Taraflar arasındaki sözleşme götürü bedelli olup götürü bedelli sözleşmelerde 6098 sayılı TBK’nın 480 ve devamı maddelerine göre yüklenici işi götürü bedelle yapmak zorunda olduğundan gerçekleştirilen imalât ve hakedilen iş bedelinin gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hesaplanması gerekir. Sözleşmede kararlaştırılan iş tamamlanmamış olsa dahi yüklenicinin işe devam etmemesi ya da iş sahibince devam ettirilmemesi halinde yüklenici işi tamamlamamasına rağmen gerçekleştirdiği kısmın bedelini, iş sahibinden talep edebilir. Yargıtay'ın eser sözleşmelerine ilişkin temyiz dairesi olan 15. HD'nin içtihatları ve yerleşik uygulamalarında götürü bedelli işlerde işin tamamının yapılmamış olması halinde hakedilen bedelin, değişik iş dosyasındaki veriler de dikkate alınarak gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanarak hesaplanacağı kabul edilmektedir....
Taraflar arasındaki sözleşme götürü bedelli olup götürü bedelli sözleşmelerde 6098 sayılı TBK’nın 480 ve devamı maddelerine göre yüklenici işi götürü bedelle yapmak zorunda olduğundan gerçekleştirilen imalât ve hakedilen iş bedelinin gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranı tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanmak suretiyle hesaplanması gerekir. Sözleşmede kararlaştırılan iş tamamlanmamış olsa dahi yüklenicinin işe devam etmemesi ya da iş sahibince devam ettirilmemesi halinde yüklenici işi tamamlamamasına rağmen gerçekleştirdiği kısmın bedelini, iş sahibinden talep edebilir. Yargıtay'ın eser sözleşmelerine ilişkin temyiz dairesi olan 15. HD'nin içtihatları ve yerleşik uygulamalarında götürü bedelli işlerde işin tamamının yapılmamış olması halinde hakedilen bedelin, değişik iş dosyasındaki veriler de dikkate alınarak gerçekleştirilen imalâtın işin tamamına göre fiziki oranının tespit ve bu oranın götürü bedele uygulanarak hesaplanacağı kabul edilmektedir....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacağının tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir....
Sözleşme BK'nın 365. maddesinde düzenlenen 24.000,00 TL götürü bedelle akdedilmiştir. Sözleşmedeki bedelin BK'nın 365. maddesinde belirtilen götürü bedel olarak kararlaştırıldığı işlerde, yüklenicinin hak ettiği iş bedelinin saptanması ya da iş sahibinin ödemesinin fazla olup olmadığının belirlenmesi için gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar da dikkate alınarak tüm işe oranının tespiti, bulunacak bu oranın toplam iş bedeline uygulanarak hak edilen bedelin saptanması ve bulunacak bu rakamdan kanıtlanan ödemeler düşülerek hesaplanması gerekir. Somut olay değerlendirildiğinde; taraflar arasında götürü bedel eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu ve 24.000,00 TL bedelle anlaşıldığı tartışmasız olup davacı sözleşmeden kaynaklı bakiye iş bedelinin ödenmediğini ileri sürerek başlatmış olduğu takibe yönelik itirazın iptâlini istemiştir....
Götürü bedelli işlerde yüklenicinin hak ettiği bedel ile ödenmemiş iş bedeli alacağının bulunup bulunmadığının belirlenmesi için sözleşme kapsamında gerçekleştirilen imalâtın eksik ve kusurlar da gözetilip düşülerek üstlenilen işin tamamına göre fiziki oranı tespit, bu oranın götürü bedele uygulanması ve kanıtlanan ödemeler düşüldükten sonra hesaplaması gerekir. Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de raporu düzenleyen bilirkişi delil tespiti sırasında hazır bulunan ve rapor düzenleyen inşaat mühendisi olup, raporu belirtilen yönteme uygun olmadığı gibi gerekçeli ve denetime elverişli de değildir....
DEĞERLENDİRME: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında eser sözleşmesi bulunduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık davacının sözleşme gereği bakiye alacağı bulunup bulunmadığına ilişkindir. Yapılan bilirkişi incelemesinde, davalıya yapılan temlikname ile sözleşme bedelinin ödendiği, davacının talebinin ilave işlere ilişkin olabileceği bildirilmiştir. Davacı taraf aşamalarda, faturanın sözleşmeye konu imalat bedellerine ait olduğunu beyan etmiştir. Davalılar zamanaşımı savunmasında bulunmuştur. Alacak talebinin niteliği gözetildiğinde, TBK'nun 147/6 maddesi uyarınca; “Yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuruyla hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında, eser sözleşmesinden doğan alacaklar ...” beş yıllık zamanaşımına tabiidir. TBK'nun 479/1 maddesi uyarınca “İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur.”...
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, BK'nın 365. maddesi uyarınca yüklenici eseri taahhüt ettiği götürü bedelle yapmak zorundadır. İş yarım kalmış ise yapılan işlerin gerçekleştirilecek tüm işlere göre fiziki oranının saptanıp, götürü bedele uygulanarak hakediş alacağı bulunmalıdır. Örneğin yapılan işin oranı tüm işe göre 1/2 ise yüklenici götürü bedelin yarısını alabilecektir....
Eser sözleşmesi yazılı olarak yapılabileceği gibi sözlü eser sözleşmesi yapılması da mümkündür. Davacı yüklenici ile davalı iş sahibi arasında imzalanmış bir eser sözleşmesi bulunmamakla birlikte dava dilekçesinin ekinde sunulan tabela yapımına ilişkin teklif metni doğrultusunda davacı yüklenici ile davalı işveren arasında, davalı işverenin İzmir Hava Limanındaki araç kiralama bürosunda kullanılmak üzere ışıklı kompozit tabela ile iç bölme ışıksız kutu harf yapılması hususunda anlaştıkları, ışıklı kompozit tabelanın 4.200,00 TL + KDV, iç bölme ışıksız kutu harfin 800,00 TL + KDV bedelle yapılmasına ilişkin götürü bedelli sözlü eser sözleşmesi kurulduğu anlaşılmaktadır....
HUKUK DAİRESİ ESAS NO : 2022/1952 KARAR NO : 2023/1229 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MUĞLA ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/861 KARAR NO : 2022/856 DAVA TARİHİ : 04/07/2022 KARAR TARİHİ : 06/10/2022 DAVA : Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak KARAR TARİHİ : 15.09.2023 KARARIN YAZ. TARİH : 15.09.2023 Muğla Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 06.10.2022 tarih ve 2022/861 Esas, 2022/856 Karar sayılı kararının, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin, davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Dairemize gönderilen dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. İSTEM: Davacı vekili tarafından verilen dava dilekçesi ile özetle; Müvekkili ... tarafından davalı taraf ......
Götürü bedelli eser sözleşmelerinde Yargıtayın istikrar kazanan uygulama ve içtihatlarında yüklenicinin hak ettiği iş ve imalât bedelinin tespiti ya da iş sahibinin fazla ödemesinin bulunup bulunmadığının belirlenmesi için, eksik ve kusurlar dikkate alınmak ve düşülmek suretiyle işin fiziki gerçekleşme onanının işin tamamına göre tespit ve bulunacak oranın götürü bedeli uygulanmak suretiyle hak edilen bedel bulunup bundan kanıtlanan ödemenin düşülmesi suretiyle hesaplanacağı kabul edilmektedir....
