Uyuşmazlık dava konusu taşınmazdan geçen enerji nakil hattının deplase edilmesi nedeniyle söz konusu irtifak hakkının bedeli karşılığında terkini, yani Borçlar Hukuku anlamında bir icap ve kabul ilişkisi temeline dayanmaktadır. Bu durumda ise; irtifak hakkı bedelinin; Kamulaştırma Kanunu'nun değer biçmeye ilişkin 11. maddesinin hükümleri kıyasen uygulanarak belirlenmesi gerektiği tartışmasızdır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/10/2020 NUMARASI : 2019/663 Esas - 2020/361 Karar DAVA KONUSU : Tapu Kaydındaki İrtifak Hakkının Terkini Nedeni ile Alacak KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelenmesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Esenler İlçesi, Kemer Mahallesi, 351 ada 4- 5- 6- 7- 20- 21- 22 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydına davalı idare lehine irtifak hakkı konulduğunu, inşaat yapabilmeleri için bu şerhin kaldırılması gerektiğini, davalı idareye bu konuda yapılan müracaatta takdir edilen 941.604,23- TL bedelin ödendiğini beyanla yatırılan bedelin yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazdaki enerji nakil hattının sökülmesi üzerine, taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkı şerhinin terkini karşılığında idarece takdir edilen ve davacı tarafından ödenen bedelin fazla olduğunun tespiti ile davalıya fazla ödenen bedelin tahsili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak hüküm kurulmuş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir....
tespiti yapılarak müvekkilince ödenecek bedelin tespitine ve bedelin idareye ödenmesi suretiyle irtifak hakkının terkinine, aynı hususta açılan İstanbul Anadolu 18....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki dava konusu taşınmazların tapu kaydı üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini karşılığında davalı idareye fazla ödenen bedelin tahsili davasının kabulüne dair verilen yukarıda tarih ve numaraları yazılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtay’ca incelenmesi davalı idare vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, duruşma için belirlenen 09.10.2012 günü temyiz eden davalı idare vekili ile aleyhine temyiz olunan davacı vekilinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R – Dava, dava konusu taşınmazların tapu kaydı üzerinde bulunan irtifak hakkının terkini karşılığında davalı idareye fazla ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir....
Dava konusu taşınmazı 21.10.2016 tarihinde tapuda kayıtlı irtifak şerhi ile yükümlü olarak satın alan davacının mevcut nakil hatlarının kaldırılması nedeniyle irtifak şerhinin terkini için davalı idareye yaptığı başvuru, irtifak terkin ve hizmet bedeli olarak belirlenen 74.455,90 TL bedelin ödenmesi karşılığında kabul edilmiş, 2017 yılında Tek lehine olan irtifak hakkı tapu kayıtlarından terkin edilmiştir. Davacı 31.01.2017 tarihli Tedaş Sakarya Bölge Müdürlüğüne verdiği imzalı dilekçede, 900 ada 8 parselde Tek lehine kayıtlı irtifak hakkının terkininin yapılmasını ve tarafına çıkacak tüm bedelleri itirazsız olarak ödemeyi kabul etmiş; 03.05.2017 tarihinde irtifak terkin ve hizmet bedeli olarak toplam 74.455,90 TL'yi davalı idareye ödemiştir....
-TL bedel tespit edildiğini, söz konusu bedelin mahkeme veznesine depo edilmesi için davacılar vekiline süre verildiğini, ancak daha sonra Mahkemece 13/03/2018 tarihli celse 2 nolu ara kararında tespit edilen bedelin depo edilmesine dair 16/11/2017 tarihli celse ara kararından rücu edilerek, irtifak hakkının tescil tarihi baz alınarak hesaplama yapılması yönünde bilirkişilerden ek rapor alındığını ve bu rapora göre karar verildiğini , Yargıtay kararlarında ayrıntısıyla açıklanan yöntem izlenerek dava tarihindeki bedelin tespiti ve irtifak hakkının terkini karşılığı depo edilmesi gerekmekteyken tescil tarihindeki bedele günümüze kadar faiz işletilerek karar verilmesinin hukuka, hakkaniyete, yasaya aykırı olduğunu, ayrıca vekalet ücretinin sadece davacı taraf lehine nisbi değil davanın niteliği gereği her iki taraf lehine maktu olarak hüküm altına alınması gerektiğini ve Kamulaştırma Bedelinin Tespiti ve Tescili davasında olduğu gibi yargılama giderinin de davacı üzerinde bırakılması zorunluluğu...
hakkının terkini halinde de terkin tarihinde irtifak bedelinin ne kadar olduğunun tespit edilmesi ve bedelinin irtifak hakkı sahibine ödenmesi kaydı ile terkininin mümkün olabildiğini belirterek; davanın öncelikle zamanaşımı nedeniyle, bu kabul edilmez ise İrtifak hakkı bedeli mukabilinde kaldırılacağından bedelsiz terkini talebinin reddine karar verilmesini savunmuştur....
Hukuk Dairesi Taraflar arasındaki enerji nakil hattı nedeniyle kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmaz üzerindeki hattın sökülerek iptal edilmesi nedeniyle taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı davalı idare vekilinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesinin 5. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı ile birlikte ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/15 E. - 2018/116 K. sayılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, enerji nakil hattı nedeniyle kamulaştırılarak üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmaz üzerindeki hattın sökülerek iptal edilmesi nedeniyle taşınmazın tapu kaydındaki irtifak hakkının terkini istemine ilişkindir....
Türk Medeni Kanununun 785. maddesinde belirtilen (lehine irtifak hakkı kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebileceği gibi yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir.)hükmü gözetildiğinde irtifak hakkının tescili 20.11.1969 tarihli 121157 yevmiye nolu işlemle yapılmış olup, “ilgili amme müessesesine devri şartıyla okuldan başka bir inşaat yapılmamak üzere İstanbul Belediyesi lehine irtifak hakkı” olarak kurulduğu, Belediyeye ilk öğretim tesisleri inşaatı yapmak şartıyla üst hakkı tanınmasına rağmen, 1969 yılından beri irtifak hakkının tesis edildiği amacın gereği olarak çalışma yapılmış olmaması nedeniyle irtifaktan beklenen yararın kalmadığı, mülkiyet hakkını kısıtlandığı ve irtifakın tesisi anında malike bedel ödenmiş olduğu da kanıtlanmamış olduğundan terkin nedeniyle ödenmesi gereken bir bedel de bulunmadığından TMK 785 maddesi...
