Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti İstemli İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda İzmir 1. Hukuk Mahkemesinin 23.03.2017 tarihli ve 2015/394 Esas, 2017/265 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiş olup, Mahkeme hükmüne davalılardan ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzere İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine şeklinde hüküm kurulmuş olup, bu kez davalı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçelerinde, davacıların ... ... ve ... ... vakıflarının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenmiş; Mahkemece, davanın kabulü ile davacıların ......
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3, 6, 7 ve 75 inci maddeleri, Vakıflar Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....
Davalı T10 vekili cevap dilekçesinde özetle; Kadı T8 mülhak bir vakıf olup mütevelli tarafından yönetildiğini, aynı şahsın aynı mahkemede 2019/342 esas sayılı dosya numarasıyla başka bir mülhak vakıf olan Güpgüpzade Mustafa Efendi Vakfına açmış olduğu dosya bulunmakta olduğundan ve ilgili evrakların ortak olması dava konusunun vakıf evlatlığı olması nedeniyle ve bir kişinin birden fazla vakfa vakıf evladı olmasının hayatın olağan akışına aykırı olacağından davanın birleştirilmesi gerektiğini, mazbut ve mülhak vakıflardan vakfedenin soyundan gelen evladın vakfın gelir fazlasından vakfiyedeki koşullara göre yararlanmak için açtığı davaya “galle fazlasına müstehikliğin tespiti davası denildiği” kural olarak bir vakfın gallesinden pay alabilmek için evladı vakıftan olmak yeterli olmayıp galle fazlasının hangi niteliklere haiz vakıf evlatlarına verileceğinin veya paylaştırılacağının vakfiyede ki şartlara göre tespitinin gerektiğini, Yargıtay kararlarına göre bu tür davalarda nüfus kaydı veraset...
Ancak; 5737 sayılı Vakıflar Yasası'nın 76.maddesi gereğince, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalarda, ... kanuni hasım olması sebebiyle, davanın kabulü halinde yargılama giderleri ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulması ve gerekçede kabul edilmesine rağmen hüküm fıkrasında galle fazlası yerine yalnızca vakıf evladı olduğuna karar verilmesi doğru değil ise de; bu yanılgıların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, gerekçeli kararın hüküm fıkrasının, birinci paragrafının ikinci satırındaki ‘vakıf’ sözcüğünden önce gelmek üzere "galle fazlasına müstahak" ibarelerinin eklenmesi ayrıca üçüncü ve dördüncü fıkraların tamamen metinden çıkartılarak yerlerine gelmek üzere "3-Davanın niteliği dikkate alınarak davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, davacı lehine vekalet ücreti verilmesine yer olmadığına, gider avansından varsa artan miktarın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine" cümlesi yazılmak...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davaya konu vakfın (... Ağa); a-Mülhak olup olmadığı, mülhak ise mütevellisi bulunup bulunmadığı veya emaneten yönetilip yönetilmediği konularında alınacak yazı cevabının, b-Vakıftan galle alan evlat listeleri ile dayanakları evrakın, c- İlgili vakfiyesinin onaylı bir örneğinin, Vakıflar Genel Müdürlüğünden getirtilip bu dosya içerisine konulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 20.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davaya konu vakfın (... Ağa); a-Mülhak olup olmadığı, mülhak ise mütevellisi bulunup bulunmadığı veya emaneten yönetilip yönetilmediği konularında alınacak yazı cevabının, b-Vakıftan galle alan evlat listeleri ile dayanakları evrakın, c-İlgili vakfiyesinin onaylı bir örneğinin, Vakıflar Genel Müdürlüğünden getirtilip bu dosya içerisine konulduktan sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 20.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacılar vekili dava dilekçesinde, müvekkillerinin ... Köprülü ... Paşa Vakfı’nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini istemiş, mahkemece dava konusu vakfın vakfiyesinde evlada galle bırakılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; dava konusu edilen ... Sadrazam Köprülü ......
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstahak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davalılardan ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez davalılardan ... vekilinin tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin üst soylarının ...’de kurulu bulunan Gerciğinlizade İbrahim ... Bin Mehmet ... Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarını belirterek, davacıların da bahse konu vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarına karar verilmesini talep ve dava etmiş, davalılardan ... vekili davanın reddini savunmuştur....
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır. Vakfın geliri üzerinde hak sahibi olduğuna ilişkin davayı, vakfiye uyarınca galleden yararlanma hakkı olan, yani vakfeden ile soy bağı olan ya da soy bağı olmasa bile galleden kendisine pay özgülenen diğer kişiler açabilir....
Dava konusu vakfın 10 Şaban 1247 H. (1832 M.) tarihli zeyl vakfiyesine göre gallenin batın şartı getirilmeden ve kız-erkek ayrımı yapılmadan evlatlara bırakıldığı görülmektedir. Bu durumda davacıların vakfın soyundan gelen vakıf evladı olduklarını kanıtlamaları gerekir. Bu konuda geçerli kanıtlar, davacıların vakfedenle kan bağını gösteren nüfus kayıtları, kendisinin mahkeme kararı ile galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunu gösteren vakıf evlatları ile irs ilişkisi içinde olduğunu belirleyen belgeler ve daha önce vakıftan galle fazlası alıyor ve bu husus bir defter veya liste ile belirlenmiş ise bunların dayanağını teşkil eden belgeler ve diğer maddi olgulardır. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacı tarafın iddia ettiği vakıf kurucusu Hacı... Hanıma’a ait Sakız Adası Şeriyye Sicil Defterlerinde kayıtlı veraset ilamının bilirkişi tarafından incelenmediği anlaşılmaktadır....
