Kerpiç Ağıl Mevkii .... parsel numaralı taşınmaz üzerindeki 15/05/1995 tarih ... yevmiye numarası ile ....Kooperatifi lehine tescil edilen ipoteğin ilgili idari birimlerde terkin işlemleri ve mahkemelerde açılacak dava ile terkin edilebilmesi ile sınırlı olmak üzere ihyasına, 2-Tasfiye memuru olarak daha önce yönetim kurulu başkanlığı yapan ..... TC kimlik numaralı .......'...
Şirketi'nin 6102 sayılı yasanın 547/1 maddesi uyarınca şirket lehine verilmiş ipotek işlemlerine hasreten bakiye tasfiye yapmak üzere ihyasına..." karar verildiğini, bu karar ticaret sicil Gazetesinin 17 Eylül 2019 tarih ve 9910 sayısı ile ilan edildiğini, henüz ipoteklerin tasfiyesi ve tapu kaydından terkini gerçekleşmeden bu kere Ticaret Sicil Gazetesinin 22 Haziran 2020 tarih ve 10102 sayı ile şirket ticaret sicilden terkin edildiğini, halen ipotekler tapu kayıtlarında durmakta ve terkini/fekki mümkün olmadığını, bu nedenlerle ... San. Anonim Şirketi'nin bu ipotek bedellerini tahsil/temlik/tasfiye edebilmesi için sadece bu konuda ihyasına TTK ve HMK hükümlerince karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ......
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; taşınmazın mülkiyetinin ihtilafa konu olmadığı ve dolayısıyla taşınmazdaki mülkiyet hakkını sınırlayıcı ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçe gösterilmiş ise de Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve uygulamada ipotek kavramının ayni bir hak olduğunu,bu kapsamda asıl alacağa bağlı olduğunu, mevcut durumda meydana gelebilecek herhangi bir değişme nedeniyle vekil eden şirketin hakkının elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağı gözetildiğini, başlangıçta ayni hak durumuna uygun bulunan ve davacı lehine doğan ipotek kaydının bir olay veya muamele ile kaybedildiğini, intikal edilmemiş durumda olduğunu, ihalenin kesinleşmesi sonucu taşınmazın vekil eden şirket adına geçtiğinden Tapu Sicil Müdürlüğünce dava konusu ipotek doğal olarak terkin edildiğini, ancak davalı tarafın kesinleşen tapu iptal davası sonucu taşınmazın davalı taraf adına mahkeme kararı ile tescil edilirken terkin edilen ipoteğin tekrar tescil...
İlgili Hukuk 1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun İpoteğin Terkinini İsteme Hakkı başlıklı 883 üncü maddesi şu şekildedir; “Alacak sona erince ipotekli taşınmazın maliki, alacaklıdan ipoteği terkin ettirmesini isteyebilir. (Ek fıkra:4/7/2019-7181/19 md.) İpotek süreli olarak kurulmuşsa, sürenin bitiminden itibaren otuz gün içinde ipotekli taşınmaz üzerinde 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 150/c maddesinde belirtilen şerhin konulmaması hâlinde ipotek, malikin talebiyle tapu müdürlüğünce terkin edilir.” 2. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 29.02.2026 tarihli ve 2015/38057 E., 2016/6148 K. sayılı ilamının ilgili kısmında şöyle denilmiştir; "Dava, ipoteğin fekki isteğine ilişkindir. Dairemizin yerleşik kararlarında da vurgulandığı üzere, bankaların ancak davaya konu kredinin verilmesi için zorunlu, makul ve belgeli masrafları tüketiciden isteyebileceğinin kabulü gerekir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi _K A R A R_ Dava, bankadan kullanılan kredinin teminatı olan ipotek bedelinin ödendiği iddiasına dayalı terkin istemine ilişkin olduğundan, 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 19.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 16.03.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Esas sayılı dosya ile müracaat ederek İpotek 1977 tarihli olduğu için, 16/09/2021 tarihinde bilirkişi raporu alınarak ipoteğin güncel değerinin belirlendiğini ve taraflarınca 20/09/2021 tarihinde İpoteğin güncel bedelini depo ettiğini, davacının müvekkili tarafından yapılan takipte ipotek alacaklısı ... A.Ş.'ye ... muhtırası gönderilmiş olup 28/02/2022 tarihinde tebliğ edilmiş olup 15 gün içerisinde depo edilen paranın alınmadığını veya ipoteğin terkin edilmediğini, bu nedenle ipotek bedeli depo edilen, taşınmaz üzerindeki İpoteğin fekki için ... İcra Hukuk Mahkemesi 2022/ ... Esas dosya numarası ile 20/04/2022 tarihinde dava açıldığını, ancak 22/09/2022 tarihli gerekçeli kararda da belirtildiği gibi, davalı şirketin tasfiye neticesinde 20/12/......
Yöntemine uygun duruşma açılmış, kanıtlar toplanmıştır. ---- dosyası örneği celp edilmiş, ayrıca dava konusu taşınmazın tapu kaydı celp edilmiş, incelenmesinde taşınmazın davacı adına kayıtlı olduğu, ihyası istenen şirket lehine----- bedelli ipotek kaydı bulunduğu anlaşılmıştır. 6102 sayılı Geçici 7. Maddesinin 15. Fıkrasının son cümlesi uyarınca, --- kaydı silinen---ile hukuki menfaatleri bulunanlar haklı sebeplere --- silinme tarihinden itibaren beş yıl içinde mahkemeye başvurarak şirket veya ---- ihyasını isteyebilir. Celp edilen --- göre davalı şirketin TTK. Geçici 7. Maddesi uyarınca tasfiyesiz olarak 09/10/2015 tarihinde resen terkin edildiği, terkine ilişkin ihtarın şirkete tebliğine ilişkin bir belge bulunmadığı, bu nedenle süresinde kabul edilerek beş yıllık hak düşürücü süre içinde açıldığı, gelen tapu kaydında davacıya ait taşınmaz üzerinde --- tarihli--- ipotek kaydı bulunduğu belirlenmekle davacının davayı açmakta hukuki yararının bulunduğu kanaatine varılmıştır....
Diğer yandan, İİK'nun 149/b maddesinde; "149.maddede yazılı haller dışındaki muaccel alacaklar için icra müdürü, borçluya ve varsa taşınmaz sahibi 3. şahsa birer ödeme emri gönderir.” düzenlemesi mevcut olup, madde içeriğinden, borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunması nedeniyle haklarında birlikte takip yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Buna göre; Ticaret sicilinden terkin edilen borçlu limited şirket hakkında takipte taraf olarak gösterilmek suretiyle icra takibine başlanması ve takip işlemlerine devam edilmesi durumunda yapılan işlemler hukuken geçersiz ve yok hükmünde olup; ipotek veren İsmail Umar (mirasçıları) ile asıl borçlu limited şirket arasında zorunlu takip arkadaşlığı bulunduğundan, ipotek veren (mirasçıları) hakkında icra takibine devam edilmesine de imkan yoktur. Takipten önce borçlu şirketin ihyasına dair bir karar bulunmadığı gibi, takipten sonra da alacaklının ihya yönünde bir isteği de bulunmadığı anlaşılmaktadır....
İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmaz maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir. Somut olayda; Dava konusu 263 ada 1 parsel ve 263 ada 12 parsel sayılı taşınmazların tapu kaydında 16.04.1945 tarihli 27 yevmiye numaralı birinci derece kanuni ipotek şerhi mevcuttur. Kemalpaşa Tapu Sicil Müdürlüğünün 18.04.2011 tarihli yazısından ipoteğin kaldırılmadığı bildirilmiştir. Bu durumda mahkemece işin esasına girilerek bir hüküm kurulmalıdır. Hükmün açıklanan nedenle bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 06.10.2011 gününde oybirliği ile karar verildi....
Hükmü, davalı kayyum temyiz etmiştir. 67 sayılı parselin 11.05.2005 tarihinde yapılan imar çalışmaları sırasında paylı olarak davacılar adına tescil edildiği, davalı ... ve ... yararına da kanuni ipotek tesis edildiği görülmektedir. Davacılar, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiklerinden, terkin halinde ödenecek bedel ipotek tutarının güncelleştirilmiş değeri değil, davacıların taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için kaç metrekare yer katıldı ise onun dava tarihindeki rayiç değeridir. Mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak dosyada mevcut imar belgelerinden yararlanarak davalıların parselinden davacı parseline giden taşınmaz miktarını metrekare olarak hesaplamak, bunun dava tarihindeki rayiç değerini bulmak, bu bedeli depo ettirmek olmalıdır. Değinilen yönün gözardı edilmesi doğru olmadığından, karar bozulmalıdır....
