Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay Kararında da belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının veya çek koçanı sahibinin dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, 506 sayılı Kanunun uygulanmasına bağlı menfi tespit ve iptal, karşı birleşen dava alacağa yöneliktir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 10.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 10.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 18.03.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni" Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Tarih : 28.04.2009 Nosu : 829-278 - K A R A R - Dava, çek zayii nedeniyle açılan iptal davası sırasında ibraz edilen çekin istirdadı istemine ilişkin olup, menfi tespit ya da itirazın iptali niteliğinde bulunmadığından kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 11.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 16.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Bilindiği üzere gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'(İİK)nun “Menfi tespit ve istirdat davaları” başlıklı 72. maddesi:“Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar ve bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur....

Mahkeme yapılan yargılama sonucunda, Enez Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/69 Esas 2001/71 Karar sayılı dosyasında iptal edilen bono ile dava konusu bononun aynı bono olduğunun kanıtlanamadığını, davanın bir yıllık sürede açılmadığını, bu nedenle her iki davalı hakkında açılan davanın reddine, %40 tazminatın davacılardan ayrı ayrı tahsil edilerek davalılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle dava konusu bononun iptal edildiği iddiasına dayanak yapılan Asliye Hukuk Mahkemesindeki davanın hasımsız olarak açılmış olmasına ve o davada iddia çerçevesinde karar verilmiş bulunmasına, mahkemenin menfi tespit davasının bir yıllık sürede açılmadığına ilişkin red gerekçesi doğru değil ise de, davanın esasının incelenmiş bulunması nedeniyle bu yönün ... başına hükmün bozulmasını gerektirmeyeceğine, 14.02.2007 tarihli duruşma tutanağında davacılar vekilinin mazeret...

Davalı vekili cevabında davacının abone sözleşmesi iptal edilmediği sürece sorumluluğunun devam ettiğini, elektriği kaçak kullanan kişinin borcunu ödemediğini belirterek davanın reddini istemiştir. Mahkemece 1.3.2001-1.3.2003 tarihleri arasında otelin ... tarafından işletildiği, davacının bu dönemdeki elektrik borcundan dolayı sorumluluğu bulunmadığı gerekçesiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Kaçak elektrik kullanımı ile ilgili borçtan sorumlu olmadığını ileri sürerek davacı menfi tespit davası açmış, mahkemece 1.3.2001-1.3.2003 tarihleri arasında otelin davacıdan başka biri tarafından işletildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Oysa menfi tespit davasına konu alacağın hangi döneme ait olduğu hususu açıklığa kavuşturulmamıştır....

Mahkemece takibin iptaline karar verilmesi doğru ise de hukuki yarar yokluğundan menfi tespit davasını reddedilmesi doğru değildir. Zira, tahrifata konu çekten ötürü davacı hakkında kambiyo senetlerine mahsus takip yapılamazsa da, her zaman genel haciz yolu ile takip yapılabileceği gibi, dava da açılabilir. Bu bakımdan, mahkemece gerekli inceleme araştırma yapılarak, menfi tespit davası bakımından da, esasa ilişkin bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 1.6.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....

İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2018/19 E sayılı açmış olduğu takibin iptali davası neticesinde iptal edildiğini, izah edilen olaylar ışığında; iptal edilmiş olan takipten sonra başlatılan bir icra takibi yok iken davacının açmış olduğu bu menfi tespit davasında 'hukuki yararın bulunmadığı' kanatinde olduklarını, bu nedenlerle huzurunuzda ki davanın, taraflar arasında işçi iş veren ilişkisi olmamasından ve davacının tarih itibariyle menfi tespit davası açmasında hukuki yararı bulunmamasından dolayı reddinin gerektiğini savunmuştur. İLK DERECE MAHKEMESİ GEREKÇE ÖZETİ ve KARARI : İlk Derece Mahkemesi'nce, "Dava menfi tespit taleplidir. Davacı davalı tarafından Bakırköy 9. İcra Dairesi 2018/21486 esas sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü takip yolu ile takip başlatıldığını, ancak ilgili senedin davacıdan işe girerken alınan teminat senedi olduğunu bu nedenle ilgili kambiyo senedine ilişkin davacının borçlu olmadığını tespitini talep etmiştir. Bakırköy 9....

Bu özelliği nedeniyle iptal davasının dinlenebilmesi için, öncelikle davacının borçludaki alacağının gerçek olması, tasarrufta bulunan kişinin de gerçekten borçlu olması gerekir. Bu nedenle iptal davasında davalı 3.kişi aciz belgesine bağlanan alacağın gerçekte olmadığını savunabilir ve ispat edebilir. Somut olayda davalı borçlu ... vekili, takip konusu alacağın gerçek bir alacak-borç ilişkisine dayanmadığını, davacıya boş olarak teminat amacıyla verilen bedelsiz bir senedin sonradan davacı tarafça eksik kısımlarının doldurulmak suretiyle icra takibine konulduğunu iddia ederek borçlu olmadığının tespiti için davacı aleyhine açılan menfi tespit davasının devam ettiğini belirterek sonucunun beklenmesini talep etmiştir....

ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2023/108 Esas KARAR NO: 2023/402 DAVA: Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ: 15/02/2023 KARAR TARİHİ: 09/06/2023 Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı taraf ile yabancı dil kursu almak için sözleşme imzalattıklarını, sözleşme haricinde farkında olmadan senet imzalattıklarını, daha sonra davalı ile telefonla irtibata geçerek kursa katılmayacağını kaydının iptal edilmesini söylediğini, davalı tarafın mail gönderilmesini talep ettiğini akabinde davalıya kursun iptal edilmesi hususunda mail dilekçesi gönderdiğini, kursa katılmadığı halde davalı tarafça ----- E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, tüm bu nedenlerle açılan davanın kabulüne, icra takibinin tedbiren durdurulmasına, borçlu olmadığının tespitine, senetlerin ve icra takibinin iptaline yargılama giderleri ile...