"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I 1- Davalı işverene ait işyerlerinde Çalışma Bakanlığınca işkolu tespiti yapılıp yapılmadığının Bakanlıktan sorulması, yapılmış ise işkolu tespit kararı ve kararın yayınlandığı Resmi Gazetenin eklenerek gönderilmesi, 2- SGK kayıtlı işkolu kodlarının dayanağı bilgi ve belgelerin merciilerinden getirtilip eklenerek gönderilmesi için dosyanın mahalli mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 13.12.2011 gününde oybirliği ile karar verildi....
İşkolu tespit davalarında her işverenin işyerinin bağımsız işyeri olarak kabul edilip o işyerinde yapılan işlerin niteliği itibarıyla işkolu tespiti gerekir. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenin yaptığı işe göre belirlenmez. Alt işverenin işkolu tespiti asıl işverenden ayrı olarak yapılmalıdır. Alt işverene ait işyerinde yapılan işlerin, asıl işverene ait işyerinde yapılan işlere yardımcı iş olarak değerlendirilmesi de doğru olmaz. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 4/2. maddesindeki "Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır" kuralı, bir işyeri sınırları ve organizasyonu içerisinde yürütülen işler için önem taşır. Yoksa birbirinden ayrı işyerlerinde asıl iş yardımcı iş kavramı geçerli olmaz. Çünkü İşkolu tespitinde birim olarak "işyeri" esas alınır. İşyeri organizasyonu içerisinde asıl işin gerçekleşmesini sağlayan diğer işler ise yardımcı işlerdir....
Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 inci maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz. (3) İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu ... sözleşmesini etkilemez.” 4. 19.12.2012 tarihli ve 28502 ......
İşkolu kavramı ile, benzer işler bir hukuki kalıp altında toplu iş hukukuna sunulmaktadır. İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. İşkolu tespit davalarında her işverenin işyerinin bağımsız işyeri olarak kabul edilip o işyerinde yapılan işlerin niteliği itibarıyla işkolu tespiti gerekir. Mülga 2821 sayılı Kanun'un 60. maddesinde yer alan “Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır” kuralı ise, bir işyeri sınırları ve organizasyonu içerisinde yürütülen işler için önem taşır. Bununla birlikte birbirinden ayrı işyerlerinde asıl iş yardımcı iş kavramı geçerli olmaz. Bu noktada ifade etmek gerekir ki, alt işverenin işkolu tespiti, asıl işverenin yaptığı işe göre belirlenemeyeceği gibi, alt işverenin işkolu tespitinin asıl işverenden ayrı olarak yapılması gerekmektedir....
Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir.” 5. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 inci maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) Yeni bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I İncelenmesine gerek görüldüğünden, 1-Davacı sendikanın yeterli çoğunluğu sağlayamadığına ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının dava konusu 04.06.2015 tarih ve 11736 sayılı olumsuz yetki tespiti yazısının davacıya tebliğ edildiğine ilişkin ve tebliğ tarihini gösterir kayıt ve belgelerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından temini, 2-Yetki tespiti konusu işyerine ilişkin, ilk tescil tarihinden itibaren işkolu değişikliklerine dair tüm kayıt ve belgelerin, işyerinin tesciline ve işveren tarafından işkolu beyanına dair belgelerin, işkolu değişikliğinin yapıldığı tarihin ve buna ilişkin tüm kayıt ve belgelerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından temini, 3-Gerekçeli kararın feri müdahil... Sendikasına tebliği, Anılan eksiklikler giderildikten sonra gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 19.09.2016 gününde oybirliği ile karar verildi....
Ayrıntılı olarak belirtilen mevzuat hükümlerine göre, öncelikle tescil aşamasında işyerinin yer aldığı işkolu ve işkolu kodu belirlenir ve işverene tebliğ edilir. İşyerinin tescil edildiği işkoluna, işverenin, sendikaların yahut ilgililerin itirazı olması durumunda, Bakanlığa müracaat edilmelidir. Bu aşamada Bakanlık tarafından yapılması gereken ise, işyerinin girdiği işkolunun tespit edilerek bu tespiti Resmi Gazetede yayımlamaktan ibarettir. İlgililer tarafından itiraz vâki olmaz ise işkolu tespiti bu aşamada kesinleşir. Tarafların bu tespite de itirazı olması durumunda ise, işkolu tespit kararının iptali için dava açılmalıdır. Kuşkusuz bu ihtimalde yargı kararı ile işyerinin girdiği işkolu kesin olarak belirlenecektir. Bu noktada belirtmek gerekir ki, tescil aşamasında bir işyerinin girdiği işkolu tespit edildikten sonra, bu işkolu ancak yukarıda ayrıntılı olarak belirtilen usûle riayet ile değiştirilebilir....
Davalı Bakanlık Vekili İstinaf Dilekçesinde Özetle; Kararın hukuka aykırı olduğunu; yetki tespitinden önce verildiği söylenen işkolu tespiti kararının mahiyetinin araştırılmasını; kararın istinafen incelenerek kaldırılmasını talep etmiştir....
A.Ş. işyerinin İşkolları Yönetmeliği'nin 12 sıra numaralı “Metal” işkolunda yer aldığının tespit edildiğini ve bu tespit kararının 11/03/2016 tarihli Resmi Gazetede yayımlandığını, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun işkolu tespiti başlıklı maddesinde "bir işyerinin girdiği iş kolunun tespiti bakanlıkça yapılır, bakanlık tespit ile ilgili kararını resmi gazetede yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. Kararın temyiz edilmesi halinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. Yeni bir toplu iş sözleşmesi çiin yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz. İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu iş sözleşmesini etkilemez" dendiğini, davalı işveren... Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.'nin ... 1....
Maddesinde belirtilen iş kollarından hangisine dahil olduğunun tespiti istemidir. Yerel mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir. Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I A) Davacı İsteminin Özeti: Davacı, işverene ait ...isimli İşyerinde çalıştığını, işletmeye bağlı bulunan ...adlı birimin iş kolunun “Dokuma” değil “Kimya” işkolu olduğunun tespitini istemiştir. B) Davalı Cevabının Özeti: Davalı, işkolu tespiti konusunda kesin hüküm olduğunu, davacının çalıştığı ...biriminin dokuma işkolunda bulunduğunu, kaldı ki 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 4....
