviyesinin belirlenmesi ve bu belirlenecek seviyenin 45.000,00 TL götürü iş bedeline oranlanarak yüklenicinin alacağının hesaplattırılması gerekmektedir....

Taraflar arasındaki icra takibi ve dava eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye alacakla ilgili yapılmış ve açılmış olup, sözleşmede her birinin çatı bedeli 6.100,00 TL hesabıyla 9 binanın çatısının toplam bedelinin 54.900,00 TL olduğu götürü bedelli işin; fiziki orana göre hesaplama yapılması gerektiğinden, bilirkişi kurulundan eksik ve kusurlu işler dikkate alınıp düşülmek suretiyle sözleşme kapsamında gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı belirlenip bu oranın toplam götürü bedel olan 54.900,00 TL'ye uygulanmak suretiyle hakedilen bedel alınacak ek raporla hesaplattırılarak, bundan davalının kanıtladığı ödemeler düşülmek suretiyle sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekir. Açıklanan yönteme uygun olmayacak şekilde eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın davalı yararına bozulması uygun görülmüştür....

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir. Davacı, sözleşme kapsamında üzerine düşen edimleri yerine getirmesine rağmen davalının bedeli ödemediğini ileri sürerek davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş, davalı, karşı tarafın işe hiç başlamadığını belirterek davanın reddini savunmuş, Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince istinaf edilmiştir. Taraflar arasında imzalanan sözleşme 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 480. ve devamı maddelerinde düzenlenen götürü bedelli sözleşmedir. Buna göre davacı yüklenici, kararlaştırılan bu bedelle sözleşmede yer alan üstlendiği işleri yapmak, davalı iş sahibi de iş bedelini ödemek durumundadır. Götürü bedelli sözleşmelerde, gerçekleştirilen imalâtın, işin tamamına göre fiziki gerçekleşme oranı belirlenmeli, belirlenen bu oran götürü bedele uygulandıktan sonra yüklenicinin hak ettiği iş bedeli saptanmalıdır. (Yargıtay 15....

Dava, elektrik tamirat tadilat yapımı hususunda eser sözleşmesinden kaynaklı itirazın iptali talebidir. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi'nin kaldırma kararında da vurgulandığı gibi, götürü iş bedelli olup olmadığı, götürü iş bedelli ise sözleşme konusu alacak üzerinden hak edilen bedelin saptanması fiziki oranın kurulması gerektiğinden kaldırdığı, taraflar arasında elektrik işlerinin yapımı hususunda sözlü anlaşma olduğu, 29.500,00 TL'nin iş sahibi tarafından ödendiği hususlarında uyuşmazlık olmayıp, uyuşmazlığın eksik işin olup olmadığı olmuş ise eksik iş bedelinin ne kadar olduğu hususlarında toplanmaktadır. Anahtar teslimi götürü bedelli iş olarak adlandırılan işte taraflar anahtar teslimi ile birlikte iş sahibine ek hiç bir masraf çıkarmayıp veya ödeme çıkarmayacak anlamına geldiği, tarafların anlaşmasının ise kalem kalem madde madde yapılacak iş fiyatları hususunda anlaştıkları....

Eser sözleşmesi yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmelerden olup yüklenici teslimi, iş sahibi de ödemeyi kanıtlamakla yükümlüdür (TBK 470 vd. md). Sözleşmede iş bedelinin 6098 sayılı TBK 480. (818 sayılı BK 365. maddesi) maddesinde düzenlenen götürü bedel olarak kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır. Götürü bedelli sözleşmede, yüklenicinin hak ettiği imalât bedeli, fiziki oran yöntemi ile başka bir ifadeyle yüklenicinin sözleşme kapsamında gerçekleştirdiği imalâtların eksik ve ayıpları da dikkate alınarak işin tamamına göre fiziki oranı tespit edilip, bulunacak bu oranın götürü iş bedeline uygulanması suretiyle saptanmalı ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanmalıdır....

Sözleşmede bedel, toplam olarak kararlaştırıldığından götürü bedelli sözleşmedir. Götürü bedelli sözleşmede yüklenici işi kararlaştırılan bedelli yapmak zorunda olduğu gibi iş sahibi de kararlaştırılan götürü bedeli ödemek zorundadır. Yargıtay ve Dairemiz uygulamalarında, götürü bedelli eser sözleşmelerinde gerçekleştirilen imalâta göre yüklenicinin hak ettiği iş bedeli, ödemeyen iş bedeli ya da iş sahibinin fazla ödemesi olup olmadığı ve miktarının, gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranın tespiti ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hak edilen iş bedelinin hesaplanarak kanıtlanan ödemeler düşülmek suretiyle belirleneceği kabul edilmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda belirtilen yönteme uygun bir hesaplama yapılmadığı gibi hesaplamada bayındırlık birim fiyatları esas alındığı ve ek raporda %10 genel giderler 7.288,14 TL’nin ne olduğu denetime elverişli olarak açıklanmadığından düzenlenen raporun hükme esas alınması mümkün değildir....

Hükmüne uyulan bozma ilâmında açıkça sözleşmenin götürü bedelli olduğu konusu açıklanmıştır. Götürü bedelli işlerde, yüklenicinin hakettiği iş bedelinin saptanması yada iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranının tespiti, bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hakedilen bedelin saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerekmektedir. Mahkemece benimsenen bilirkişi raporunda ise oranlama yapılmaksızın saptanmış bulunan eksikliklerin bedellerinin binanın toplam bedeline oranlamasının yapılarak alacak hesaplanmış olup bu hesap tarzı bozmaya aykırıdır....

Dava, sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK'nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen, konusu inşaat tadilat ve dekorasyon işini konu alan eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, uyuşmazlığın bu hükümlere göre çözümlenmesi gerektiği açıktır. Taraflar arasında düzenlenen eser sözleşmesinde, iş bedeli 73.000,00 TL olarak kararlaştırılmış olmakla niteliği itibariyle 6098 sayılı TBK'nın 480. maddesi uyarınca götürü bedelli sözleşmedir. Buna göre davalı yüklenici kararlaştırılan bu bedelle sözleşmede yer alan üstlendiği işleri yapmak, davacı iş sahibi de iş bedelini ödemek durumundadır....