DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACILAR : VEKİLİ : DAVALI : DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 08/08/2023 KARAR TARİHİ : 15/08/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Taraflar arasında akdedilen Eser Sözleşmesi nedeniyle; Davalının müvekkili şirkete olan, eksik ve kusurlu işlerin, iş bedelinin ödenmesine rağmen tamamlanmaması, eksik ve kusurlu imalatın tüm yazılı ve sözlü ihtarlara rağmen yapılmaması nedeniyle davalının nam ve hesabına olarak 3. Kişilere yaptırılması nedeniyle dava değeri belirlenebilir hale geldiğinde bedel arttırma hakkı saklı kalmak kaydı ile davalının temerrüde düşürüldüğü Diyarbakır ......
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili ile davalı yüklenici arasında düzenlenen ....06.2005 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca müvekkiline ait bağımsız bölümlerin sözleşme tarihinden itibaren ... ay içinde teslimi gerekirken teslim edilmediğini ve yapılan imalatın sözleşmede belirlenen şekilde olmadığını ileri sürerek, eksik ve ayıplı iş bedeli için ....000,00 TL ile geç teslim nedeniyle ....000,00TL kira alacağının faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ıslahla eksik ve ayıplı iş nedeniyle istenen alacağını ....880,00TL'sına yükseltmiştir. Davalı vekili, gecikmenin yetkili mercilerce yapılan imar işleminden kaynaklandığını, sözleşmede de mücbir nedenle kaynaklanan gecikmelerin sözleşme süresine ekleneceğinin öngörüldüğünü savunarak, davanın reddini istemiştir....
Hal böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek açık ayıp, gizli ayıp ve eksik ifa ayrımı yapılması, eksik ifa nedeniyle ihbar şartı aranmaksızın davacıların 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde satıcının sorumluluğuna gidebileceğinin kabul edilmesi, açık ayıplar için teslimden itibaren 30 günlük süre içinde ayıp ihbarının yapılıp yapılmadığının araştırılması, gizli ayıpların ise ortaya çıkması sonrası davacıların oyalanmış olmaları karşısında davacıların daireleri ve ortak yerlerdeki payları gözetilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. " şeklindeki ilamlarında da belirtildiği üzere; ayıp ihbarı süresinde olmasa dahi satıcı ihbar süresi geçtikten sonra alıcının bildirdiği ayıpların varlığını kabul etmiş ve bunların giderilmesi taahhüdünde bulunmuş ise, artık bu ayıplardan dolayı tekeffül altında bulunmaktadır....
Davacı vekiline her bir alacak kalemi yönünden taleplerini açıklaması için süre verilmiş ve davacı vekilince 11/01/2019 tarihli dilekçe ile; Ürünlerin zamanında geleceği düşünülerek yapılan faturalandırılmış olan masraflar ve uğranılan zararlar için şimdilik 1.250,00 TL, Davalının sözleşme edimlerini eksiksiz bir şekilde yerine getirmemesi nedeniyle yoksun kalınan kazanç için şimdilik 1.250,00 TL, Davacı tarafından davalıya ödenen 10.000 USD ve 10.000 Euro' nun ayıplı yapılan ve hiç teslimi yapılmayan ürün bedellerinin tespiti yapılarak şimdilik 1.500,00 TL' nin faiziyle birlikte davalıdan tahsilinin talep edildiği görülmüştür. Davacı vekili 28/02/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile; ödenen mal bedeli ve ayıplı teslim edilen ürünlerden olan alacağını 58.881,92 TL arttırarak 60.381,92 TL 'nin ve kar kaybı olan alacağını 165.903,02 TL arttırarak 167.153,02 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
Davacı vekiline her bir alacak kalemi yönünden taleplerini açıklaması için süre verilmiş ve davacı vekilince 11/01/2019 tarihli dilekçe ile; Ürünlerin zamanında geleceği düşünülerek yapılan faturalandırılmış olan masraflar ve uğranılan zararlar için şimdilik 1.250,00 TL, Davalının sözleşme edimlerini eksiksiz bir şekilde yerine getirmemesi nedeniyle yoksun kalınan kazanç için şimdilik 1.250,00 TL, Davacı tarafından davalıya ödenen 10.000 USD ve 10.000 Euro' nun ayıplı yapılan ve hiç teslimi yapılmayan ürün bedellerinin tespiti yapılarak şimdilik 1.500,00 TL' nin faiziyle birlikte davalıdan tahsilinin talep edildiği görülmüştür. Davacı vekili 28/02/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile; ödenen mal bedeli ve ayıplı teslim edilen ürünlerden olan alacağını 58.881,92 TL arttırarak 60.381,92 TL 'nin ve kar kaybı olan alacağını 165.903,02 TL arttırarak 167.153,02 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
-Euro'yu takip tarihindeki kur değeri 3,2837 TL'den TL cinsine çevirerek asıl alacak talep ettiği anlaşılmaktadır. Birleşen dava ise; aynı sözleşme ilişkisi nedeniyle iş sahibi tarafından yüklenici aleyhine eksik ve ayıplı imalat bedeli nedeniyle açılan alacak davası niteliğindedir. Taraflar arasında ...tarihli yazılı sözleşme ilişkisinin varlığı, sözleşmenin halen ayakta olduğu, bu sözleşme uyarınca davalı iş sahibi tarafından davacı yükleniciye 90.000,00.-Euro ödeme yapıldığı hususları ihtilafsızdır. Gerek asıl davada gerekse birleşen davada uyuşmazlık; yüklenicinin sözleşmeye konu işten dolayı yapmış olduğu imalat bedelinin tutarı, eksik ve ayıplı imalat olup olmadığı, varsa bunun bedeli ve taraflar arasındaki alacak borç durumuna ilişkindir....
Davalı ise, davanın zamanaşımına uğradığını, ihalede %31,33 oranında indirim yapılması nedeniyle fazla iş bedelinden de bu oranda indirim yapılması gerektiğini, sözleşme kapsamında olan ve davacı tarafça eksik bırakılan A Blok paslanmaz çelik merdiven korkulukları imalâtı nedeniyle 2.900,10 TL'nin davacı alacağından indirilmesi gerektiğini belirterek mahsup talebinde bulunmuştur. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda; fazla iş bedeli KDV hariç 17.116,46 TL olarak belirlenmiş, mahkemece belirlenen bu bedele KDV ilave edilmek suretiyle toplam 20.197,42 TL üzerinden itirazın iptâli ile takibin devamına karar verilmiştir. Davalının mahsup talebiyle ilgili olarak da, eksik iş karşılığında davacı tarafından birçok iş yapıldığı gerekçesiyle mahsup talebinin reddine karar verilmiştir. Sözleşme kapsamında eksik bırakılan işin bedelinin 2.900,10 TL olduğu taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir....
Hal böyle olunca, mahkemece işin esasına girilerek açık ayıp, gizli ayıp ve eksik ifa ayrımı yapılması, eksik ifa nedeniyle ihbar şartı aranmaksızın davacıların 10 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde satıcının sorumluluğuna gidebileceğinin kabul edilmesi, açık ayıplar için teslimden itibaren 30 günlük süre içinde ayıp ihbarının yapılıp yapılmadığının araştırılması, gizli ayıpların ise ortaya çıkması sonrası davacıların oyalanmış olmaları karşısında davacıların daireleri ve ortak yerlerdeki payları gözetilerek sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir." şeklindeki ilamlarında da belirtildiği üzere; ayıp ihbarı süresinde olmasa dahi satıcı ihbar süresi geçtikten sonra alıcının bildirdiği ayıpların varlığını kabul etmiş ve bunların giderilmesi taahhüdünde bulunmuş ise, artık bu ayıplardan dolayı tekeffül altında bulunmaktadır....
Davacı, davalı şirketin Türkiye Distribütörü olduğu T… … İ… … Sedan Comfart marka, 2006 model aracı satın aldığını, araca servis tarafından plaka takılırken belirlenen sağ arka üst cam kenarındaki çöküklük, sağ arka çamurluktaki eğiklik ve boya birikintisi nedeniyle aracın ayıplı olduğunu, davalı tarafın kendisine tazminat önerdiğini; ancak, araç onarılsa bile araçta değer kaybı olacağını belirterek aracın yenisi ile değiştirilmesini, bu istem kabul edilmezse ödediği bedelin faiziyle alınmasını istemiştir. Davalı ise, davacının yasal sürede ayıp ihbarında bulunmadığını, belirlenen çökme, boya ve hasarın davacının kullanımından kaynaklanmış olabileceğini, araçta üretim hatası olmadığını, bedel iadesi veya değişim koşularının oluşmadığını ileri sürerek istemin reddedilmesi gerektiğini savunmuştur....
İş sahibi ihbar zorunluluğu olmaksızın garanti süresi içinde ortaya çıkan açık ve gizli ayıplarla ilgili zamanaşımı süresi içinde seçimlik haklarını kullanarak yükleniciden ayıpların giderilmesini talep edebileceği gibi, aleyhine dava açabilecek ve iş bedelini ayıp giderim bedeli miktarınca ödemekten kaçınabilecektir (Yargıtay 15. H.D. 19.06.2014 gün, 2013/4976 E. 2014/4282 K. sayılı ilamı ile benzer uygulama ve içtihatları). Eksik iş ise sözleşme ve eklerine göre yapılması gerektiği halde yapılmayan (noksan bırakılan) işleri ifade eder. Eksik işlerin bedeli, teslim tarihine bu işlerin ikmâl edilebileceği sürenin ilavesiyle bulunan tarihteki rayiç bedellerle talep edilebilir. Eksik işler bedelinin istenebilmesi için teslim sırasında ihtirazi kayıt konulmasına ya da ihtar çekilmesine gerek yoktur. Eksik işler yönünden TBK 474-478. maddelerindeki hükümler uygulanmaz....
