Maddesi gereğince üst hakkı sahibinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde ihlal etmesi gerekmektedir. Tüm dosya kapsamının değerlendirilmesinde davalı üst hakkı sahibinin kira ödeme edimini yerine getirmediği böylelikle üst hakkı sözleşmesinden doğun yükümlülüklerine aykırı davrandığı kanaatine varılmakla ilk derece mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/02/2021 NUMARASI : 2017/199 ESAS 2021/44 KARAR DAVA KONUSU : Üst Hakkı Kurulması (Üst Hakkından Kaynaklanan) KARAR : Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili Kemer ilçesi Göynük Beldesi Beldibi mevkii sınırları dahilinde mülkiyeti hazineye ait 113 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 197.589,00m² kısmında 21/07/1998 tarihinden başlayan 21/07/2047 tarihinde sona erecek şekilde Bayındır ... A.Ş. Lehine 49 yıl süreli irtifak hakkı tesis edildiğini ve 10/11/1998 tarihli ve 1126 yevmiye numaralı Resmi Senet ile irtifak hakkının tapuya tescil edildiğini, daha sonra 24/01/2002 tarihli ve 140 yevmiye numaralı Resmi Senet ile irtifak hakkı ile ilgili maddelerin tadil edildiğini ve taşınmaz üzerindeki irtifak hakkına ek alan tahsis edildiğini ve irtifak hakkı maddelerinin tadil edilerek taşınmaz üzerindeki irtifak hakkı Cengiz İnşaat ... A.Ş.'...
DEĞERLENDİRME-GEREKÇE: Dava, taraflar arasında yapılan 07/09/2015 tarihli üst hakkı kullanım sözleşmesi uyarınca Osmaniye İli Merkez Teşki Köyü 175 ada 2 parsel sayılı taşınmaza konulan 14/09/2015 tarih ve 17472 yevmiye numaralı davalı yararına tescil edilen üst hakkının TMK. 'nın 831. Maddesi uyarınca terkinin talebine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümünde uygulanması gereken kanun maddeleri 4721 sayılı TMK. 'nın üst hakkı başlıklı 826. Maddesi ve devamı maddeleri olup, Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından ilgili maddeler çerçevesinde yapılan yargılama sonucunda üst hakkının terkinine karar verildiği görülmüştür. Üst hakkı bir kişiye başkasına ait arazinin üstünde veya altında bulunan bir yapının maliki olma yetkisini veren bir irtifak hakkıdır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 828 ve 830’uncu maddelerinde üst hakkının sürenin bitmesi ile sona ermesine bağlı sonuçlar düzenlenmekte ise de, üst hakkının sona ermesi sebepleri özel olarak düzenlenmiş değildir....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, öncelikle davalı ... şirketi adına tapuda tesis edilen üst hakkının tescili işleminin geçerli olup olmadığına karar verilmesi, buna göre sözleşme ile davacıya bırakılan bölümler üzerinde muarazanın giderilmesi talebi olduğu, ayrıca istenen ecrimisil bedeli de dikkate alındığında Asliye Hukuk Mahkemesinin görev alanına gireceği gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Türk Medeni Kanunu 726-826 maddelerinde düzenlenen üst hakkı, başkasının taşınmazı üstünde veya altında inşaat yapma veya önceden yapılmış bir inşaatı koruma yetkisi sağla- yan ve bu inşaat üzerinde hak sahibine mülkiyet hakkı kazandıran bir irtifak hakkıdır. Üst hakkının sahibine, başkasına ait taşınmaz üzerinde veya altındaki binalar nedeniyle yararlanma hakkı sağladığı kuşkusuzdur. Dolayısı ile üst hakkı sahibi, hak kapsamındaki bir yer üzerinde Türk Medeni Kanununun 683.maddesinin mülkiyet hakkı sahibine tanıdığı yetkileri kullanabilir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2023/57 DAVA KONUSU : İpotek KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak,ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; müvekkile ait "İstanbul İli, Bakırköy İlçesi Şevketiye Mahallesi, 30/4, 30/5 Pafta 1221 Ada, 191 parsel sayılı taşınmaz"ın 43.531,18 m2' lik kısmı üzerinde davalı lehine tesis edilen 01.05.2005 başlangıç tarihli ve 01.05.2035 bitiş tarihli olmak üzere toplamda 30 yıl süreli bağımsız ve daimi üst hakkının tedbiren üçüncü kişilere devir ve temlikinin önlenmesine, davalının, söz konusu üst hakkı üzerinde herhangi bir rehin tesis etmesinin, ipotek kurmasının tedbiren engellenmesine, müvekkili adına, davalı adına kayıtlı söz konusu üst hakkı üzerinde üst hakkı iradının güvencesi olarak geçici tescil şerhi kurulmasına karar verilerek; geçici tescilin, mahkeme kararı...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, yıllık hasılattan pay alınmasını da kapsayan eksik ödenen irtifak hakkı bedelinin tahsiline yönelik olarak başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkin olup, üst hakkından kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.03.2012 tarihinde yürürlüğe giren ve Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 09.02.2012 tarihli ve 2012/1 sayılı Kararı uyarınca, davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 11.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İstinaf sebepleri: Davacı vekili süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; sözleşmenin Yap-İşlet-Devret sözleşmeleri ve Üst Hakkı Kurma sözleşmesi imzalandığını, resmi şekilde üst hakkı sözleşmesi yapılarak üst hakkı tapusu çıkarıldığını, davalının iş bu üst hakkı ile alanı malik gibi kullanarak ipotek tesis ettiğini, kredi kullandığını yararlandığını, taraflar arasındaki ilişkinin kira ilişkisi olmadığını, davalının ödediği bedelin irtifak hakkı bedeli olduğunu, taraflar arasındaki ilişkinin kira ilişkisi olmaması nedeni ile talep edilen bedellerin Türk Lirasına çevrildiğini, kendileri tarafından düzenlenen faturanın aksi ispat edilebilir belge olduğunu taraflar arasındaki ilişkinin üst hakkı sözleşmesi olduğunu olduğunu ve tarafların tacir olması nedeni ile davaya bakma görevinin Ticaret Mahkemesine ait olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacı şirket lehine tesis edilen üst hakkından kaynaklanan borcun, 213 sayılı Kanun'un 285. maddesine göre değerlendirilmemesi suretiyle ihtirazi kayıtla verilen 2013 yılı kurumlar vergisi beyannamesine bağlı olarak oluşan değerleme farkının iptali ile bağımsız ve sürekli üst hakkının satın alma bedeline ait ABD Doları bazındaki borç bakiyesinin dönem sonu değerleme işlemlerinin üst hakkı ödemelerinin ... Vakfına yapıldığı tarihlerde değil her üç aylık vergilendirmeye ilişkin hesap dönemleri sonlarında ve yıl sonu hesap dönemi sonlarında yapılması istenilmiştir....
Üst hakkı olarak tanımlanan bu hakkın, bağımsız ve sürekli nitelikte ise hak sahibinin istemi üzerine tapu kütüğüne “taşınmaz” olarak kaydı Türk Medeni Kanununun 826. maddesinin 3. fıkrası hükmü uyarınca mümkündür. En az otuz yıl için kurulan üst hakları sürekli nitelikte kabul edilir. Üst hakkını bağımsız kabul edebilmek için de başkasına devrinin taraflarca kısıtlanmamış olması gerekir Kural olarak üst hakkı tesisi, önce tarafların üst hakkı kurulması konusunda yazılı veya sözlü anlaşmış olmaları, ilgili tapu siciline giderek iradelerini resmi senet düzenlemeye yetkili olan memur huzurunda açıklayıp üst hakkı kuruluş senedi yapmaları, sonra da resmi memurdan üst hakkının bir irtifak hakkı olarak taşınmaz kaydına şerh edilmesi veya tescilini istemeleri suretiyle olur....
Yanlar arasındaki çekişme 3.6.1992 tarihli ilk protokolün bir üst hakkı tesisi sözleşmesi olup olmadığı ve ikinci sözleşme ile bu sözleşmenin hükmünü yitirip yitirmediği noktasında toplanmaktadır. Bilindiği üzere üst hakkı başkasının taşınmazı üstünde veya altında inşaat yapma veya önceden yapılmış bir inşaatı koruma yetkisi sağlayan ve bu inşaat üzerinde irtifak hakkı sahibine mülkiyet hakkı kazandıran bir irtifak hakkıdır. Üst hakkına ilişkin yasal düzenlemeler Türk Medeni Kanununun 726 ve 826-836.maddeleri arasında yapılmıştır. Olağan yolla üst hakkı tesisi, önce tarafların üst hakkı kurulması konusunda yazılı veya sözlü anlaşma yapmaları, ilgili Tapu Siciline giderek iradeleri doğrultusunda resmi senet düzenletip üst hakkı kuruluş senedini tanzim etmeleri, bundan sonrada resmi memurdan üst hakkının bir irtifak hakkı olarak taşınmaz kaydına şerh edilmesi veya tescil talebinde bulunmaları suretiyle kurulur....
