Ancak bu durumda taraflar, geçersiz sözleşmeye dayalı olarak karşı tarafa ödedikleri bedeli sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için,bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalıların murislerine ait taşınmaz hisselerini 1998 yılında 1.000 TL ödeyerek satın aldığını, ancak tapu devri yapılamadığını ileri sürerek, davalıların hisselerinin iptali ile kendi adına tesciline, bunun kabul edilmemesi halinde ise ödediği 1000 TL’nin, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre ödeme tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır....
Sebepsiz zenginleşme kurumunun amacı, haksız değer kaymalarının önlenmesi olup, tam bir eski hale getirme özelliği taşımaktadır. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene "ya da" borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Yasal düzenleme ve dosya içeriğine göre, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde ve değerlendirilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamasına, kamu düzenine aykırı bir hususun tespit edilememiş olmasına, Trabzon 2....
İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tesbit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme borçlusunun bu muhdesatın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülmez. Zira, vücuda getiren tarafından kullanılan muhdesatın taşınmaz maliklerine herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. Bu gibi hallerde masraf yapan kişinin talep hakkı, yapılan giderlerin taşınmaz malikinin mülkiyetine geçtiği zaman doğar. Taşınmaz malikinin mülkiyetine geçmeden ve onun mal varlığında bir artış olmadan yapılan giderler istenilemez. Bir hakkın dava edilebilme hakkı (alacak muaccel olmadan) doğmadan, alacak hakkında zamanaşımının işlemeye başlayacağı veya zamanaşımına uğrayacağı düşünülemez. Dava hakkı ancak, davacının yaptığını iddia ettiği binanın davalıya teslimi ile doğar. Dosyada mevcut... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2011/1156 E., 2011/2241 K....
zenginleştiği iddia edilmekte ise de bu beyan ve iddialarında kabulünün taraflarınca mümkün olmadığını, hukuken de sebepsiz zenginleşmeden söz edilemeyeceğini, hukuken sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; 1- Borçlunun malvarlığında bir zenginleşme meydana gelmiş olmalıdır.2- Bu zenginleşme başka bir şahıs zararına meydana gelmiş olmalıdır.3- Zenginleşme ile zenginleştirici olay arasında illiyet bağı olmalıdır.4- Zenginleşme haklı bir nedene dayanmamalıdır....
İade borcunun kapsamını belirlemede öncelikle fakirleşme ve zenginleşme zamanının tespit edilmesi gerekir. Sebepsiz zenginleşme borçlusunun, muhdesatın yapıldığı anda ekonomik açıdan zenginleştiği, yapanın ise o anda fakirleştiği ileri sürülmez. Zira, vücuda getiren tarafından kullanılan muhdesatın, taşınmaz malikine herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. Bu nedenle, ekonomik yönden zenginleşme ve fakirleşmenin, satış suretiyle taşınmazdaki ortaklığın giderildiği anda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Daha açık deyişle, sebepsiz zenginleşme, satışın yapılıp bedelinin ödendiği tarihte gerçekleşir. Bununla birlikte; davalının sebepsiz zenginleştiği miktar, satış bedelindeki hissesine düşen muhdesat oranı kadardır....
satış sözleşmesinden kaynaklı satış bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi istemine ilişkindir.Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olması gerekir....
lehine sebepsiz zenginleşme teşkil ettiği, haksız iktisapta bulunan davalının aldığını geri vermekle yükümlü olduğu anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş; alacak yargılamayla belirlenmekle icra inkar tazminat taleplerinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur. HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davanın KISMEN KABULÜNE, Bakırköy .. İcra Müdürlüğünün ......
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması sebebiyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu sebeple mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Kuşkuşuz anılan madde, TTK'nın 778/1-d maddesi uyarınca bonoda da uygulanması gereklidir. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması sebebiyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu sebeple mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hamile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Kuşkuşuz anılan madde, TTK'nın 778/1-d maddesi uyarınca bonoda da uygulanması gereklidir. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hamilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....
