Maddeye göre; borçlu icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçlu, menfi tespit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa davaya istirdat davası olarak devam edilir. İspat yüküne ilişkin yukarıda açıklanan genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf o vakıayı ispat etmelidir. 6102 Sayılı TTK. 687, "Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya varolan ilişkilere dayanan def ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğer ki hamil poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket etmiş olsun" hükmünü içermektedir....
İş Mahkemesinin 2017/466 Esas sayılı menfi tespit davası sonucu 03/10/2018 tarih 2017/466 Esas ve 2018/1019 Karar sayılı ilamıyla davanın kısmen kabulü ile davacının davalıya takip tarihi itibariyle 51.071,01 TL borçlu olduğu anlaşılmakla icra dosyasında talep edilen miktardan 154.928,99 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile 51.071,01 TL yönünden takibin devamına 154.928,99 TL yönünden takibin durdurulmasına karar verildiği; İİK 72/5 maddesi uyarınca dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takibin duracağı, menfi tespit davası sonucu 154.928,99 TL yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespit edildiği, icra müdürlüğünce borçlu lehine hüküm kurulan 154.928,99 TL alacak dışında kalan 51.071,01 TL asıl alacak baz alınarak kapak hesabı yapıldığı, memur işleminde usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı..." gerekçesi ile şikayetin reddine karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf başvurusunda özetle; Eskişehir 8....
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davacının dava dilekçesinde 5.250 TL'nin istirdadı ve toplam 5.000 TL bonolardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemiyle 10.250 TL üzerinden menfi tespit davası açtığı, yapılan yargılama sonucu mahkemece 4.500 TL'nin istirdadına, 5.750 TL'den borçlu olunmadığının tespitine olmak üzere toplam 10.250 TL üzerinden karar verilmiş olmasına göre davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 04.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Dava; genel kredi sözleşmesi kapsamında teminat olarak verilen ipoteğin kaldırılması ve borçlu olmadığının tespiti ile temlikin iptali istemlerine ilişkindir. Dava, ipotek veren davacının borçlu olmadığının tespiti istemiyle icra takibinden önce İİK'nın 72. maddesi gereği açmış olduğu menfi tespit, ipoteğin fekki ve bankaca yapılan temliklerin iptali istemlerine ilişkin olup ilk derece mahkemesince uyuşmazlığın zorunlu arabuluculuk düzenlemesine tabi bulunduğundan arabuluculuğa başvurulmadan ve neticesi beklenmeden dava açılamayacağı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Dairemiz menfi tespit davasının da dava şartı olarak arabuluculuk sistemine dahil olduğu görüşünde ise de, Yargıtay 11....
Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar; bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Somut uyuşmazlıkta davacı icra takibinden sonra Menfi Tespit davası açmıştır. İspat yükü ise; bir vakıanın doğru ve gerçek olup olmadığı konusunda hakimi inandırma faaliyetidir. İspat, ispat anıdan önce vuku bulmuş ve tekrar etmeyen, vakıalara ilişkindir. İspat yükü aynı zamanda bir haktır. Yargıtay 11....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... tarafından, davalı ... aleyhine 02/10/2013 gününde verilen dilekçe ile menfi tespit ve istirdat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12/02/2015 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Mahkemece istem kabul edilmiş; karar davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Kesme Ve Mühürleme" işleminin haksız ve hukuka aykırı olduğunun tespiti ile davalı şirket tarafından çıkarılan muarazanın giderilmesini, dava konusu telefonuna sms (kısa mesaj) ile bildirilen 21-08-2023 son odeme tarihli 1128867.17TL ve 21-08-2023 son odeme tarihli 75040.73 TL olmak üzere toplam 1.203.907,90 TL tutarIı faturalardan dolayı davacının borçlu olmadığını, miktar tam olarak tahkikat aşamasında belirli hale geleceğinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100.000,00TL borçlu olmadığının tespitini, yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir. GEREKÇE: Dava; menfi tespit davası olduğu görüldü. UYAP üzerinden getirtilip incelenen .... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyası kapsamına göre; davacı ... tarafından davalı ... ... ... A.Ş. aleyhine 08/02/2023 tarihinde tespit talepli davayı ikame ettikleri, söz konusu dava dosyasının derdest olduğu görülmüştür....
Kesme Ve Mühürleme" işleminin haksız ve hukuka aykırı olduğunun tespiti ile davalı şirket tarafından çıkarılan muarazanın giderilmesini, dava konusu telefonuna sms (kısa mesaj) ile bildirilen 21-08-2023 son odeme tarihli 1128867.17TL ve 21-08-2023 son odeme tarihli 75040.73 TL olmak üzere toplam 1.203.907,90 TL tutarIı faturalardan dolayı davacının borçlu olmadığını, miktar tam olarak tahkikat aşamasında belirli hale geleceğinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100.000,00TL borçlu olmadığının tespitini, yargılama harç ve giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir. GEREKÇE: Dava; menfi tespit davası olduğu görüldü. UYAP üzerinden getirtilip incelenen .... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyası kapsamına göre; davacı ... tarafından davalı ... ... ... A.Ş. aleyhine 08/02/2023 tarihinde tespit talepli davayı ikame ettikleri, söz konusu dava dosyasının derdest olduğu görülmüştür....
Şti. olduğu, bu durumda davacının taraf ehliyeti bulunmadığı, davacının dava açmakta hukuki menfaati bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, İİK'nın 72. maddesi uyarınca açılan kambiyo senetlerine özgü icra takibine konu 3 adet senet nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı ..., 3 adet bonoya dayanarak dava dışı ... Motorlu Araçlar ve Yedek Parça Akaryakıt San ve Ltd. Şti. aleyhine kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe geçmiş, davacı ... takip konusu borcu taksitler halinde ödeyeceğini taahhüt etmiştir. Davacı ... taahhüt ettiği borcu ödediğini ileri sürerek takip nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemiyle menfi tespit davası açmıştır. Menfi tespit davası takip konusu kambiyo senetlerine karşı olmayıp taahhüt nedeniyle yapılan ödemelerden dolayı açıldığına göre davacının bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmaktadır....
-TL.nin icra dosyasına yatırıldığını belirterek borcun ipotek limiti kadar olduğunun tespiti ile limiti aşan kısma ilişkin takibin iptaline ve ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili, davacının İcra Müdürlüğü’nden takibin kendisi açısından durdurulmasını istemesi ve talebinin reddi halinde İcra Tetkik Mercii’nden şikayet yoluna başvurması gerekirken menfi tespit davası açtığını, davacının ipotek limitine ilaveten tüm faiz ve fer’ilerden de sorumlu olduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir. Mahkemece toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davacının genel hükümlere göre menfi tespit davası açabileceği, taşınmaz üzerinde tesis edilen ipotek üst sınır ipoteği olup, davacının sorumluluğunun da ipotek miktarı olan 6.000.00....
