Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacı vekilinin davalı şirket ile 3. kişi TMK'nın 795. maddesi gereği intifa hakkının kurulması tescille olduğu, kazanılması ve tescilinde aksine düzenleme olmadıkça mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır şeklinde düzenleme olduğu, taşınmaz üzerinde intifa hakkı tesisi taşınmazın mülkiyetine ilişkin hükümlere tabi olup tapu memuru önünde resmi olarak düzenlenmesi gerektiği, somut olayda haricen düzenlenen ve noterde tasdik edilen belge ile intifa hakkı tesis edildiğini kabulü mümkün olmadığı, geçerli bir intifa hakkının bulunmaması sebebiyle haciz telebinin de kabulünün mümkün olmadığı, İİK 94/1 maddesi gereğince, iktisap edilip tescil edilmemiş bir hakkın tescili şeklindeki bir talebin icra müdürlüğüne yöneltilmesi ve buna ilişkin yetki belgesi alınması gerektiği, böyle bir talebin icra müdürü tarafından olumsuz değerlendirilmesi halinde dahi icra hukuk mahkemesine şikayet yolu ile başvurulması gerektiği, mahkemenin icra müdürlüğü...

İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796). Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir....

sahip olduğu dava konusu taşınmazı 23.5.2011 tarihinden itibaren rakip bir akaryakıt dağıtım şirketinin bayisi sıfatı ile işletmekte ve kullandırmakta olduğunu, tarafların sözleşme ile müvekkili şirket lehine ilave 15 yıl süreli intifa hakkı tesis edilmesini kararlaştırılmış olup, bu ilave 15 yıl intifa hakkının karşılığı müvekkilinin davalıya 23.600,00- ABD doları intifa ivaz bedeli ödendiğini, 15 yıllık intifa hakkının 17.5.2010 tarihinden itibaren işlemeye başladığını, bayilik sözleşmesi ve intifa hakkının 17.5.2011 tarihinde zorunlu olarak sona ermiş olması nedeni ile, bakiye 14 yıllık sürenin hiç işlemeden geçersiz hale geldiğini ve peşin ödenen intifa ivaz bedelinin karşılıksız kaldığını, intifa hakkının uygulanmadan geçersiz hale geldiği 14 yıllık bakiye süresi için müvekkili şirketçe hakkın tesisi sırasında peşin ödenen intifa bedelinin ( 23.600,00- ABD Doları x14/15=)22.026,67- ABD doları tutarındaki kısmın davalı yana fazladan ödendiğini ve müvekkili şirkete iadesinin...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 10.12.2007 gününde verilen dilekçe ile intifa hakkına elatmanın önlenmesi ve yıkım talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; karar verilmesine yer olmadığına dair verilen 17.07.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ...vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, 363 ada 7 parsel sayılı taşınmazda intifa hakkı sahibi olduğunu, davalı ... Otogaz Petrol ve Nakliyat San. Tic. Ltd. Şti. ile Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi imzaladıklarını ve intifa haklarını bu bayii aracılığıyla kullanıldığını, otogaz dağıtım işi için davalılardan ... San. ve Tic. A.Ş. ile LPG tesisi kurulması, satışı için sözleşme imzaladıklarını, ancak ... San. ve Tic. A.Ş. ile yapılan sözleşmenin feshedildiğini, ......

Bu kapsamda davacının dayandığı intifa hakkına ilişkin düzenlemeler değerlendirilecek olursa: Türk Medeni Kanununun 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür. Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile, taşınırlar üzerinde ise taşınır eşya zilyetliğinin intifa hakkı sahibine geçirilmesiyle kurulur. Alacaklar üzerinde intifa hakkı ise hakkın temliki, kıymetli evrakın teslimi suretiyle kurulabilir (TMK m.795). İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796)....

- K A R A R - Davacı vekili, davacı ile davalı şirket arasında 13.05.2008 tarihinde bayilik sözleşmesi imzalandığını ve ayrıca bayiliğin yürütüldüğü taşınmaz üzerinde davacı lehine 15 yıl süre ile intifa hakkı tesis edildiğini, davalı gerçek kişilerin intifa tesis edilen taşınmazın maliki olduklarını, intifa tesisi karşılığı olarak davalı şirkete 1.180.000,00 USD bayilik hizmet bedeli ödendiğini, arada kurulan dikey ilişkinin Rekabet Kurulu kararı ile 13.05.2013 tarihinden sonra geçersiz hale geldiğini, tarafların bir araya gelerek aradaki ilişkinin sonlanması gerektiğine dair 19.02.2010 tarihinde uzlaşma tutanağı imzaladıklarını, bu şekilde 15 yıl süre ile aradaki dikey ilişkinin devam edeceği inancı ile ödenen bedelin bir kısmının davalı şirket lehine sebepsiz zenginleşme yarattığını ve bunun hakkaniyet gereği iadesi gerektiğini iddia ederek 786.666,00 USD bayilik hizmet bedeli ödemesinin, ödeme tarihleri gözetilerek 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi uyarınca en yüksek faizi ile davalılardan...

, davalı taraf cevabi ihtarname ile talebin kabul edilmediğini, bunun üzerine yeniden ihtarname çekildiğini; davalılara, intifa senedi sahibine eş değerli haklar tanımak imkanının mevcut olduğu, fakat bu hakkın müvekkillerime uygulanmadığı, talebimizin eş değer hak tesisi yönünde olduğu ve bunun aslında ---- aynen uygulandığı vurgulanarak talebimizde ısrar edildiği ve tek taraflı,---değerlemenin de hakkaniyete ve hukuka uygun olmadığının ihtar edildiğini, intifa senetlerinin miras bırakan adına olmasına ve müvekkillerine intikal etmesine rağmen davalı şirket tarafından tek taraflı bir işlemle el konulduğunu, ----- nın verdiği cevapta, ‘intifa senedi sahibine eş değerli haklar tanımak’ imkanının da mevcut olduğu, ancak davalı şirketin bu hakkı müvekkillerine tanımadığını, -----yaptığı birleşmede sözleşmenin intifa senetlerine ilişkin 9.maddesinde şirketin ----- senedi çıkartdığını, kurucu intifa senetlerinden ---- senedin ise ilk sermayeyi teşkil eden kuruculara dağıtıldığını, davalı şirket...

Her ne kadar Dairenin bozma ilamı ile, şikayetçinin 04.3.2011 tarihinde tapuya tescil edilen sükna hakkının 07.6.2012’de terkin edilmesi nedeniyle, şikayet tarihi olan 30.10.2012’de şikayetçinin ihalenin feshi isteminde aktif husumet ehliyeti bulunmadığı belirtilerek, istemin bu gerekçeyle reddine hükmedilmesi gerektiğinden bahisle mahkeme kararı bozulmuş ise de; sükna hakkının terkini, işbu şikayete konu ihalenin yapılması nedeniyle olduğundan, şikayet tarihi itibariyle şikayetçinin aktif husumetinin bulunduğunun kabulü gerekmekte olup, Dairenin bozma ilamı maddi hataya müstenittir. Bununla birlikte; İİK’nın 134/7. maddesi uyarınca, satış ilanı tebliğ edilmemişse şikayet müddeti ıttıla tarihinden başlar ve bu müddet ihaleden itibaren bir seneyi geçemez....

Taşınmaz mallar üzerinde intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile kurulur. İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. (TMK m.796) TMK'nın 796. maddesinde: "İntifa hakkı, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkı, sebebinin ortadan kalkması ile sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir." düzenlemesi yer almaktadır....

Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; dava konusu taşınmaza ait tapu kaydında Mürşide Keskin'in intifa hakkına sahip bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu kişinin yöntemince davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlanıp intifa hakkı sahibinin bu haktan yararlanmasını sağlayacak şekilde hüküm kurulması gerektiğinin dikkate alınmamış olması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile şimdilik diğer yönleri incelenmeksizin hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.10.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....