Şubesi'ndeki hesaplara ilişkin çek yapraklarının boş ve koçanından koparılmamış vaziyette çalındığını, çek yapraklarına ilişkin gazetede ilan verildiğini bu nedenle söz konusu çek yapraklarının geçersizliğinin tespiti ile zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. Mahkemece beyanlar ve tüm dosya kapsamı uyarınca, boş olarak çalınan çek yapraklarının çek vasfını haiz olmaması ve keşidecinin çek iptali davası açma hakkının bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir....
Hukuk Dairesi'nin 20118/3302 Esas ve 2019/4506 Karar sayılı ilamına ve dosya kapsamına göre yapılan değerlendirme kapsamında; Dava dilekçesi içeriğinden ve davacı vekilinin beyanından anlaşıldığı üzere davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, bu durumda henüz TTK ve Çek Kanunu uyarınca unsurları tamam bir şekilde keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulup imzalanması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan, hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı ayrıca keşide edilmiş olsa bile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 651/2. maddesine göre keşidecinin...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia ve tüm dosya kapsamına göre, çek hesap sahibin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmadığı gerekçesiyle dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacı tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. İSTİNAF NEDENLERİ : Davacı, dava konusu çek yapraklarının kendisi tarafından hamiline olarak kesilerek borç karşılığı erildiğini, muhatapları tarafından ibraz edilmediğini ve bu nedenle çek yapraklarının bankadaki çek hesabında açık olarak görüldüğünü, 20 yıldır kullanılmayan bu çek yapraklarının muhatapları tarafından kaybedilmiş olabileceğini, çeklerin yasal olmasa da vadeli olarak tanzim edilebileceğini, bu nedenle bankaya ibrazı halinde hemen ödenmediği takdirde karşılığı yoktur kaşesi vurulabileceğini, bu çek yapraklarının bankaya ibraz edilmediği veya karşılığı yoktur kaşesi vurulmadığının açık olup zayi olduklarının net olduğunu i,leri sürerek kararın kaldırılmasını istinaf konusu etmiştir....
Maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptali davası açabileceği çek maliki ve keşideci olan davacının dava açma ehliyeti olmadığı, boş olan çek yapraklarının kıymetli evrak vasfı taşımadığı" gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği görülmüştür. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; yangında yanarak zayi olan çek yapraklarının Bankacılık mevzuatı gereği zorunlu çek karşılıklarının banka tarafından depo edilmesinin talep edildiğini, boş çek yapraklarının banka sisteminden düşmesi ve davacının yeniden çek almasında ve davacının ticari hayatının sekteye uğramaması adına çeklerin iptali için iş bu davayı açtıklarını, her ne kadar yerleşik uygulamada keşideci hamil olmaları karşısında hayatın olağan akışı içerisinde yer alan bu duruma istinaden davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini, tüm bu nedenlerle mahkemece verilen kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür....
Mahkemece iddia ve tüm dosya kapsamına göre; davacı beyanından anlaşıldığı üzere davaya konu çek yapraklarının boş ve imzasız olduğu, boş çek yapraklarının tedavüle konmuş sayılamayacağı, zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz boş çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı temyiz etmiştir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacının tüm temyiz itirazları yerinde değildir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk Derece Mahkemesi Tarafından "...Dava dilekçesi içeriğinden davaya konu iki adet çek yaprağının imzalı halde, ancak boş olduğu, bu durumda henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağının tedavüle konmuş sayılamayacağı, bu nedenle de çek hesabı sahibi davacının zayi nedeniyle iptal davası açamayacağı, ileride ele geçirenlerce doldurulması ve hak iddia edilmesi halinde hesap sahibinin menfi tespit davası açma hakkı olduğu, TTK'nun hükümleri açık olup, zayi nedeniyle hasımsız çek iptali davası açma hakkının hamile tanındığı, hamile tanınan bu hakkın keşideci, hatta henüz imzalı, ancak boş vaziyette çek yaprakları olması nedeniyle keşideci sıfatı bile olmayan hesap sahibine tanımasının hukuka aykırı olacağı sonucuna varılarak davanın reddine" şeklinde karar verilmiştir. İş bu kararı davacı vekili süresinde istinaf etmiştir....
"İçtihat Metni" Taraflar arasındaki çek iptali ve menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : İstekçi tarafından mahkememize verilen dava dilekçesi mahkememiz esas defterine kaydı yapıldıktan sonra yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İstekçi şirket yetkilisi tarafından mahkememize verilen dava dilekçesinde; ............. adına kayıtlı, T..........................Şubesinden............. nolu hesaptan aldığı çek koçanını kaybettiğini, kaybolan çek koçanında hiç kullanılmamış ............. adet çek yaprağı bulunduğu, çek yapraklarına ait seri numaralarının ..........................olduğunu, bu çek yapraklarının kötü niyetli üçüncü şahısların eline geçmesi ve doldurularak kullanılması hallerinde şirketin mağdur olacağını, şirketin ileride mağdur olmaması bakımından seri numaraları bildirilen çek yaprakları ile ilgili bankaca ödeme yapılmaması için tedbir kararı verilerek söz konusu çek yapraklarının iptaline karar verilmesini ve anılan bankaya bildirilmesini talep etmiştir....
İSTİNAF SEBEPLERİ :Davacı tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu , mahkemenin geniş bir araştırma inceleme yapmadan aleyhine karar verdiğini, kararın usulsüz olduğunu, mahkeme tarafından adı geçen çeklerin kayıtları ve yazılıp yazılmadığı sorulmadan eksik inceleme yapılarak hüküm kurulduğunu, çek yaprakları ilgili bankadan sorularak arkalarının yazıldığını sonrasında elden ödeme yapılarak çek yapraklarının yırtıldığını, çek yapraklarının ilgili bankaya teslim edileceğinden bilgisinin bulunmadığı için ödediği çekleri yırttığını mağdur olduğunu, ilgili bankadan çek seri numaralarına göre sorgulama yapılarak çek yapraklarını yazılmış bulunduğunun tespitiyle çek yaprakları hakkında zayi işlemi yapılması için dava açtığını mahkemece verilen kararın aleyhine karar verdiğini arz ve izah ettiği sebeplerle yüksek mahkemece re'sen dikkate alınacak sebeplerle verilen kararın usul ve yasaya...
İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı tarafından ilk derece mahkemesine sunulan istinaf başvuru dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu , mahkemenin geniş bir araştırma inceleme yapmadan aleyhine karar verdiğini, kararın usulsüz olduğunu, mahkeme tarafından adı geçen çeklerin kayıtları ve yazılıp yazılmadığı sorulmadan eksik inceleme yapılarak hüküm kurulduğunu, çek yaprakları ilgili bankadan sorularak arkalarının yazıldığını sonrasında elden ödeme yapılarak çek yapraklarının yırtıldığını, çek yapraklarının ilgili bankaya teslim edileceğinden bilgisinin bulunmadığı için ödediği çekleri yırttığını mağdur olduğunu, ilgili bankadan çek seri numaralarına göre sorgulama yapılarak çek yapraklarını yazılmış bulunduğunun tespitiyle çek yaprakları hakkında zayi işlemi yapılması için dava açtığını mahkemece verilen kararın aleyhine karar verdiğini arz ve izah ettiği sebeplerle yüksek mahkemece re'sen dikkate alınacak sebeplerle verilen kararın usul ve yasaya...
