DAVA : Menfi Tespit ve İstirdat İSTİNAF KARARININ KARAR TARİHİ : ... YAZIM TARİHİ : ... Davacı tarafından davalı aleyhine Konya Asliye ... Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyası ile açılan menfi tespit ve istirdat davasında ... tarihinde tesis edilen ihtiyati tedbirin kabulüne ilişkin ara karara karşı, davalının istinaf kanun yoluna başvurması üzerine üye hakimin görüşleri alındıktan sonra, dosya incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dosyanın yapılan incelenmesinde; davacı ihtiyati tedbir isteyen vekilinin talebi ile ... tarihli ara karar ile ihtiyati tedbir kabul edilmiş, ihtiyati tedbir kararına karşı aleyhine ihtiyati tedbir kararı verilen tarafın itirazı üzerine ilk derece mahkemesince istinaf incelemesi için dairemize gönderilmiştir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341. Maddesinde istinaf kanun yoluna tabi olunan kararlar ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi ile bu taleplerin kabulü halinde itiraz üzerine verilecek kararlar olarak belirtilmiştir....
Hukuk dairesinin 2015/11662 esas 2016/8538 karar sayılı ve 31/10/2016 tarihli ilamında da değinildiği üzere süresinde istirdat davası açıldığına göre yasa gereği ödemeden men yasağının kaldırılmaması gerektiğinden davacı vekilinin 07/12/2020 tarihli ihtiyati tedbir talebinin kabulüne karar verilmiştir. GEREKÇE VE KANAAT: Dava zayii nedeniyle iptal istemine ilişkin olup, uygulanması gereken TTK.nun 758'inci maddesi uyarınca iptal davasının açılmasından sonra çeki eline geçiren kişinin bilinmesi halinde, mahkemece istirdat davası açması hususunda davacıya mehil verilmesi, süresinde dava açılması halinde konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına yönelik karar verilmesi gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : İHTİYATİ TEDBİR Taraflar arasında görülen davada; Davacı,... İlçesi, 8 ada, 1285 parselde bulunan bodrum kat 9 nolu mesken ile zemin kat 10 ve 11 nolu dükkanlar ve... 4250 Parsel sayılı taşınmazların muris muvazaası nedeniyle davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescili olmazsa tenkisini ve taşınmazların üçüncü kişilere satılmasının önlenmesi için ihtiyati tedbir konulmasını istemiştir. Mahkemece, dava konusu... İlçesi, 8 ada, 1285 parsel 9 nolu mesken ve 10 ve 11 nolu dükkanlar ile... 4250 Parsel sayılı taşınmazların tapu kaydı üzerine üçüncü kişilere devir ve temliki ile satışının önlenmesi için 16.05.2011 tarihinde teminat karşılığında ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmiş karar 30.05.2012 tarihinde infaz edilmiştir. Davalı ... vekili 22.03.2012 tarihli dilekçesiyle; dava tarihinden önce 4250 parsel sayılı taşınmazda ......
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARI: Mahkemece, 2004 Sayılı İİK'nın ''Menfi tespit ve istirdat davaları'' başlıklı 72. maddesinin (3) numaralı fıkrasının ilgili kısmında; "İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez." hükmünün bulunduğunu, bu mevzuat hükmü gereğince, yargılamanın ve icra takibinin geldiği aşama ile takip ve dava tarihleri nazara alındığında icra takibinin durdurulması yönünde tedbir kararı verilmesine yasal olanak bulunmadığından ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEPLERİ: İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili, Müvekkillerinin somut olayda haklılıklarını büyük oranda ispat etmtiklerini,davacı tarafın icra işlemlerinin hukuka aykırı olup davacılan yönünden telafisi imkansız zararlar doğurur nitelikte olduğunu, Altınözü İcra Müdürlüğünün ... Talimat sayılı dosyasında taşınmaz açık artırma ilanı tanzim edilmiş olup, taşınmazın 1....
İLK DERECE MAHKEMESİ ARA KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Somut olayda; davacı vekilinin istirdat davasına konu çeke ilişkin ihtiyati tedbir isteminin, delillerin yaklaşık ispat yönünden yeterli görülmediğinden, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılarak dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu aşağıda şekilde karar verilmiştir...." gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
İstirdat son hamile yöneltilir.Dava konusu çekin son hamili de davalı ... Tekstil Ltd Şti olduğu anlaşılmaktadır. İstirdat davasında ise menfi tespit davalarından farklı olarak davacı kıymetli evrak üzerinde hak iddia etmektedir. İcra takibinin konusu alacak üzerinde aslında gerçek hamil olduğunu iddia eden kişi lehine çek borçlusunun veya keşidecinin, yatırdığı bedelin alacaklıya ödenmemesine ilişkin bir ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkündür. İstirdat davacısının; kendisi dışında borca itirazı olmayan keşidecinin yatırdığı bedelin de aslında kendisinin hak sahibi olduğu bedelin dosyanın davalısı olan hamil-alacaklıya ödenmemesini talep etme hakkı bulunmaktadır. İstirdat davasında bu şekilde bir ihtiyati tedbir kararı verilmesini yasaklayan yasal düzenleme bulunmamaktadır....
Geçici hukuki koruma kapsamında olan ihtiyati tedbir kararı verirken hakim, asıl uyuşmazlığı çözecek içerikte bir karar vermemelidir. Bununla birlikte, ihtiyati tedbire karar verilirken tarafların çıkar dengesini ve ihtiyati tedbirin amacını hakimin gözetmesi gerekli ve zorunludur. İhtiyati tedbir kararı verilmesinde hakime geniş bir takdir alanı bırakılmışsa da; hakim, her somut olayda, ihtiyati tedbir şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğini dikkatlice incelemelidir ve hangi yasal sebebe ve hangi somut duruma göre ihtiyati tedbir kararını verdiğini kararında belirtmelidir. İhtiyati tedbir şartları mevcut değilse, Yasa’nın öngördüğü ölçüde ispat edilememişse, ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmelidir. Anayasanın 141/3. Maddesine göre mahkeme ihtiyati tedbir isteminin kabulü ile ihtiyati tedbir kararı vermesi veya istemin reddine karar vermesi hallerinde kararında hukuksal gerekçe göstermek zorundadır....
Somut olayda davacı tarafından zayi nedeniyle açılan çek iptali davasında henüz çeki elinde bulunduranın bilinmediği zamanda ödeme yasağı verildiği, daha sonradan çekin ... tarafından icra takibine konulduğunun ortaya çıkması üzerine davacıya istirdat davası açmak üzere mehil verildiği, davacının da birleşen davada çek istirdadı davası açtığı, zayi nedeniyle iptal davasında verilen ihtiyati tedbir kararının, istirdat davası kesinleşinceye kadar geçerli olduğu, menfi tespit davası sırasında takibin durdurulması için verilen ihtiyati tedbir kararından farklı olduğu halde davalı yararına tazminata karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün davacı yararına bozulmasını gerektirmiştir....
Maddesi uyarınca istirdat davası açmak üzere süre verildiği ve davacı vekilinin celse arası mahkememizin diğer celsesinin ara kararına istinaden çek istirdat davalarını ikame ettiği görülmekle davanın konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına ilişkin karar vermek gerekmiş ayrıca istirdat davasına bakan mahkemece ödeme yasağına ilişkin herhangi bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla ihtiyati tedbir kararı dosya kesinleşinceye kadar devam edeceğinden tedbir kararının dosya kesinleşinceye dek devamına karar verilmiştir....
İlgili Hukuk 1 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 2. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun (2004 sayılı Kanun) 72. maddesinin ilgili hükmü şöyledir; ''İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir. (Değişik: 9/11/1988-3494/6 md.) Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar....
