"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; işletme ruhsatı kendisine ait mermer sahasının 23.03.2006 başlıngıç tarihli rödovans sözleşmesi ile davalıya kiraya verildiğini, sözleşmenin 12. maddesine göre ödenmesi gereken kira bedellerinin ödenmediğini belirterek; rödovans sözleşmesinin feshi ile ruhsatın ve maden sahasının davacıya teslimine karar verilmesini ve sözleşmeden kaynaklanan 71.206 TL alacağın tahsilini istemiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince davanın Rödövans sözleşmesinden kaynaklanmakta olduğunu, rödövans sözleşmesi bir tür hasılat kirasının niteliğinde olduğunu, kira sözleşmelerinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlıklarda 6100 sayılı HMK 4/1- a maddesine göre Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğunu, görev dava şartı olup yargılamanın her aşamasında resen gözönüne alınması gerektiğini, dava kira sözleşmesinden kaynaklandığına göre HMK'nın 4/1- a maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan her türlü uyuşmazlıkta sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu, görev hususunun kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında resen incelenmesi gerektiği, somut davaya davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesi'nde olduğu, mahkemenin görevsiz olduğu anlaşılmakla, mahkemenin görevsizliğine karar verildiği anlaşılmıştır....
un ortağı olduğu aynı alanda faaliyet gösteren Niğtaş Mozaik tarafından doğrudan doğruya kullanıldığı ve rödovans sözleşmesi gereğince ruhsat sahibine verilen %10'luk gelirin Niğtaş Mozaik hesaplarına geçtiği hususlarının ispat edilemediği, rödovans sözleşmesinin iptali ve ruhsatın şirket adına devri talebi yönünden ise dosyanın incelenmesinde davalı ... ile yapılıp Maden İşleri Genel Müdürlüğü'ne bildirilen herhangi bir rödovans sözleşmesi bulunmadığının belirlendiği, davaya konu maden ruhsatının yeniden davacının ortağı olduğu Niğde Mozaik adına devri talebi yönünden ise 2008/373 Esas sayılı dosyasında verilen ve kesinleşen kararla maden ruhsatının davalı Niğde Mozaik adına yeniden tesciline karar verildiği, davanın bu talep yönünden konusuz kaldığı gerekçesiyle alacak isteminin reddine, rödovans sözleşmesinin iptali ve ruhsatın şirket adına devri talebi yönünden dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hükme karşı davacı vekili istinaf...
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 02/03/2021 NUMARASI : 2019/278 ESAS- 2021/83 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : Yukarıda bilgileri yazılı mahkemece TTK Genel Müdürlüğü yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalı yönünden kısmen kabulüne dair verilen kararın davacı vekilinin istinaf talebi üzerine mahkemece dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderildiğinden yapılan ön inceleme ve incelemeyle heyete tevdi olunan dosyanın gereği görüşülüp aşağıdaki karar verilmiştir....
Sözleşmenin özel 5. maddesinde, rödovansçının ocaktan çıkaracağı mermer madeninin rödovans bedeli olarak, rödovans süresince üretilen blok miktarın % 12 oranındaki bölümünü ve ayrıca her ay ocaktan çıkması halinde yetmişbeş ton moloz mermeri ruhsat sahibine vereceği kararlaştırılmıştır. Davacı açmış olduğu işbu dava ile, 2008-2010 yılları arasında ödenmeyen rödovans bedelinin davalıdan aynen ya da parasal karşılığının alınmasını talep etmektedir. Davalı ise, 2008 yılı rödovans bedelinin davacının talebi üzerine nakit olarak ödendiğini, 2009 yılı rödovans bedelinin ocakta bulundurulmasına karşın davacı tarafından alınmadığını savunarak, davacıya rödovans bedeli açıklaması ile 08.09.2008 tarihinde 4.500 TL ve 04.03.2009 tarihinde de 4.000 TL'nin ödendiğine ilişkin banka dekontlarını sunmuştur. Bilirkişiler tarafından ve mahkemece, davacının rödovans alacağı hesaplanırken bu ödeme belgeleri hiç göz önüne alınmamıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi K A R A R Dava, davacı şirket müdürünün davalı şirket ile imzaladığı rödovans sözleşmesinin geçersizliğinin tespiti isteğine ilişkindir. Sözleşmenin geçersizliği nedeni olarak , şirketi temsile yetkili müdürün şirketin ... faaliyet alanı ve tüm malvarlığını ilgilendiren hususta ortaklar kurulu kararı alınmaksızın kanuna karşı hile kullanılarak şirketi tasfiye amacı taşıyan sözleşmenin imzalanması gösterilmiş olup uyuşmazlığın çözümünde limited şirketlerde yetkili müdürünü şirket adına yaptığı işlemin yerindeliğinin ... Ticaret Kanunu hükümlerince araştırma ve inceleme yapılarak denetlenmesinin gerekmesine ve özellikle de rödovans sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan bir çekişme bulunmamasına göre hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi Dairemize değil Yüksek 11.Hukuk Dairesine aittir....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık hasılat kirasının bir türü olarak kabul edilen rödovans sözleşmesine ilişkindir. HMK.’nun 4/1-a maddesinde; kira sözleşmesinden kaynaklanan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkların Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp çözüme kavuşturulacağı hükme bağlanmıştır. Eldeki dava 6100 sayılı HMK’nun yürürlüğe girmesinden sonra 23.01.2013 tarihinde açılmış olup görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasının incelenerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru görülmediğinden hükmün bu sebeple bozulması gerekmiştir....
Davalı TTK ile diğer davalı şirketler arasında rödovans sözleşmesi imzalanmıştır. 3213 sayılı Maden Kanunu ve bu kanun uyarınca çıkarılan Maden Yönetmeliği'ne göre Davalı TTK'nın ruhsat sahalarının bir kısmı veya tamamı için üçüncü kişilerle rödovans sözleşmesi yapması mümkün kılınmıştır. 3213 sayılı Maden Kanunu'nun ek 1 maddesi gereği TTK'nın madenleri işletme ve işlettirme hakkı bulunduğundan 3213 sayılı Maden Kanunu'na dayanılarak düzenlenen rödovans sözleşmeleri ile mülkiyeti devlete ait olan madenlerin işletme ve arama hakkını alan TTK'nın bu işletme hakkını 3. kişilere devretmesi söz konusu olup, burada alt işveren yönetmeliğine göre bir asıl-alt işveren ilişkisi kurulmamakta olduğu, davalı taraflar arasındaki ilişkisinin de yasaya ve hukuka uygun olarak kurulan geçerli bir rödovans ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır....
Mahkemece, davacı şirketin sözleşme ile kendisine yüklenen edimini yerine getirmemiş olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir. 1- ) 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. Somut olayda uyuşmazlık, taraflar arasındaki rödovans sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Dava, 06.03.2014 tarihinde 6100 sayılı HMK' nun yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re'sen gözetilir....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2022 NUMARASI : 2016/1150 ESAS, 2022/324 KARAR DAVA KONUSU : Rödovans Sözleşmesinden Kaynaklanan Tazminat KARAR : Sivas 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2016/1150 Esas 2022/324 Karar sayılı kararına karşı davacı vekilinin istinaf başvurusu nedeniyle Dairemize gönderilmiş olmakla inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi....
