Mahallesi ..., ... pafta ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 43.531,18 M2 lik kısmı üzerinde davalı lehine 01/05/2005 başlangıç tarihli ve 01/05/2035 tarihli 30 yıl süreli bağımsız ve daimi üst hakkı kurulduğu, bu sözleşmenin ( üst hakkı kurma sözleşmesinin) 3.maddesinde " kira sözleşmelerinin iş bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edildiği, sözleşmenin 7.maddesinde "İşbu sözleşme ile kurulan bağımsız ve daimi üst hakkı nedeniyle ... tarafından İDTM’ ye tüm hak süresi boyunca ödenecek toplam irtifak hakkı bedeli sözleşmelerde yazılı kira bedelinin yerine geçecek (hem kira hem irtifak hakkı bedeli ödenmeyecek, işbu sözleşmede yazılı irtifak bedelinin ödenmesi, aynı oranda kira bedeli borcunu da sona erdirecektir) olup toplam 64.468.239 USD’ dir....
Şöyle ki; üst hakkı bedeli, ilgili yıla ait kullanım bedeli olup ödenecek dönemde tahakkuk edeceğinden ve hakkın ilgili yılda kullanılması durumunda ödeneceğinden lehine üst hakkı tesis edilen şirket üst hakkı bedeli ödemelerinden her birini ancak ilişkin olduğu hesap dönemine ait kurumlar vergisi matrahında gider olarak dikkate alabilecektir. - Değerleme ölçüsü 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda açık biçimde belirtilmeyen üst hakkı kullanım bedellerinin, Kanun'un 289. maddesi uyarınca, varsa borsa rayici, yoksa mukayyet değerleriyle değerlenmesi gerekmektedir. Bir başka deyişle üst hakkı kullanım bedellerinin başlangıçta kaydedilen değerinin dışında bir değişime gitmemesi gerekir....
Mahallesi ..., ... pafta ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 43.531,18- M2 lik kısmı üzerinde davalı lehine 01/05/2005 başlangıç tarihli ve 01/05/2035 tarihli 30 yıl süreli bağımsız ve daimi üst hakkı kurulduğu, bu sözleşmenin ( üst hakkı kurma sözleşmesinin) 3.maddesinde " kira sözleşmelerinin iş bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edildiği, sözleşmenin 7.maddesinde "İşbu sözleşme ile kurulan bağımsız ve daimi üst hakkı nedeniyle ... tarafından İDTM’ ye tüm hak süresi boyunca ödenecek toplam irtifak hakkı bedeli sözleşmelerde yazılı kira bedelinin yerine geçecek (hem kira hem irtifak hakkı bedeli ödenmeyecek, işbu sözleşmede yazılı irtifak bedelinin ödenmesi, aynı oranda kira bedeli borcunu da sona erdirecektir) olup toplam 64.468.239 USD’ dir....
Buna uygulamada, bağımsız ve sürekli üst hakkı denilmektedir. Üst hakkı ile ilgili bu kısa açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Dava konusu 3970 parsel numaralı taşınmazda, taraflar arasında 14.12.1995 tarihli ve 5044 yevmiye numaralı resmi senet ile davacı yararına 49 yıl müddetle irtifak hakkı (üst hakkı) tesis edilmiştir. Resmi senette belirtilen taraflar arasındaki ... 5....
Mahkememizce celbedilerek incelenen Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü yazı cevapları kapsamından, sözleşme konusu orman içerisinde bulunan taşınmaz üzerindeki üst hakkı için ödenmesi gereken 2014 ve 2015 yıllarına ait ... bedellerinin ödenmediği, davacının gecikme faizi ile birlikte 2014 yılı ... bedeli olarak 271.437,27-TL, 2015 yılı ... bedeli olarak ise 841.274,45-TL ödediği tespit edilmiştir. Yine dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan üst hakkı kapsamında yapılmış tesis için davacı tarafından idareye 16/04/2012-11/04/2018 yılları için toplam 377.682.67-TL ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Ancak taraflar arasındaki 26/04/2016 tarihli sözleşme uyarınca bu tarihten sonra doğacak parasal yükümlülükler davacının sorumluluğunda bulunduğundan, 2016-2017 yılları arası ödenen üst hakkı bedeli toplamı 76.314,41-TL davalı sorumluluğunda değildir....
Mahallesi ..., ... pafta ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 43.531,18 M2 lik kısmı üzerinde davalı lehine 01/05/2005 başlangıç tarihli ve 01/05/2035 tarihli 30 yıl süreli bağımsız ve daimi üst hakkı kurulduğunu, üst hakkı tesisine ilişkin akdedilen sözleşmenin 3. Maddesinde taraflar arasında akdedilen dört ve beş yıldızlı otel sözleşmeleri ile bunların eki olan tüm zeyilnamelere atıfta bulunularak, üst hakkı kurma sözleşmesinin ayrılmaz bir parçası olduklarının kabul edildiğini, Üst Hakkı Kurma Sözleşmesinin 7. Maddesinde ise "İşbu sözleşme ile kurulan bağımsız ve daimi üst hakkı nedeniyle ... tarafından ...’ye tüm hak süresi boyunca ödenecek toplam irtifak hakkı bedeli sözleşmelerde yazılı kira bedelinin yerine geçecek (hem kira hem irtifak hakkı bedeli ödenmeyecek, işbu sözleşmede yazılı irtifak bedelinin ödenmesi, aynı oranda kira bedeli borcunu da sona erdirecektir) olup toplam 64.468.239 USD’ dir....
Mahallesi, ..., ... pafta, ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 43.531,18 M2'lik kısmı üzerinde, davalı lehine 01/05/2005 başlangıç tarihli ve 01/05/2035 tarihli, 30 yıl süreli bağımsız ve daimi üst hakkı kurulduğu, bu sözleşmenin 3. maddesinde "kira sözleşmelerinin iş bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edildiği, sözleşmenin 7. maddesinde "İşbu sözleşme ile kurulan bağımsız ve daimi üst hakkı nedeniyle ... tarafından ...’ ye tüm hak süresi boyunca ödenecek toplam irtifak hakkı bedeli sözleşmelerde yazılı kira bedelinin yerine geçecek (hem kira hem irtifak hakkı bedeli ödenmeyecek, işbu sözleşmede yazılı irtifak bedelinin ödenmesi, aynı oranda kira bedeli borcunu da sona erdirecektir) olup toplam 64.468.239 USD’ dir....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, öncelikle davalı ... şirketi adına tapuda tesis edilen üst hakkının tescili işleminin geçerli olup olmadığına karar verilmesi, buna göre sözleşme ile davacıya bırakılan bölümler üzerinde muarazanın giderilmesi talebi olduğu, ayrıca istenen ecrimisil bedeli de dikkate alındığında Asliye Hukuk Mahkemesinin görev alanına gireceği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Türk Medeni Kanunu 726-826 maddelerinde düzenlenen üst hakkı, başkasının taşınmazı üstünde veya altında inşaat yapma veya önceden yapılmış bir inşaatı koruma yetkisi sağla- yan ve bu inşaat üzerinde hak sahibine mülkiyet hakkı kazandıran bir irtifak hakkıdır. Üst hakkının sahibine, başkasına ait taşınmaz üzerinde veya altındaki binalar nedeniyle yararlanma hakkı sağladığı kuşkusuzdur. Dolayısı ile üst hakkı sahibi, hak kapsamındaki bir yer üzerinde Türk Medeni Kanununun 683.maddesinin mülkiyet hakkı sahibine tanıdığı yetkileri kullanabilir....
Maddesinde üst hakkı bedelinin belirlendiğini, davalı şirketin 2013- 2014, 2014- 2015, 2015- 2016 ve 2016- 2017 yıllarına ait irtifak (üst) hakkı bedeli 1.277.161,02 TL anapara İle bu irtifak haklarına vade tarihinden 09/10/2017 tarihine kadar 6183 Sayılı kanunun 51. maddesine göre hesaplanan 517.544,51- TL gecikme zammı olmak üzere toplam 1.794.705,53- TL bedeli ödenmediğinin tespit edildiğini belirterek mülkiyeti Hâzineye ait 878 parsel numaralı taşınmaz T4 lehine kurulan irtifak (üst) hakkı nedeniyle ödenmesi gereken 2013- 2014, 2014- 2015, 2015- 2016 ve 2016- 2017 yıllarına ait irtifak (üst) hakkı bedeli 1.277.161,02 TL anapara ile vade tarihinden 09/10/2017 tarihine kadar 6183 sayılı Kanunun 51. maddesine göre hesaplanan 517.544,51- TL gecikme zammı olmak üzere toplam 1.794.705,53- TL alacağın, anaparaya dava tarihinden itibaren 6183 Sayılı Yasamın 51. maddesi gereğince işleyecek aylık gecikme faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
-TL gecikme zammının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.Mahkemece, taraflar arasında kira ilişkisi niteliğinde irtifak hakkı bulunduğundan bahisle Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevli olduğu belirtilerek tensip ile birlikte görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı ve davalı tarafından temyiz edilmiştir. Türk Borçlar Kanunu'nun 299. ve devamı maddelerinde düzenlenen kira akdi ile Türk Medeni Kanunu'nun İkinci Kısmının birinci bölümünde yer alan, irtifak hakkı, kurulması, sonlandırılması, sonuçları itibariyle birbirinden tamamen farklı olan haklardandır. Türk Medeni Kanunu'nda üst hakkına ilişkin 826. maddesinde “Bir taşınmaz maliki, üçüncü kişi lehine arazisinin altında veya üstünde yapı yapmak veya mevcut bir yapıyı muhafaza etmek yetkisi veren bir irtifak hakkı kurabilir.” düzenlemesi getirilmiş olup taraflar arasındaki uyuşmazlık irtifak hakkının bir çeşidi olan üst hakkından kaynaklanmaktadır....
