Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/418- 2007/79 E K sayılı kararı ile Gaziantep’de kurulu bulunan Gerciğinlizade İbrahim Efendi Bin Mehmet Efendi Vakfı'nın galle fazlasına müstehak evladı olduğuna karar verildiği, hükmün Yargıtay denetiminden geçerek 10.09.2007 tarihinde kesinleştiği, bu şekilde adı geçen ile vakıf kurucusu arasında ilamlı evlatlık bağının kurulduğu anlaşılmıştır. Vakıf senedinin 3. sayfasından itibaren galle fazlasının erkek evlatlar ile kız evlatların ikili birli olarak alacakları, kız evlatlar öldükten sonra aldıklarını vakfa iade edecekleri, (evladı zükurum ve evladı evladı zükurum ve evladı evladı evladı zükurum denilmek suretiyle galleyi erkek çocukları ve onların çocukları onların çocuklarının almaya devam edecekleri, erkek evlatlar münkariz olursa aynı şekilde kız çocukları ve onlardan olanların galle fazlası alacakları açıklanmıştır. Buna göre vakfiyede batın tertibine yer verilmemiştir. Erkek evladın münkariz olduğu olgusu da Gaziantep 5....

Şimdi galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti için ikinci aşama olan, galle fazlası için vakfiyede öngörülen şartların davacılar yönünden gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durulmalıdır. 743 ... Kanunun yürürlük tarihinden önce kurulan vakıflar, amaçları çerçevesinde vakıftan yararlananlar bakımından, “hayrî vakıf” ve “zürrî vakıf” olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bunlardan zürri vakıflarda, vakıf gelirlerinden (galleden) vakıfın evlatlarının yararlanması amaçlanmıştır. Zürri vakıf denilen bu vakıflarda vakfiyede belirtilen ... koşulların ifasından sonra vakfın gelirinden (galle) fazlasının vakfiyede belirtilen evlatlara ya da hısımlara verilmesi öngörülmüştür. Vakfeden, vakfın gelir fazlasından sadece belirli bir kişi ya da kişilerin yararlanmasını mümkün kılabileceği gibi, çocuklarının, usul ve/veya füruunun ya da diğer akrabalarının yararlanmasını mümkün kılabilir (Akipek, Ş./ Altaş, H.: “Vakıflarda Evladiye Davaları”, ......

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Vakıflar Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde T6 mülhak bir vakıf olup mütevelli tarafından yönetildiğini, kural olarak bir vakfın gallesinden pay alabilmek için evladı vakıftan olmak yeterli olmayıp galle fazlasının hangi niteliklere haiz vakıf evlatlarına verileceğini veya paylaştırılacağının vakfiyedeki şartlara göre tespiti gerektiğini, kural olarak bir vakfın gallesinden pay alabilmek için evladı vakıftan olmak yeterli olmayıp galle fazlasının hangi niteliklere haiz vakıf evlatlarına verileceğini veya paylaştırılacağının vakfiyedeki şartlara göre tespiti gerektiğini, Yargıtay kararlarına göre bu tür davalarda nüfus kaydı, veraset ilamı, şahsiyet kayıtları gibi belgelerle davacının kendisini vakfedenle irtibatlandırmasının zorunlu olduğunu, davacılar vekillinin bu soy bağı ilişkisini belgeleriyle kanıtlaması gerektiğini, dava galleden istifade eden vakıf evlatlığının tespiti talebini içermekte olup, bu miras hukukundan farklı ve özel bir durum...

Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/793 Esas sayılı 2007/277 Karar sayılı ilamı ile sabit olduğu vakıf senedi gereği vefatı nedeniyle onun soyundan gelen tek oğlu olan müvekkilin T6 galle fazlasına müstehik vakıf evladı olmasının gerektiği tüm bu nedenlerle T1 mülhak T6 galle fazlasından faydalanan vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı T6 vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil vakfın Kayseri'nin ve ülkenin en köklü vakıflarından biri olduğu davacı tarafın dilekçesinde müvekkilin vakfın evladı olan Mahmut Suluhan 'ın tek oğlu olduğunu iddia etmekte bu kapsamda da kendisinin vakıf evladı olduğunun tespitini talep ettiği ancak dava dilekçesinde sadece murisine ait mahkeme kararının dışında davacının hukuken yasal mirasçısı olduğunu gösterir hukuki bir belge bulunmadığı bu nedenle davacının aynı kuşaktan aynı nesilden gelip gelmediğinin araştırılmasının gerektiği bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir....

Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçesinde yer verdiği Dairemizin 2018/11170 Esas, 2018/20244 Karar sayılı ilamında; incelemeye konu dosyada olduğu gibi dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkin olmayıp; galle fazlasına müstehak vakıf evladı olan kişi tarafından ödenmeyen galle alacağı için açılmış ibr alacak davası olduğu, alacak davasının ise mal varlığı haklarına ilişkin olması nedeni ile davacının ölümü ile mirasçılara geçeceği tartışmadan uzaktır. Dolayısı ile galle alacağı davası için verilmiş karar, incelemeye konu şahsa bağlı davalardan olan galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasında uygulama yeri bulunmamaktadır. Somut olayda, davacı ... ......

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacılar T2 ve T1 ‘ya velayeten davalılar aleyhine açılan vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan olduğunun tespiti talepli dava olup, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde "Davanın kabulü ile; davacının davalı vakfın galle fazlasına vakıf evlatlardan olduğunun tespitine" dair verilen karara karşı davalılar tarafından ayrı ayrı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davalı Mülhak Elhac İbrahim Bin Mehmed ve Esseyid Elhac Ebubekir Bin Mehmet Vakfı vekili istinaf dilekçesiyle, mahkemece davacının vakıf evladı olup olmadığı konusunda yeterli belgeler getirilip incelenmeden vakfiye şartlarının yeterli incelenmeden karar verilmiş olması nedeniyle ilk derece mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davalı olarak T5 ‘in gösterilmiş olması nedeniyle bu hususun düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir....

Bu durumda davacıların veya murislerinin daha önce vakıftan galle fazlası almış olmaları kendilerinin de galle fazlası almasına yeterli olmayıp galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarını kanıtlamaları gerekir. Bu konuda geçerli kanıtlar, davacıların vakfedenle kan bağını gösteren nüfus kayıtları, kendilerinin mahkeme kararı ile galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunu gösteren vakıf evlatları ile irs ilişkisi içinde olduğunu belirleyen belgeler ve daha önce vakıftan galle fazlası alıyor ve bu husus bir defter ile belirlenmiş ise bu defterin dayanağını teşkil eden belgeler ve maddi olgulardır....

Sadece vakıf evladı olmanın tespiti için vakıf kuranın soyundan olduğunun kanıtlanması yeterli olduğu halde galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespitinde ise davaya konu böylesi bir vakfın bulunup bulunmadığı varsa vakfiyede aranan koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanması gerekmektedir. Dosya arasında bulunan Kayseri 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1995/156 Esas ve 1995/1046 Karar sayılı kararının incelenmesinde davacıların babası Halil İbrahim Çiğdemin Nasrullahzade Hacı Mehmet Efemdi Vakfının galle fazlasına müstehak evlattan olduklarının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır. Eldeki dosyada vakıf evladının tespitine karar verilmesi istenen davalı vakfın vakfiyesi, vakıfnamesi dosya arasında bulunmadığı, yine davacıların murisinin vakıf evladı olduğuna karar verilen Kayseri 5....

nün düzenlediği vakıf özet formunda da vakfiye yerine kaim 10 Safer 1322 H./26.04.1904 M.tarihli ilamda galle fazlasının ne şekilde dağıtılacağının karara bağlanmadığının belirtildiği, yine aynı vakıfla ilgili açılan ve davacılar ile aynı batında yer alan ... ve diğerleri hakkında ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/358-653 sayılı ilamı ile, ....., ve diğerleri hakkında ise ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/17-331 sayılı ilamları ile galle fazlasına müstehak vakıf evladı kararı verildiği, verilen kararların Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin denetiminden geçerek kesinleştiği, tüm bu hususlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava konusu vakfın galle fazlası için batın şartı olduğu yönündeki kabulün hatalı değerlendirmeye dayalı olduğundan davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....

Bir kişinin galle alacağına hak kazanabilmesi için öncelikle galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini yaptırması gerekmektedir. kişinin vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için iki hususun varlığı gerekir. Bunlardan ilki davacının vakfın kurucusu ile olan soybağının kanıtlamasıdır. Ancak 1943 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile davacıların soybağlarını birkaç kuşağa kadar ispat etmeleri halinde soybağının ispatı şartının ifa edilmiş sayılacağını hükme bağlamıştır. Bunun dışında ikinci husus ise, vakfiye galle fazlası şartının bulunmasıdır. Neticeten kesinleşmiş mahkeme kararı ile vakıf evladı olduğunun tespiti için kan bağı ispat edilmeli ve vakfiyede galle fazlası şartı bulunmalıdır. Bu şartların varlığı halinde dava kabul edilir ve verilecek kararla davacının talep konusu vakfın vakıf evladı olduğu tespit edilmiş olur....