TTK'nın 438. maddesinde pay sahibinin özel denetçi talebinde bulunması için, pay sahipliği haklarının kullanılması için gereklilik ve bilgi alma ve inceleme hakkının kullanılmış olması şartları aranmaktadır. TTK'nın 440/2. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin özel denetçi atanması talebi hakkında verdiği karar kesindir. Somut olayda ilk derece mahkemesinin, özel denetçi atanması talebi hakkında verdiği karar kesin olduğundan, (benzer yönde Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 2020/8140 esas 2022/4934 karar sayılı ilamı) 6100 sayılı yasanın 352/1-b gereği davacının istinaf isteminin usulden reddine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Madde gereğince bilgi alma hakkının kullanılması gerektiği ayrıca genel kurul tarafından özel denetçi atanması talebinin reddedilmesi ve özel denetçi atanmasını isteyen pay sahibinin şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koyması gerekmektedir. Yapılan yargılama sonucunda TTK 439. Maddesi kapsamında özel denetçi atanması talep edilmiş ise de davacının özel denetçi atanması talebi konusunda 10/10/2021 tarihli olağan genel kurul toplantısında , genel kurul tarafından oylama sonucu bir karar alınmadığı, ayrıca davacı tarafından şirket yönetim kurulunun kanunu veya esas sözleşmesi ihlal ederek şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını ikna edici bir şekilde ortaya konulmadığı, bu şekilde özel denetçi atanması için TTK nın 439. Maddesinde ön görülen şartların oluşmadığı kanaatine varılmakla davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir....
- kullanıldığına dair bir kayda rastlanmaması, bir başka deyişle TTK'nun 437/5 maddesindeki prosedürün tüketilmemiş olması nedeniyle özel denetçi atanması koşullarının oluşmadığı belirtilmiştir....
- kullanıldığına dair bir kayda rastlanmaması, bir başka deyişle TTK'nun 437/5 maddesindeki prosedürün tüketilmemiş olması nedeniyle özel denetçi atanması koşullarının oluşmadığı belirtilmiştir....
TTK nun 439 maddesinde "(1) Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir. (2) Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır. " düzenlemesine yer verilmiştir. Davalı şirketin 17/01/2022 tarihinde yapılan genel kurulunda davacının şirkete özel denetçi atanması talebinin kabul görmediği ve davacının üç aylık süre içinde eldeki bu davayı açarak mahkememizden özel denetçi atanmasını istediği anlaşılmaktadır....
Maddesi uyarınca davalı şirkete özel denetçi atanması talebidir. Davacılar, hissedarı oldukları davalı şirkete davacılar tarafından ------------ davalı şirket ile yönetim kurulu üyelerine ---- yapılması ve bilgi alınması konulu ihtarname gönderilmiş, bunun yanında davalı şirkete özel denetçi tayini talep edilmiş, davacı şirket tarafından red kararı verilmesi üzerine mahkeme aracılığıyla davalı şirkete özel denetçi atanması talep edilmiştir. Davacı her ne kadar ortağı olduğu şirkete TTK 438. maddesi uyarınca özel denetçi atanmasını talep etmiş, bunun için öncelikle bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmak üzere başvuruda bulunması gerektiği, bu durumun özel dava şartı olduğu somut olayda davacıların bu şartı 26.06. 2019 tarihli ihtarname ile yerine getirdiği tespit edilmiştir. Dosya içeresine bilirkişi heyeti tarafından ------tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Davalı şirketin 31/12/2018 tarihi itibariyle mali tabloları incelenmiş,---- zarar ettiği tespit edilmiştir....
Genel kurul istemi onaylarsa, şirket veya her bir pay sahibi otuz gün içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden bir özel denetçi atanmasını isteyebilir. 6102 sayılı TTK'nun m.439 hükmüne göre; "Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi hâlinde, sermayenin en az onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri veya paylarının itibarî değeri toplamı en az birmilyon Türk Lirası olan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atamasını isteyebilir.Dilekçe sahiplerinin, kurucuların veya şirket organlarının, kanunu veya esas sözleşmeyi ihlal ederek, şirketi veya pay sahiplerini zarara uğrattıklarını, ikna edici bir şekilde ortaya koymaları hâlinde özel denetçi atanır." Genel kurulun, özel denetim istemini ret etmiş olması karşısında, davacının mahkememizden özel denetçi atanması talebinin kabulünün gerekip gerekmediği tartışılmalıdır....
Hukuk Dairesinin 06/11/2017 tarih 2016/3294 esas 2017/6052 karar sayılı içtihatında;" ...dosyadaki bilgi ve belgelere, temyiz edilen kararın anonim şirkete özel denetçi atanması isteminin reddine ilişkin olmasına, 6102 sayılı TTK'nun 440/2.maddesi uyarınca anonim şirkete özel denetçi atanması yolundaki istemin kabulüne yahut reddine ilişkin mahkeme kararlarının kesin nitelik arz etmesi nedeniyle ....davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile yerel mahkemenin ....sayılı temyiz istemin reddine ilişkin ek kararının onanmasına " karar verilmiştir....
TTK 437 inci maddesi hükmü yerine getirilmeden, özel denetçi atanması istenemez. Davacıların bilgi alma ve inceleme hakkını tamamlamadan ve yasa dakı şartı yerine getirmeden, özel denetçi atanmasını isteyemeyeceği, özel denetçi atanması için koşulların oluşmadığı belirlenmekle koşulları oluşmayan davanın reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır....
A.Ş. 2010 yılı faaliyetine ilişkin 12/05/2011 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantıda şirklet hesap kayıtlarının soyut ifade ile özel denetçi tarafından incelenmesi talep ettiği, talebe dayanak bilgi ve belgelerin bulunmadığı, şirketin 2010 yılına ait yönetimn kurulu faaliyet raporu ile denetçi Münir Arslan tarafından sunulan denetim raporunun genel kurula sunulduğu, genel kurul toplantısında davacı vekilinin özel denetçi atanması talebinin reddedildiği, TTK'nın 438. maddesinde, özel denetim isteme hakkının bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmamışsa belirli olayların özel bir denetim ile açıklığa kavuşturulması gerektiği hallerde söz konusu olduğunun ifade edildiği, davacının denetimle açıklağa kavuşması gereken olayı belirtmediği gerekçesiyle şartları oluşmayan davanın reddine karar verilmiştir....
