Taraflar arasındaki galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların mazbut Veziriazam Nevşehirli Damat ... Paşa Vakfı'nın galle fazlasına müstehak evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir. II....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı, ... Sultan Vakfının galle fazlasına müstahak evladı olduğunun tespitini istemiş; mahkemece yapılan yargılama sonunda, davacının vakfeden ile soybağını ispat edemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Oysa; Yargıtayca onanarak kesinleşen ... Asliye 6.Hukuk Mahkemesinin 2004/72-332 sayılı kararı ile Padişah 2.Mustafa kızı ... Sultan Vakfının galleye müstahak evladı olduğunun tespitine karar verildiği, muteber Osmanlı Tarihi kitaplarına, aile secerelerine, Başbakanlık Devlet Arşivi ve nüfus kayıtlarına göre davaya konu vakfın kurucusu ... Sultan'ın ......
Dava dilekçesinin içeriği dikkate alındığında; davacı tarafça dilekçenin sonuç ve açıklama kısmında vakfın evladı olduğuna karar verilmesinin talep edildiği, ancak dava kısmında "evladiyet tespiti galle fazlasına müstehak vakıf evladı" kelimelerinin yer aldığı, sunulan 21/03/2018 tarihli dilekçesinde de vakfın evladı olduğuna karar verilmesinin talep edildiği, yargılama sırasında alınan sözlü beyanlarında da vakıf evladı olduğuna karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür. 6100 sayılı HMK’nın 31. maddesinde "Hakimin davayı aydınlatma ödevi" başlığı altında; "Hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir." düzenlemesine yer verilmiştir....
İlk Derece Mahkemesince; davanın kabulü ile davacı T1 Mülhak Amcazade Hüseyin Paşa Vakfı’nın gallesine müstehak ve tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İddianın ileri sürülüş biçimine ve dosya kapsamına göre, dava, galle fazlasına müstehak ve tevliyete ehil vakıf evladı tespiti talebine ilişkindir....
"Evlad" kelimesi ise çocukların en ergini, olarak açıklanmış olduğunu, Vakıf evladı olması sebebiyle söz konusu Vakfın mütevelliliğine ehil ve müstahak olduğuna ilişkin karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemli davalarda, davacının sadece vakıf evladı olması eğer vakfiyede bu yönde bir şart yok ise galleye müstahak oldukları anlamına gelmeyeceğini, davacıların, dava konusu vakfın soyundan geldiğinin; veraset ilamları, nüfus kayıtları, vakfiye, mahkeme ilamları ve bilirkişi incelemesiyle kanıtlamaları gerektiğini, dava konusu vakfın vakfiyesinde intifa şartı bulunup bulunmadığı hususlarının bilirkişi incelemesi ile ayrıntılı bir şekilde araştırılıp, ortaya konması gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, galleye fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Ancak; Uygulamada karışıklık ve duraksamaya sebep olacak şekilde, davanın kabulüne karar verildiği halde, davacının hangi vakfın evladı olduğunun açıkça gösterilmemiş olması ve 5737 sayılı Vakıflar Yasasının 76.maddesi (2762 sayılı Vakıflar Yasasının 40.maddesi) gereğince, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalarda, ... kanuni hasım olduğu halde yargılama giderleri ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulması doğru değil ise de; bu yanılgının düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hüküm fıkrasının, ikinci paragrafının birinci satırındaki "...ın" sözcüğünden sonra gelmek üzere "1264 tarihli ... ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, tevliyete ve galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Vakfın daha önce mütevelliliğini yapan ...'in torunu olduğu anlaşılan davacının vakıf evladı olduğu yolundaki mahkemenin tespitinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak; Davaya konu vakfa ait Hicri 848 tarihli vakfiyede; gallenin evlada bırakılmadan tamamen hayra tahsis edildiği, tevliyetin ise batın şartı ile erkek evladın erşedine bırakılarak mütevelliye galle fazlasının 1/10'unun verildiği davacının ön batında erkek evlat olup tevliyete hak kazandığı, ancak vakfın ... Genel Müdürlüğünce mazbutaya alındığı için bu idari karar kaldırılmadıkça mahkemece tevliyetin tespiti ve ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Davaya konu vakıfların ( ... Ağa, ... Ağa, ... oğlu ... Ağa), a-Vakfiyelerinin (veya onaylı bir örneklerinin), b-Bu vakıflardan galle alan evlat listesi ve dayanakları evrakın, c-Mülhak veya mazbut olup olmadığı veya emaneten yönetilip yönetilmediği, mülhak ise yöneticilerinin kim olduğuna dair alınacak cevabi yazıların, Vakıflar Genel Müdürlüğünden getirtilip dosyasına konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 20.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların vakıf evladı ve vakıf gelirinden istifadeye sahip olduklarının (galleye müstehik) tespitine karar verilmesi istenmiştir. Yani dava dilekçesinde iki ayrı talep mevcut olup ilki; davacıların vakıf evladı olduklarının tespiti, ikincisi ise; davacıların vakfın galle fazlasını almaya müstehak vakıf evladı olduklarının tespitidir. Tevliyete dair dava dilekçesinde herhangi bir istem mevcut değildir. Mahkeme kararının gerekçe kısmında; "...davacıların batın şartının gerçekleştiği ve davalı vakfın evladı ve galleye fazlasını almaya hak kazandıkları kanaatine varılmış ve davacılar tarafından açılan davanın kabulü ile davacılarınnın... Vakfının tevliyete ehil ve galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar vermek gerekmiş..." şeklinde gerekçe yazılmasına rağmen hüküm fıkrasında ise; davanın kabulü ile davacıların ... Vakfının evlatları olduğunun tespitine karar verilmiştir....
