DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE KANAAT : Talep, zayi olduğu iddia edilen çekin iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeni ile çek iptali davaları özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardandır. TTK düzenlemesine göre; yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli; istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, istirdat davası açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddine karar verilmelidir ----------- Çeklerin zayi durumunun kalmaması nedeniyle talep eden tarafa istirdat davası açmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş, talep eden tarafça istirdat davasının açıldığı anlaşılmakla konusuz kalan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir....
. - DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 13/03/2023 KARAR TARİHİ : 30/04/2024 KARAR YAZIM TARİHİ : 30/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili başvuru dilekçesinde; müvekkilinin muhatabı ... Bankası ... ... Şubesine ait keşidecisi ... Mobilya Ltd. Şti. Olan ... seri nolu, 31/05/2023 tarihli, 50.000,00-TL bedelli ve ... .../... şubesinin 03/05/2023 tarih, ... çek seri numaralı, keşidecisi ... ... Mobilya Ltd. Şti. olan 125.000,00 TL bedelli çekleri rızası dışında kaybettiğini bu nedenle dava konusu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini istemiştir. KANITLAR : Banka yazıları, Ticaret Sicil Gazete suretleri....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/123 Esas KARAR NO : 2023/164 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 22/02/2022 KARAR TARİHİ : 11/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dilekçesinde özetle; ... Bankası A.Ş. ... Şubesi'nin keşidecisi ...San. Tic. Ltd. Şti. olan 28/02/2022 keşide tarihli, ... seri no.lu, 67.750 TL bedelli, 31/03/2022 keşide tarihli, ... seri no.lu, 76.400 TL bedelli ve 30/04/2022 keşide tarihli, ... seri no.lu, 78.300 TL bedelli çeklerin kaybolduğunu beyanla çeklerin 3. kişilere ödenmemesi yönünden ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir....
Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, bu davalar, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığı, istirdat davası açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Nitekim TTK sistematiği ve Dairemiz yerleşik uygulaması da bu yöndedir. İlke temelinde; hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de; çek iptali davalarında yukarıda açıklanan bu prosedür gereğince, hasımsız şekilde açılan davaya çek hamili üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı mevcut değildir....
Somut olayda; davacı tüketici, yüklenicinin temlikine dayalı olarak ... iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat isteğinde bulunduğundan o yerde ayrı bir tüketici mahkemesi varsa çekişmenin tüketici mahkemesinde görülmesi, aksi halde davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması yasadan kaynaklanan bir zorunluluktur. Mahkemece kamu düzeninden olan görev hususu re’sen gözetilerek yukarıda yazılı olduğu şekilde işlem yapılması gerekirken çekişmenin esasının incelenip hükme bağlanması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle; BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.09.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
GEREKÇE : Dava, zayi olduğu iddia edilen çekin iptali istemine ilişkindir. Kıymetli evrakın iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında hamilin ortaya çıkması durumunda, davacıya, mevcut hamile karşı istirdat davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, iptal davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise, iptal davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır (Yargıtay 11. HD'nin 01.06.2016 tarih, 2015/11485 E, 2016/6033 K sayılı ilamı). Davacı vekili tarafından dava konusu edilen çekin verildiği beyan edilen ... Bankası ......
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/317 Esas KARAR NO:2023/464 DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ:18/10/2021 KARAR TARİHİ:01/06/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 8 adet çeki zayii ettiğini bu nedenle çek üzerine ödeme yasağı konularak iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş dava konusu çeklerden ... ve ... nolu iki çek yönünden mahkememizin 2021/... esas sayılı dosyası dosya tefrik edilerek bu esasına kaydedilerek yargılaması yapılmıştır. DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE; Dava zayii nedeniyle çek iptali davasıdır....
Bütün bu saptamalar doğrultusunda, takip yapılan icra dairesinin yetkili olmadığı, yetkili icra dairesinin Çorum İcra Dairesi olduğu ve ortada geçerli bir takibin bulunmadığı gözetilerek bundan ötürü itirazın iptali davasının reddine karar verilmesi gerekirken, çekişmenin esası hakkında hüküm kurulmuş olması doğru olmamış, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 18.07.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Dairesi olduğu ve ortada geçerli bir takibin bulunmadığı gözetilerek bundan ötürü itirazın iptali davasının reddine karar verilmesi gerekirken, çekişmenin esası hakkında hüküm kurulmuş olması doğru olmamış, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 02.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Bu nedenle, davacı tüketici yüklenicinin temlikine dayalı olarak tapu iptali ve tescil isteğinde bulunduğundan o yerde ayrı bir tüketici mahkemesi varsa çekişmenin tüketici mahkemesinde görülmesi aksi halde davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması yasadan kaynaklanan bir zorunluluktur. Mahkemece kamu düzeninden olan görev hususu re’sen gözetilerek yukarıda yazılı olduğu şekilde işlem yapılması gerekirken çekişmenin esasının incelenip hükme bağlanması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine 25.06.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
