HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1355 KARAR NO : 2021/1014 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : KAŞ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 26/01/2021 NUMARASI : 2018/416 ESAS 2021/47 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Önalım Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti: Davacı dava dilekçesinde özetle; Antalya ili Kaş ilçesi Akörü mahallesi 316 ada 7 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu bu bölgenin tarımsal alan niteliğinde olduğunu, sınırdaş parsel olan 316 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 2.000 TL bedelle davalıya satıldığını, belirterek yasal önalım hakkı nedeni ile taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 19/11/2020 NUMARASI : 2019/224 ESAS 2020/716 KARAR DAVA KONUSU : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) KARAR : Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, Alanya ilçesi Türkler Köyü 108 Ada 47 Parsel nolu taşınmazda 1/32 hisseyi davalıdan satın aldığını, satış bedelinin rayiç bedele yakın olarak 750,00 TL üzerinden gösterildiğini ancak davalıya aslında 16.150,00 TL ödendiğini, bu hususta davalının açık ikrarı olduğunu, taşınmazın dava dışı diğer paydaşı İsmail Korkmaz’ın müvekkili aleyhine önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil davası açtığını, bu dava sonucunda müvekkilinin davalıdan 16.150,00 TL bedelle aldığı payın 750 TL bedel ve satış masrafları karşılığında dava dışı İsmail Korkmaz adına tesciline karar verildiğini, önalım davası kapsamında müvekkiline ödenen 750,00 TL mahsup edildikten sonra bakiye 15.400,00 TL nin tahsili için davalı aleyhine icra takibi başlatıldığını...
İleri Sürülen İstinaf Sebepleri: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın eylemli paylaşma nedeniyle reddi gerektiğini, önalım bedelinin objektif esaslara göre belirlenmesi gerektiğini, taşınmazda meydana gelen değer artışının tespit edilerek kıymet takdirinin yapılması gerekmekte iken Mahkemece bu hususlar yerine getirilmeksizin eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; davalının istinaf sebeplerinin davayı uzatmaya yönelik olduğunu, yerel mahkeme kararının yerinde olduğunu belirterek davalı vekilinin istinaf taleplerinin reddini talep etmiştir. GEREKÇE:Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; Dava, Tapu İptali ve Tescil istemine (Önalım Hakkından Kaynaklanan) ilişkindir....
Somut olaya gelince; Mahkemece, 09/06/2020 tarihinde yapılan satış nedeniyle açılan önalım davasında önalım bedeli ve masraflar toplamı olan 51.000,00- TL'nin 13/04/2021 tarihinde depo edilmesine karar verilmiş, resmi senette belirtilen bedel depo edildikten sonra davanın kabulüne karar verilmiştir. Aradan geçen zaman içinde taşınmazın değerinde meydana gelen objektif artışlar ve enflasyon olgusu nedeniyle kurda meydana gelen değişikliklerin önalım bedelinin belirlenmesine etkisi olduğu kabul edilmelidir. Resmi satış sözleşmesindeki önalım bedeline davacı tarafından muvazaa nedeniyle itiraz edilmesi, bu nedenle yargılamanın uzaması, önalım bedelinin makul süre içerisinde depo edilmemesi ve vadeli bir mevduat hesabında değerlendirilmemesi nedeniyle davacıyı, amaç dışında zenginleştirecek ve alıcı davalıyı da fakirleştirecek yorum ve sonuçlardan kaçınılmalıdır. Hakkın kullanılması hiçbir zaman davalının zararına olmamalıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık, önalım nedeniyle önalıma konu payın iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece fiili taksim nedeniyle istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı vekili dava dilekçesinde dava konusu taşınmazın paydaşlarından ...’ın taşınmazdaki 1/11 payını 4.2.2008 tarihinde davalıya sattığını belirterek önalım nedeniyle satılan payın iptaliyle kendi adına tescilini istemiştir. Davalı vekili taşınmazın taraflar arasında fiilen taksim edildiğini savunarak davanın reddi gerektiğini savunmuş, ayrıca taşınmazın diğer paydaşları tarafından davacıya karşı da önalım davası açıldığını iddia etmiştir. Davacı taşınmazda 28.11.2006 tarihinde pay satın almak suretiyle paydaş olmuştur....
önalım hakkı tanınmıştır....
Yerel mahkemece 28.04.2017 tarihli hükümle; önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil talebinin kabulüne, kararın kesinleşmesinden sonra önalım bedeli olan ve mahkeme veznesine depo edilen 641,30 TL’nin davalı tarafa ödenmesine dair verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir Eldeki davada temyiz istemine konu kararın verildiği 28.04.2017 tarihinde temyiz kesinlik sınırı 6.550,00TL'dir. Temyize konu edilen değer ise 641,30 TL olup temyiz edilebilirlik sınırı altında olduğundan, anılan karara karşı temyiz yoluna gidilmesi, miktar itibariyle mümkün değildir. Mahkemece verilen karar kesin hüküm niteliğinde olduğundan temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle davalı vekilinin temyiz dilekçesinin REDDİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 09.11.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Aradan geçen zaman içinde taşınmazın değerinde meydana gelen objektif artışlar ve enflasyon olgusu nedeniyle kurda meydana gelen değişikliklerin önalım bedelinin belirlenmesine etkisi olduğu kabul edilmelidir. Davacı tarafından yargılamanın devamı sırasında açılan elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi davasının bekletici mesele yapılması nedeniyle yargılamanın uzaması, önalım bedelinin makul süre içerisinde depo edilmemesi ve vadeli bir mevduat hesabında değerlendirilmemesi nedeniyle davacıyı, amaç dışında zenginleştirecek ve alıcı davalıyı da fakirleştirecek yorum ve sonuçlardan kaçınılmalıdır. Hakkın kullanılması hiçbir zaman davalının zararına olmamalıdır. Bu nedenle mahkemelerce, ön inceleme tarihi itibariyle resmi senetteki bedelin, vadeli bir mevduat hesabında depo edilmesine karar verilerek yargılama sürecinin uzaması nedeniyle önalım bedelinde meydana gelecek değer kaybının önüne geçilmesi sağlanmış olacaktır....
Bu nedenle yukarıda belirtilen araştırmalar yapıldıktan sonra satışın gerçek bir satış olduğu sonucuna varılarak davanın kabulüne karar verilmesi söz konusu olur ise; ön inceleme tarihi olan 19.02.2019 tarihinde önalım bedeli vadeli bir mevduat hesabına yatırılarak nemalandırılmış olsaydı 23.07.2020 tarihinde önalım bedelinin ulaşacağı değer ile depo edilen önalım bedeli arasındaki farkın da mahkemece depo edilmesine karar verildikten sonra sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken dava konusu taşınmazın satış bedeli nemalandırılmaksızın davalı tarafın zararına davacı tarafın haksız menfaatine neden olacak şekilde resmi senette yazılı bedel ve masraflar toplamı olan 206.101,00TL üzerinden davanın kabulüne karar verilmesi de doğru değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık önalım hakkı nedeniyle davalıya satılan payın iptali ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece keşfen belirlenen bedele istinaden görevsizlik kararı verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir. Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur....
