İHTİYATİ TEDBİR, İHTİYATİ HACİZ VE GEÇİCİ ÖDEME TALEPLERİNİN REDDİNE İLİŞKİN ARA KARARIN ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından 11/10/2022 tarihli ara karar ile davacılar vekilinin ihtiyati tedbir, geçici ödeme ve ihtiyati haciz taleplerinin ayrı ayrı reddine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; ileride telafisi mümkün olmayan zararların doğması ihtimali ile davalı üzerine kayıtlı taşınmaz, araç, taşınır ve her türlü menkul değerlere, teminat aranmaksızın tedbir konulması, eğer mümkün değilse davalıdır şerhi konulması gerektiğini, Yargıtay’ın yerleşik içtihatları ile doktrinde kabul gören görüşe göre devam eden davalarda yargılamanın görülmekte olduğu mahkemeden ihtiyari haciz isteminde bulunabileceğini, ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için yaklaşık ispat kuralının geçerli olduğunu, davalı tarafın kusurlu bulunduğunun Ankara 9....
Vadesi gelmiş borçlar için ihtiyati haciz istenebilmesinin diğer bir şartı ise alacak rehin ile temin edilmemiş olmalıdır.Rehinle temin edilmiş olan bir alacak teminata haiz olduğu için ihtiyati hacize gerek yoktur. Yukarıda belirtilen şartların bulunması halinde, vadesi gelmiş bir borcun alacaklısı başka bir şart aranmaksızın ihtiyati haciz isteme hakkına sahiptir. İİK' nun 281/2.maddesi gereğince; " Hakim, iptale tabi tasarrufların konusu olan mallar hakkında alacaklının talebi üzerine ihtiyati haciz kararı verebilir. Teminatın lüzum ve miktarı mahkemece takdir ve tayin olunur. Şu kadar ki, davanın elden çıkarılmış mallar yerine kaim olan kıymete taalluku halinde, teminat göstermeksizin ihtiyati haciz kararı verilemez." İhtiyati tedbir ise 6100 Sayılı HMK'nın 389 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir ....
İİK'nın 258/2. maddesi uyarınca alacaklı alacağı ve icabında haciz sebepleri hakkında mahkemeye kanaat getirecek delilleri göstermeye mecburdur. İhtiyati haciz özel olarak para alacaklarına ilişkin bir geçici hukuki korumadır. İhtiyati haciz bir dava değildir. Bu nedenle ihtiyati haciz talep eden alacaklı alacağın varlığı ve haciz sebepleri hakkında yaklaşık ispatı sağlayacak delilleri ibraz etmek zorunda olup ihtiyati haciz bir dava olmadığından mahkemenin yaklaşık ispat için delil toplama yükümlülüğü bulunmamaktadır. Aynı şekilde HMK 390 maddesi gereğince de tedbir için yaklaşık ispat şartı aranmakta olup ancak dava konusu olması halinde tedbir kararı verilebileceği düzenlenmiştir....
Kaldı ki alındığı iddia edilen ihtiyati haciz kararının uygulandığı da kanıtlanmış değildir.( Y.12.HD.16. 10.2003- E-16222/K-20171) Takipten önce tapuya ihtiyati haciz şerhi konulması bir icra işlemi değildir. Bu nedenle zamanaşımını kesmez. (Y.12.HD-21.09.2000- E-11527/K-13244) İhtiyati haczin; icrai hacze dönüşünceye kadar alacaklının borçludaki alacağının ödenmesini tehlikeye düşürmeden sağlayan bir tedbir niteliğinde olduğu dikkate alınarak, mahkemece, davacının ihtiyati haciz isteminde bulunduğu miktarın sadece yasada belirtilen ihtiyati haciz istemi koşulları yönünden değerlendirilmesi gerekir. (Y.11.HD.04.11.2004.E-12561/K-10833) İhtiyati haciz kararı geçici bir tedbirdir. Bu nedenle ihtiyati tedbir kararı ihtiyati hacze bir etkisi olmaz....
Davacı vekili ihtiyati tedbir niteliğinde ihtiyati haciz konulması şeklinde talepte bulunmuş ise de mevzuatımızda, ihtiyati haciz niteliğinde tedbir şeklinde bir düzenleme bulunmadığından anılan şekilde hüküm tesisi hukuk usulüne uyarlı değil ise de nitelemenin hakime ait olması nedeniyle davacı tarafın talebi ihtiyati haciz olarak değerlendirilmiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesinin kararı ile; "Yapılan incelemede; Mahkememizin 01.03.2022 tarihli tensip ara kararı ile; "Her ne kadar davacı vekili tarafından ihtiyati tedbir talep edilmiş ise de, İİK'nun 281/2 maddesi uyarınca ancak tasarrufa konu mal hakkında ihtiyati haciz kararı verilebileceğinden, davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin, ihtiyati haciz olarak değerlendirilerek, davacı tarafından alacağın(178.780,00 TL'nin) %15'i oranında teminat yatırıldığı taktirde, dava konusu Konya İli, Karatay İlçesi, Şeyh Ulemarecepağa Mah. 32747 Ada, 8 Parsel ve aynı yer 22085 Ada, 19 Parselde kayıtlı taşınmazların üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesi amacıyla ihtiyati haciz konulmasına" karar verildiği anlaşılmıştır....
ve özetle; davalıya ait banka hesaplarına tedbir konulmasını, aksi takdirde ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiştir....
reddedildiği ara kararın hukuka aykırı olduğunu, kararın kaldırılması ve ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek 19.12.2022 tarihli ara kararın kaldırılarak taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
Davacı alacaklı Hazine her ne kadar ihtiyati tedbir talebinde bulunmuş ve mahkemece de ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş ise de ihtiyati tedbir ihtiyati hacizden daha kapsamlı bir müessese olduğundan tasarrufun iptali davalarında talep edilen ihtiyati tedbir talebinin ihtiyati haciz olarak nitelendirilmesi gerekir. 6183 sayılı yasanın 13. Md. İhtiyati haciz düzenlenmiştir. Yine Dairece İİK. da bulunan bağzı hükümler kıyas yoluyla 6183 sayılı yasadan kaynaklanan davalarda uygulanmaktadır. İçtihatlarımız bu yönderi. İİK'nın 281/2.maddesinde tasarrufun iptali davaları için özel bir düzenleme yapılarak ihtiyati haciz isteyebilme imkanı getirilmiştir. İhtiyati haciz talebinin kabulü için tüm dava şartlarının gerçekleşmesine gerek bulunmamaktadır....
Bu nedenle tasarrufun iptali davalarında ihtiyati tedbir talebinde bulunulsa dahi bu istemin ihtiyati haciz talebi olarak değerlendirilerek müsbet ya da menfi bir karar verilmesi gerekir. Hal böyle olunca davacının dava dilekçesindeki talebinin ihtiyati haciz istemi olduğu kabul edilerek bir karar verilmesi yerine istemin yalnızca ihtiyati tedbir olarak yorumlanıp yazılı şekilde karar verilmesi isabetli değildir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 24.9.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
