İcra Hukuk Mahkemesi'nin 2019/243 Esas sayılı dosyasının yetkiye ve imzaya itiraza ilişkin olduğu, bu dosyanın ise takibin iptaline yönelik şikayet niteliğinde olduğu anlaşıldığından derdestlik itirazının yerinde olmadığı, her iki takip dosyasına konu borcun aynı borç olduğunun anlaşıldığı, İİK'nın 45. maddesi uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de somut olayda öncelikle ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçildiğinden tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış olan alacaklının aynı borca ilişkin olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapamayacağı, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip sonucunda rehin tutarı borcu ödemeye yetmez ise alacaklının kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebileceği, bu hususun kamu düzeni ile ilgili ve süresiz şikayete tabi olduğu gerekçesi ile şikayetin kabulüne ... 11....
İİK.nun 43/2.maddesinin tanımış olduğu seçim hakkı sadece icra takibi (ilamlı-ilamsız) ile iflas takibi arasındadır. Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takibe genel haciz yolu ile devam edilmesi istenemez. Şikayete konu Çarşamba İcra Müdürlüğü'nün 2022/50 esas sayılı takip dosyası incelendiğinde; birden fazla bonoya dayalı olarak 21.03.2022 tarihinde genel haciz yoluyla icra takibi başlatıldığı, borçlu şirkete 23.03.2022 tarihinde örnek 7 ödeme emrinin tebliğ edildiği, borçlu şirket yetkilisinin 24.03.2022 tarihli borca itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, takibin durdurulmasından sonra alacaklı tarafça 31.03.2022 24/04/2015 tarihinde icra müdürlüğüne başvurularak kambiyo senetlerine mahsus takibe ilişkin ödeme emrinin borçluya gönderilmesinin talep edildiği, icra müdürlüğünce bu talebin reddine ilişkin kararın şikayet konusu edildiği anlaşılmaktadır....
Öncelikle dava konusu edilen takip dosyasında olduğu üzere, teminat niteliğinde olan kambiyo senetlerine dayanılarak, kambiyo senetlerine (çek, bono, poliçe) özgü ilamsız icra yoluna başvurulamayacağını, alacaklı olduğunu iddia edenin elindeki teminat için verilmiş senet ile takip yoluna (kambiyo senetlerine mahsus ilamsız İcra takibi) başvurması durumunda, bu durumun hukuka aykırılık teşkil edeceğini ve takibin iptal edilmesi gerektiğini belirtmek isteriz. 2) İcra ve İflas Kanunu 167. ve devamı kambiyo senetlerine (çek, bono, poliçe) mahsus takibe ilişkin hususi hükümleri barındırmaktadır. Kanunun 168/ maddesi 1 fıkrası 3. nolu başlıkta ise takip konusu senedin kambiyo senedi niteliğinde olmaması durumunda borçlunun 5 gün içerisinde icra mahkemesine şikayet yolu ile başvurabileceği ve mahkemenin 170/a maddesi hükümlerine göre inceleme yapılacağı düzenlenmiştir....
Maddesi hükmünü yok saymak sureti ile kambiyo evrakına sahip alacaklıyı yalnızca rehin ya da kambiyo evrakına dayanan takibe tabi tutmak hukuka aykırı olacaktır. Alacağını kambiyo evrakına ve İİK 45/3, İİK 167. Madde hükümlerine güvenerek ikinci veya daha aşağı sıralardan teminat altına alan alacaklının alacağını tahsil kabiliyeti düşecektir. Alacağı için rehin alanın öncelikle rehnin paraya çevrilmesi yolu takibe geçebileceğini öngören İİK 45. Maddesi kambiyo senetlerine mahsus takip yönünden kendi içinde bunun istisnasını düzenlemiştir. Alacak için kambiyo senedi (çek, poliçe, emre muharrer senet) verilmişse, alacak rehinle teminat altına alınmış olsa bile alacaklı rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapmadan, kambiyo senetlerine mahsus haciz veya iflas yolu ile takip yapabilir. Hatta her ikisini de birlikte yapabilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus tahsilde tekerrür olmamasıdır. Somut olayda, davalı alacaklı vekilince davacı borçlular aleyhine İzmir 24....
HUKUK GENEL KURULU KARARI Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki belgeler okunduktan sonra gereği görüşüldü: İstem, kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla yapılan icra takibinin iptali istemine ilişkindir....
Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de somut olayda öncelikle ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takibe geçildiğinden alacaklı tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış olup aynı borca ilişkin olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapamaz. Bu durumda İİK'nun 45/1 hükmü uyarınca rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip sonucunda rehin tutarı borcu ödemeye yetmez ise alacaklı kalan alacağını iflas veya haciz yolu ile takip edebilir. Bu husus kamu düzeni ile ilgili olup süresiz şikayete tabidir. Somut olayda şikayete konu İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyasına konu borçla ilgili olarak İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... Esasında kayıtlı ve derdest rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takibin bulunduğu anlaşılmakla şikayete konu İstanbul ...İcra Müdürlüğünün ... E....
Her ne kadar yukarıda anılan kanun hükümleri uyarınca borç ipotek ile temin edilmiş olsa bile elinde kambiyo senedi bulunan alacaklı, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilirse de tercih hakkını bu takip türünden yana kullanmış ise aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapamaz. Bu husus süresiz şikayete tabidir. (Prof. Dr. L. Şanal Görgün, Doç. Dr. Levent Börü, Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Kodakoğlu, İcra ve İflas Hukuku, Ocak 2022, s. 318, 319). Somut olayda, öncelikle bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile 22/11/2019 tarihinde takibe geçildiği, ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibinin 02/12/2019 tarihinde başlatıldığı görülmüş olmakla alacaklı tercih hakkını kambiyo takip türünden yana kullanmış olup aynı borca ilişkin olarak ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamlı icra takibi yapamaz. Bu husus süresiz şikayete tabidir. Dolayısıyla alacaklı vekilinin istinaf sebepleri yerinde değildir....
Davacılar vekili , karşı tarafça ibranamenin içeriğine itiraz edilmediğini beyan etmiş ise de imza ikrar edilmediğinden dar yetkili icra mahkemesinde belgenin içeriğinin önemi yoktur. 3- Kambiyo senetlerine özgü İFLAS yoluyla (örnek 12) başlatılan Adana 13. Müdürlüğü’nün 2018/12498 E. sayısına kayıtlı takiple ilgili olarak yapılan incelemede; Y.12.HD.nin 2006/3194 E. 2006/6582 K. sayılı emsal içtihadında özetle;”senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibine geçilmiş ve 163 ödeme emri borçluya 30.12.2002 tarihinde tebliğ edilmiştir.Alacaklı vekilinin 06.01.2005 tarihinde icra dairesine başvurarak bu defa takip şeklini iflas yoluna dönüştürdüğünü açıklayıp borçluya kambiyo senetlerine mahsus iflas yoluna ilişkin 52 örnek ödeme emrini gönderttiği ve bunun 31.01.2005 tarihinde borçluya tebliğ edildiği anlaşılmaktadır....
Somut olayda; davacı, takip yolunu değiştirmişse de kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipteki ödeme emrindeki borç miktarı ile iflas ödeme emrindeki borç miktarı aynı değildir. Yeni bir takip konusu olabilecek alacakların eklenmesi ile oluşturulan ödeme emrinin gönderilmesi suretiyle takip yolunun değiştirilmesi mümkün olmadığından, usul ve yasaya uygun geçerli bir iflas takibi bulunmaması nedeniyle davanın reddi gerekirken, hatalı değerlendirme ve yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin (1) numaralı bent dışındaki temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 10 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Davacı vekili istinafa cevap dilekçesinde özetle; Davalı banka tarafından aynı kredinin teminatı olarak başlatılan kambiyo takibinin iptaline ilişkin verilen mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, alacaklının tercih hakkını ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takipte kullandığını, borca ilişkin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip yapamayacağını, ipotek takibinde herhangi bir satış yapılmadığını ve ipotek teminatının borcu karşılayıp karşılamayacağın tespit dahi edilmediğini, bu nedenle kambiyo takibinin mükerrerlik nedeniyle iptalinin gerektiğinden istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini istemiştir....
