Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçesinde yer verdiği Dairemizin 2018/11170 Esas, 2018/20244 Karar sayılı ilamında; incelemeye konu dosyada olduğu gibi dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkin olmayıp; galle fazlasına müstehak vakıf evladı olan kişi tarafından ödenmeyen galle alacağı için açılmış ibr alacak davası olduğu, alacak davasının ise mal varlığı haklarına ilişkin olması nedeni ile davacının ölümü ile mirasçılara geçeceği tartışmadan uzaktır. Dolayısı ile galle alacağı davası için verilmiş karar, incelemeye konu şahsa bağlı davalardan olan galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasında uygulama yeri bulunmamaktadır. Somut olayda, davacı ... ......
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı Vakıflar Müdürlüğü vekili istinaf dilekçesinde T6 mülhak bir vakıf olup mütevelli tarafından yönetildiğini, kural olarak bir vakfın gallesinden pay alabilmek için evladı vakıftan olmak yeterli olmayıp galle fazlasının hangi niteliklere haiz vakıf evlatlarına verileceğini veya paylaştırılacağının vakfiyedeki şartlara göre tespiti gerektiğini, kural olarak bir vakfın gallesinden pay alabilmek için evladı vakıftan olmak yeterli olmayıp galle fazlasının hangi niteliklere haiz vakıf evlatlarına verileceğini veya paylaştırılacağının vakfiyedeki şartlara göre tespiti gerektiğini, Yargıtay kararlarına göre bu tür davalarda nüfus kaydı, veraset ilamı, şahsiyet kayıtları gibi belgelerle davacının kendisini vakfedenle irtibatlandırmasının zorunlu olduğunu, davacılar vekillinin bu soy bağı ilişkisini belgeleriyle kanıtlaması gerektiğini, dava galleden istifade eden vakıf evlatlığının tespiti talebini içermekte olup, bu miras hukukundan farklı ve özel bir durum...
Şimdi galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti için ikinci aşama olan, galle fazlası için vakfiyede öngörülen şartların davacılar yönünden gerçekleşip gerçekleşmediği üzerinde durulmalıdır. 743 ... Kanunun yürürlük tarihinden önce kurulan vakıflar, amaçları çerçevesinde vakıftan yararlananlar bakımından, “hayrî vakıf” ve “zürrî vakıf” olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Bunlardan zürri vakıflarda, vakıf gelirlerinden (galleden) vakıfın evlatlarının yararlanması amaçlanmıştır. Zürri vakıf denilen bu vakıflarda vakfiyede belirtilen ... koşulların ifasından sonra vakfın gelirinden (galle) fazlasının vakfiyede belirtilen evlatlara ya da hısımlara verilmesi öngörülmüştür. Vakfeden, vakfın gelir fazlasından sadece belirli bir kişi ya da kişilerin yararlanmasını mümkün kılabileceği gibi, çocuklarının, usul ve/veya füruunun ya da diğer akrabalarının yararlanmasını mümkün kılabilir (Akipek, Ş./ Altaş, H.: “Vakıflarda Evladiye Davaları”, ......
Sadece vakıf evladı olmanın tespiti için vakıf kuranın soyundan olduğunun kanıtlanması yeterli olduğu halde galleye müstehik vakıf evladı olduğunun tespitinde ise davaya konu böylesi bir vakfın bulunup bulunmadığı varsa vakfiyede aranan koşulların gerçekleşip gerçekleşmediğinin saptanması gerekmektedir. Dosya arasında bulunan Kayseri 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1995/156 Esas ve 1995/1046 Karar sayılı kararının incelenmesinde davacıların babası Halil İbrahim Çiğdemin Nasrullahzade Hacı Mehmet Efemdi Vakfının galle fazlasına müstehak evlattan olduklarının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır. Eldeki dosyada vakıf evladının tespitine karar verilmesi istenen davalı vakfın vakfiyesi, vakıfnamesi dosya arasında bulunmadığı, yine davacıların murisinin vakıf evladı olduğuna karar verilen Kayseri 5....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacılar T2 ve T1 ‘ya velayeten davalılar aleyhine açılan vakfın gelir fazlasına müstehak evlattan olduğunun tespiti talepli dava olup, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde "Davanın kabulü ile; davacının davalı vakfın galle fazlasına vakıf evlatlardan olduğunun tespitine" dair verilen karara karşı davalılar tarafından ayrı ayrı istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davalı Mülhak Elhac İbrahim Bin Mehmed ve Esseyid Elhac Ebubekir Bin Mehmet Vakfı vekili istinaf dilekçesiyle, mahkemece davacının vakıf evladı olup olmadığı konusunda yeterli belgeler getirilip incelenmeden vakfiye şartlarının yeterli incelenmeden karar verilmiş olması nedeniyle ilk derece mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davalı olarak T5 ‘in gösterilmiş olması nedeniyle bu hususun düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir....
nün düzenlediği vakıf özet formunda da vakfiye yerine kaim 10 Safer 1322 H./26.04.1904 M.tarihli ilamda galle fazlasının ne şekilde dağıtılacağının karara bağlanmadığının belirtildiği, yine aynı vakıfla ilgili açılan ve davacılar ile aynı batında yer alan ... ve diğerleri hakkında ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/358-653 sayılı ilamı ile, ....., ve diğerleri hakkında ise ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2008/17-331 sayılı ilamları ile galle fazlasına müstehak vakıf evladı kararı verildiği, verilen kararların Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin denetiminden geçerek kesinleştiği, tüm bu hususlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde dava konusu vakfın galle fazlası için batın şartı olduğu yönündeki kabulün hatalı değerlendirmeye dayalı olduğundan davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmiş, hükme karşı davalı Mülhak Vakıf vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine karar verilmiş, bu kez her iki davalı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Bir kişinin galle alacağına hak kazanabilmesi için öncelikle galleye müstahak vakıf evladı olduğunun tespitini yaptırması gerekmektedir. kişinin vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için iki hususun varlığı gerekir. Bunlardan ilki davacının vakfın kurucusu ile olan soybağının kanıtlamasıdır. Ancak 1943 tarihli Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı ile davacıların soybağlarını birkaç kuşağa kadar ispat etmeleri halinde soybağının ispatı şartının ifa edilmiş sayılacağını hükme bağlamıştır. Bunun dışında ikinci husus ise, vakfiye galle fazlası şartının bulunmasıdır. Neticeten kesinleşmiş mahkeme kararı ile vakıf evladı olduğunun tespiti için kan bağı ispat edilmeli ve vakfiyede galle fazlası şartı bulunmalıdır. Bu şartların varlığı halinde dava kabul edilir ve verilecek kararla davacının talep konusu vakfın vakıf evladı olduğu tespit edilmiş olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galle alacağı olan 7.500 TL nin davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava; Mazbut Halil Ağa İbni Ali Vakfı'nın Erzurum 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı Kararı ile galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilen davacıya bu güne kadar davalı idarece herhangi bir ödeme yapılmadığı ileri sürülerek, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 7.500 TL nin faiziyle davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Davacının galle almaya müstahak vakıf evladı olduğuna dair Erzurum 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/131-2010/154 sayılı kararı Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 21.04.2011 tarih 2011/1043-5476 sayılı ilamıyla bozulmuştur....
Dava, davacının dava konusu mülhak vakfın tevliyetine ehil ve galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1-Davacının tevliyete ehil vakıf evladı olduğu tespitinin temyizi yönünden; Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine, 2-Galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti yönünden; Bir vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Dava konusu vakfa ait .... 1152 H. (25 Ağustos 1739 M.) tarihli vakfiyede, "...mesarif-ı mu'ayyeneden fazlasına ve evlad ve evladım baten ba'de batnin ve fer'an gıbbe aslin ile'l inkiraz .... seviyye iktisam eyleyeler..."...
