İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece "İpotek, kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. Her ne kadar böyle bir durumda ipoteğin kaldırılması için ipotek bedelinin yüzölçüm üzerinden ve dava tarihindeki rayiç değer karşılığı üzerinden tahsili karşılığında ipoteğin kaldırılması gerekir ise de, mahkememizce davacının ipotek bedelini daha önce ödediği kabul edilerek yeniden bedel ödenmesine gerek duyulmaksızın ipoteğin kaldırılmasına karar verilmiştir....
Mah. 47 ada 18 parsel cilt no:3"de tapuya kayıtlı taşınmazın maliki olduğunu, müvekkilinin davalı kooperatiften kredi aldığını, kredinin teminatı olarak müvekkilinin taşınmazı üzerine davalı lehine birinci dereceden ipotek tesis edildiğini, ipoteğe konu borcun müvekkili tarafından ödenmesine rağmen ipoteğin kaldırılmadığını ileri sürerek, davaya konu tapuda kayıtlı taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı, davanın reddini istemiştir. Mahkemece iddia savunma ve dosya kapsamına göre; ipotek sözleşmesi uyarınca ipotek bedelinin 10.000,00 TL olduğu, davacının dava dışı ... Bankası'ndan kullandığı 5.000,00 TL kooperatif kredisinin davacı tarafından kapatılmış olmasının ipoteğin fekki sonucunu doğurmayacağı, davacının ipoteğe konu 10.000,00 TL ipotek bedelinin tamamının ödendiğini usulüne uygun delillerle ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Davacı T1 davalı T5 karşı yasal ipotek yani imar uygulamasından kaynaklanan ipotek alacaklısı olduğu taşınmazı kamulaştırdığı ve ipotek bedelini ödemediğinden bahisle ipotek bedelinin rayiç bedelinin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Yargılama sırasında mirasçılık nedeniyle T2 da hak sahibi olması nedeniyle T2 davaya asli müdahil olarak aynı şekilde hissesi oranında ipotek bedelini istemiştir. İlk derece mahkemesi davanın kabulüne karar vererek, davacı ve asli müdahilin hisseleri oranında ipotek bedellerinin tahsiliyle ödenmesine karar vermiş, verilen kararı davalı vekili istinaf etmiştir....
İmar uygulaması nedeniyle tesis edilmiş olan kanuni ipoteğin bedeli karşılığında kaldırılması talep edildiğine göre ipotek bedelinin dava tarihindeki rayiç bedeli belirlenerek hüküm kurulması gerekeceğinden belediyeden şuyulandırmaya ilişkin evrakların getirtilerek dava konusu taşınmaza kaç m2 taşınmaz bedeli için ipotek konulduğu tespit edilip, emsal araştırması yapılmalıdır. Daha sonra bilirkişi aracılığıyla dava tarihindeki değerin belirlenip belirlenen bedel depo ettirildikten sonra davanın kabulüne karar verilmelidir. Tüm bu yönler gözetilmeden mahkemece, 2,85TL ipotek bedelinin depo ettirilmek suretiyle davanınz kabulüne karar verilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 06.07.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
İmar uygulaması nedeniyle tesis edilmiş olan kanuni ipoteğin bedeli karşılığında kaldırılması talep edildiğine göre ipotek bedelinin dava tarihindeki rayiç bedeli belirlenerek hüküm kurulması gerekeceğinden belediye'den şuyulandırmaya ilişkin evrakların getirtilerek dava konusu taşınmaza kaç m2 taşınmaz bedeli için ipotek konulduğunun tespit edilmesi, emsal araştırması yapılmalıdır. Daha sonra bilirkişi aracılığıyla dava tarihindeki değerin belirlenmesi, belirlenen bedel depo ettirildikten sonra davanın kabulüne karar verilmelidir. Tüm bu yönler gözetilmeden mahkemece, ipotek bedelinin TEFE oranlarına göre güncelleştirilerek depo ettirilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ:Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 13.02.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Taşınmazın satış bedelinin, ipoteke temin edilen alacak miktarı ile denk tutularak ipotek miktarının satış bedeli kadar olduğunu kabule olanak yoktur. Bu durumda mahkemece davalı belediyenin savunması ve davacıların taşınmazdaki durumları gözetilerek, ipotek akit tablosu da sağlanıp, çekişmenin esası hakkında hüküm kurulması gerekir. Karar, açıklanan nedenlerle bozulmalıdır. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 02.03.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre dava konusu ipoteğin üst limit ipoteği olduğu, ipotek verenin ipotek bedelinin üzerinde sorumluluğu olmayacağı, ipotek bedelinin ise yargılama sırasında ilgili icra dosyasına yatırıldığı gerekçesiyle davacının Nevşehir 2. İcra Müdürlüğü’nün 2006/1909 Esas sayılı dosyasında 20.000.00 YTL asıl alacağı aşan talep yönünden borçlu olmadığının tespitine, davalı lehine konulan ipoteğin fekkine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 26.01.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Somut olayda, 1491 ada ... parsel sayılı taşınmazın 275/410 payının kayden maliki ... tarafından anılan taşınmaz payı üzerinde ipotek alacaklısı ... lehine ....06.1984 tarihinde 93.050,00 ETL bedelle kesin borç ipoteği tesis edildiği, adı geçen ipotek borçlusunun İİK'nun 153. maddesi uyarınca ipoteğin fekki talebiyle icra müdürlüğüne başvurması üzerine ipotek bedelinin belirlenmesi için hesap bilirkişine rapor düzenlettirildiği, söz konusu raporda ipotek borcunun faizi ile birlikte 636,04 TL olarak tespit edildiği, ipotek borçlusunun sorumlu olduğu bu meblağı 08.....2014 tarihinde icra dosyasına yatırdığı, akabinde, ....01.1991 tarihinde vefat eden ipotek alacaklısı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki ipotek bedelinin arttırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın reddine dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davacı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: K A R A R – Mahkemece, uyulan bozma kararı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.Dosyadaki bilgi ve belgere göre yapılan incelemede;Taşınmazın eski maliklerinden ... adına kayıtlı hisse üzerinde, davacının 35,41 m2 hissesi karşılığı belirlenmiş olan 354,10 TL ipotek bedelinin davacı tarafından 04.06.2001 tarihinde ilgili bankadan çekilmiş olduğu anlaşıldığından bedele dönüştürülen 35,41 m2'lik bölüme ilişkin olarak mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
Yapılan incelemede; dava konusu taşınmaz üzerinde lehine ipotek tesis edilen ... ’nın 16.06.1999 tarihinde vefat ettiği, ... 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 12.07.1999 tarih, 1999/968 Esas-1999/900 Karar sayılı veraset ilamına göre; tek mirasçının davalının kızı ... olduğu; davalı tarafından davacı aleyhine açılan ipotek bedelinin arttırılması davasında; ... 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 28.07.2000 tarih, 1999/1050 Esas-2000/643 Karar sayılı dosyasında davanın kısmen kabulüne karar verilerek ipotek bedelinin 8.400.000,00 Eski TL’dan 201.600.000,00 Eski TL’ya arttırıldığı ve diğer taraftan 02/11/2010 tarihli duruşmada davalı vekilince açılan davayı kabul ettikleri ve müvekkili davalının alacağını tahsil ettiğine dair beyanda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece işin esasına girilerek; dava konusu ipotek bedelinin davalı ...’ya ödenip ödenmediği araştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile davanın reddine karar verilmesi, Doğru görülmemiştir....
