Bir iş görerek eseri meydana getirmek ve meydana getirilen eseri iş sahibine teslim etmek (arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek) yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Aksi halde, sözleşmeden beklenen yararlar dengesi bir taraf aleyhine bozulur. Böyle bir durumda da bir taraf edimini yerine getirmiş kabul edilemez; Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; Davalılar arasında resmi şekilde düzenlenen 20.12.1994 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, davalı yüklenicinin diğer davalının maliki olduğu 166 ada 7 parsel sayılı arsa üzerine bir bina yapım işini yüklendiği ve çekişmeli bağımsız bölümün yükleniciye bırakıldığı konularında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır....
- KARAR - Davacı arsa sahibi vekili, müvekkilinin hissedarı olduğu arsa üzerinde inşaat yapılmak üzere davalı yüklenici ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenerek sözleşmenin tapuya şerh edildiğini, taşınmazın müvekkilinden başka hissedarlarının da bulunduğunu, 2009 yılından bu güne kadar davalının taşınmazdaki tüm hissedarlar ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedemediğinden sözleşmenin uygulanabilir niteliği kalmadığım, sözleşmenin geçerli olabilmesi için TMK'nın 692, maddesi gereğince tüm hissedarlarla sözleşme yapılmasının şart olduğunu ileri sürerek taraflar arasında düzenlenen ... 18. Noterliğinin 04.11.2009 tarihli ve ... yevmiye no.lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun tespiti (feshi) ile tapu kaydındaki 05.11.2010 tarih ve ... yevmiye no.lu şerhin terkinine karar verilmesini talep etmiştir....
- K A R A R - Davacılar vekili, müvekkilleri arsa sahipleri ile yüklenici davalılar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifasının imkânsız hale gelmesi nedeniyle müvekkillerince tek taraflı feshedilmesine rağmen davalıların müvekkillerine ait taşınmazın tapu kaydındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesi şerhini terkin ettirmeye yanaşmadıklarını ileri sürerek, şerhin terkinini istemiştir. Davalılar, davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşmenin ifa imkânının kalmadığı, davacılarca sözleşmenin fesh edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne, davalılara ait ...ada, ...ve ...parseller üzerindeki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ilişkin şerhlerin kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı, davalı ... temyiz etmiştir. Davada, taraflar arasında düzenlenen 28.11.2011 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince 29.11.2011 tarihinde tapu kayıtlarına konulan şerhin terkini talep edilmiştir....
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, arsa payı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, davadaki istem kalemlerinden birisi de, sözleşme konusu inşaattaki eksik ve kusurlu işlerin giderilme bedelinin tahsiline ilişkindir. 11.12.2006 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ekinde herhangi bir teknik şartname bulunmadığı gibi sözleşmedeki her hangi bir hükümde böyle bir teknik şartnameye atıfta da bulunulmamaktadır. Her ne kadar davacı yanca dosyaya bir teknik şartname fotokopisi ibraz edilmiş ise de, bu şartname davalının kabulünde olmadığı gibi taraflarca da imzalanmış değildir....
-K A R A R- Davacı vekili, müvekkili kooperatifin üyelerine konut yaptığını ve arsa sahiplerine arsa karşılığı daire verdiğini, davalının da aralarında bulunduğu arsa sahipleriyle ....04.2006 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, taraflar arasındaki bu sözleşmeye göre arsa sahibi ile kooperatif üyelerinin aynı konumda olduğu ve inşaatın bitimini müteakip çekilecek kura üzerine daire sahibi olacaklarının kararlaştırıldığını, dairelerin değerleri belirlenerek kura sonunda arsa sahiplerine isabet edecek dairelerin kat farkı olursa üyeler gibi bu kat farkını ödeyeceklerinin öngörüldüğünü, davalının, kat farkı nedeniyle oluşan ....500,00 TL'yi müvekkiline ödememesi üzerine davalı aleyhine takibe geçildiğini, davalının yapılan takibe haksız olarak itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazının iptali ile %40 oranda ... inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir....
in temyiz itirazlarına gelince; Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı gecikme tazminatı ve eksik iş bedelinin tahsili istemlerine ilişkindir. ... 2. Noterliği'nin 26.01.2004 tarih 1658 sayılı düzenleme şeklindeki arsa payı karşılığı inşaat ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin tarafları arsa sahibi ... ile yüklenici ... olup, 26.01.2004 tarih 1659 nolu vekaletname ile davalılar vekil tayin edilmiştir. Davalı ...'in anılan vekaletname ile diğer davalı ...'...
Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "Onay" verilmesi zorunludur. Somut olayda, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici kooperatif arasında düzenlenen 14.07.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sözleşmeye konu parselin tüm paydaşlarının katılımı sağlanmadığından geçersizdir. Geçersiz sözleşmenin ifası istenemeyeceğinden taraflar birbirlerine verdiklerini TBK'nın 77. maddesi hükmüne dayanarak sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri talep edebilirler....
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez. Temlik, hatta borçlunun muhalefetine rağmen geçerli olarak doğar ve hükümlerin hasıl eder....
