Gerekçe: Dava, ... tarafından yapılan işkolu tespitine itiraz istemine ilişkindir. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun 3. maddesinde sendikaların kuruldukları işkolunda faaliyette bulunabilecekleri belirtilmiştir. Bu itibarla, işkolu kavramının, sendikaların faaliyet alanlarını belirleyen temel bir öge olduğu söylenebilir. İşkolu kavramı ile, benzer işler bir hukuki kalıp altında toplu iş hukukuna sunulmaktadır. İşkolu tespitinde birim olarak işyerinin esas alınacağı normatif düzenlemelerin tartışmasız bir sonucudur. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2. maddesinin gerekçesinde, işyeri, teknik bir amaca, diğer bir deyişle mal ve hizmet üretimine yönelik ve değişik unsurlardan meydana gelen bir birim olarak tanımlanmıştır....
İşkolu tespiti ve bu tespite karşı dava açma hakkının düzenlendiği 6356 sayılı Kanun'un 5 inci maddesinin birinci fıkrası “Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş gün içinde dava açabilir. Mahkeme iki ... içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017- 7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ... içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ... içinde kesin olarak karara bağlar.” şeklindedir. İşkolu kavramı ile çalışma yaşamında benzer nitelikte olan faaliyet türleri gruplandırılmak suretiyle tasnif edilmektedir. Hukukumuzda, bu suretle oluşturulan işkolu sayısı yirmi olarak belirlenmiştir....
İşkolu tespit davalarında her işverenin işyerinin bağımsız işyeri olarak kabul edilip o işyerinde yapılan işlerin niteliği itibarıyla işkolu tespiti gerekir. Mülga 2821 sayılı Kanun'un 60. maddesinde yer alan “Bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayılır” kuralı ise, bir işyeri sınırları ve organizasyonu içerisinde yürütülen işler için önem taşır. Bununla birlikte birbirinden ayrı işyerlerinde asıl iş yardımcı iş kavramı geçerli olmaz. Bu noktada ifade etmek gerekir ki, alt işverenin işkolu tespiti, asıl işverenin yaptığı işe göre belirlenemeyeceği gibi, alt işverenin işkolu tespitinin asıl işverenden ayrı olarak yapılması gerekmektedir. Alt işverene ait işyerinde yapılan işlerin, asıl işverene ait işyerinde yapılan işlere yardımcı iş olarak değerlendirilmesi de mümkün değildir....
Kararın temyiz edilmesi hâlinde Yargıtay uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur. İşkolu tespit talebi ve buna ilişkin açılan davalar, yetki işlemlerinde ve yetki tespit davalarında bekletici neden sayılmaz. (3) İşkolu değişikliği yürürlükteki toplu iş sözleşmesini etkilemez.” Öncelikle belirtmek gerekir ki, 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 2. fıkrasında yer alan düzenlemenin yetki süreci devam ederken ortaya çıkan ve çözümü aynı maddenin 1. fıkrasında özel olarak düzenlenen işkolu tespit prosedürü ile mümkün olan işkolu uyuşmazlıklarıyla sınırlı olarak değerlendirilmesi gereklidir. Davacı işverenin ... ve ...‘da bulunan işyerlerinin yetki tespit tarihinde hangi işkolunda kayıtlı olduklarının tespiti gerekmektedir....
Dosya Kapsamı İnceleme konusu davada, davacı sendika tarafından 24/04/2013 tarihinde Aile, Çalışma ve Hizmetler Bakanlığına başvuru yapılarak davalı işverene ait işyerinde çoğunluk tespiti yapılması talep edilmiştir. Davalı Bakanlık tarafından ise 03/05/2013 tarihli yazı ile davacı sendikanın işkolu barajını aşamadığı gerekçesiyle olumsuz yanıt verilmesi üzerine tespite itiraz davası açılmıştır. 6356 sayılı Kanun'un geçici 6 ncı maddesi gereğince davacı sendika bakımından işkolu barajı oranı % 1’dir. Dosya içeriğinden 26/01/2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Ocak 2013 istatistiklerine göre ise, davacı sendikanın % 0,34 oranına sahip olduğu ve işkolu barajını aşamadığı görülmektedir. III. Değerlendirme Davacı sendikanın temyiz itirazları iki kısımda irdelenmelidir. 1) Davacı sendika ilk olarak işkolu barajı uygulamasının uluslararası sözleşmelere aykırı olduğu gerekçesiyle uygulanmaması gerektiğini ileri sürmektedir....
Davacı, yetki tespiti yapılan Aksaray fabrikası dışında da işyerleri olduğunu, bunlardan Gebze’deki fabrikada yine şeker üretimi yapıldığını, İçerenköy’deki şirket merkezinde ise şirketin idare edildiğini, işyerlerinin işletme oluşturduğunu, öncelikle bunun tespitini istediklerini, bu noktada söz konusu işyerleri için işkolu tespiti yapılması bakımından süre verilip bunun bekletici mesele yapılması gerektiğini, davalı sendikanın işletmede çoğunluğu sağlayamadığını iddia etmektedir. Davalı bakanlık ise davacının iddia ettiği diğer işyerlerinden Gebze’deki işyerinin 04 numaralı Gıda Sanayi işkoluna girdiğini, İstanbul’daki işyerinin ise 17 numaralı Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar işkoluna girdiğini, bu nedenle de işletmenin söz konusu olmadığını, yetkili mahkemenin ise Aksaray İş Mahkemesi olduğunu ayrıca 6356 sayılı Kanun'un 5/2. maddesi gereğince işkolu tespitlerinin bekletici mesele yapılamayacağını savunmaktadır....
Sendikasının işkolu tespiti için Bakanlığa başvuru yaptığı 27.01.2010 tarihli dilekçesinde; “Organize Sanayi Bölgesi 7.Cadde No 2. ... adresinde kurulu, ... Koltuk tesis sanayi Tic.Ldt. Şti işyerinin ( ... bölge müdürlüğü -3034243 dosya numarası ) dahil olduğu işkolunun belirlenmesi" istemiştir. Yine davacı 08.11.2012 tarihli bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesinde, işkolu tespitinin işletme düzeyinde belirlenmesi yoluna gidildiğini, halbuki işkolu tespiti istenen işyerinin ...'daki işyeri olduğunu belirtmiştir. Davacı sendikanın bu beyanlarına göre işkolu tespitinin ... adresinde kurulu ... Koltuk tesis sanayi Tic.Ldt....
Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir. ...” 5. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 ... maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş ... içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) ... bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
Sendikal Örgütlenmede İşkolu Esası ve İşkolunun Belirlenmesi Kübra Doğan YENİSEY, Çalışma Ve Toplum Dergisi. Sayı 39). Asıl işe yardımcı işler de aynı işverene bağlı olması koşuluyla asıl işin dâhil olduğu işkolundan sayılacaktır. Farklı işverenlere ait yerlerin aynı işyeri kapsamında sayılması mümkün olmadığı gibi bu yerlerin girdiği işkolu da birbirinden bağımsız olarak belirlenecektir. Özellikle 6356 sayılı kanun döneminde mülga 2821 sayılı kanunun aksine ilgililer toplu iş sözleşmesi yapılmasından bağımsız olarak her zaman, sendikaya üyelik veya yetki tespiti aşamalarında işyerinin girdiği işkolunun tespitini talep edebilirler ve bu nedenle daha önce iş kolu yönündeki tespit, sonraki iş kolu tespiti için kesin ölçü teşkil etmeyecektir....
Bu işler alt işveren bakımından asıl ... kabul edilir ve işkolu buna göre belirlenir. ...” 4. 6356 sayılı Kanun’un “İşkolunun tespiti” kenar başlıklı 5 ... maddesi ise şöyledir: “(1) Bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti Bakanlıkça yapılır. Bakanlık, tespit ile ilgili kararını Resmî Gazete’de yayımlar. Bu tespite karşı ilgililer, kararın yayımından itibaren on beş ... içinde dava açabilir. Mahkeme iki ay içinde kararını verir. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi iki ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/29 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtay, uyuşmazlığı iki ay içinde kesin olarak karara bağlar. (2) ... bir toplu ... sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....
