Mahkemece tüm dosya kapsamına göre; TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebileceği, kıymetli evrakın zayi olduğu veya ziyanın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebileceğinin düzenlendiği, boş çek yaprakları kıymetli evrak niteliği taşımadığından bu madde kapsamında iptali istenemeyeceği, çek keşidecisinin TTK'nın 818/s. maddesi gereğince, aynı Yasa'nın 757. maddesi delaleti ile iptal davası açmaya hakkının olmadığı, iptal davası açma hakkının borçlu durumunda olan keşide edene değil ancak çek üzerinde hak sahibi olan hamile ait olacağı, davacının bu davada çek yapraklarının rızası dışında kaybolduğunun tespitini talep ettiği, davacının tespit isteminin bir hakkın yada hukuki ilişkin yokluğunun belirlenmesine ilişkin olmayıp çek yapraklarının kaybolmasına ilişkin maddi vakkanın tespitine yönelik olduğu, maddi vakkaların tek başına tespit davasının konusunu oluşturamayacağı...
Bankası .... şubesine ait on adet çek kocanından ..,..,...,..,..,..,..,..,..,... seri nolu boş imzasız çek yapraklarının, meblasız , yazısız , boş imzasız kaşesiz olarak hiç kullanmadan kayıp ettiğini, çek yaprağının üçüncü kişiler tarafından bulunması , çekin doldurulup piyasada kullanılması muhtemel dahilinde olduğundan , öncelikle çek hakkında ödeme yasağı konulmasını ve çeklerin iptaline karar verilmesi hususunda iş bu davayı açtıklarını, bu çek yaprağının iptaline karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER ve GEREKÇE: Dava,kıymetli evrak iptali istemine ilişkindir. Kıymetli evrak ile tacirlere ait diğer defter ve belgelerin iptali konusunda Türk Ticaret Kanununda çeşitli düzenlemeler öngörülmüştür....
Çekin hamili çekin iptal davasını olumlu şekilde sonuçlandırdıktan sonra çek bedelini çekin keşidecisinden talep edebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulun 2013/11-1884 Esas ve 2015/1059 Karar sayılı İlamında vurgulandığı üzere) Bu nedenle hem yasal düzenlemedeki açıklık hem de geçerliliğini sürdüren istikrarlı Yargıtay uygulaması dikkate alındığında, keşidecinin çek iptali davası açmasına yasal olanak bulunmadığı kabul edilmelidir. Keşideci - hesap sahibinin kaybettiği, çaldırdığı yada benzer şekilde elinde çıkan çek veya çek yaprağı ile ilgili olarak kendisinden talepte bulunulması halinde, hak iddia edene karşı menfi tespit davası açması mümkündür....
Ayrıca, boş ve imzasız çek koçanı ve çek yaprağı kambiyo senedi niteliğinde değildir. Bu nedenle, çek iptali davası açılamaz. Davacının iptalini talep ettiği evraklar "çek olmayıp" boş ve imzasız çek yapraklarıdır. Çek vasfında olmayan boş çek yaprakları hakkında zayii sebebi ile iptal davası açılamaz. Boş çek yaprağını ele geçiren tarafından sahte imza ile ve ilgili bölümler doldurularak çek haline getirilebilme tehlikesinin varlığı kambiyo senetlerinin zayii halinde uygulanacak olan çek iptali davası açma hakkını davacıya vermez. Bu tehlikenin gerçekleşmesi halinde çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit (istirdat) davası açılmalıdır. Bu nedenle boş ve imzasız çek yaprağı kambiyo senedi niteliğinde olmadığından ve davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/920 Esas KARAR NO : 2022/956 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 23/11/2022 KARAR TARİHİ : 24/11/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH :25/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVACI VEKİLİNİN DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Müvekkili olduğu şirketin, ... Bank A.Ş. İzmir/Çamdibi şubesinden 22.01.2020 tarihinde, çek defteri teslim aldığını, müvekkili olduğu şirketin fabrikasının taşınması esnasında, boş şekilde bulunan çek defteri kaybolduğunu, Çek defteri içerisinde, ..., ..., ...,..., ...,..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... numaralı 25 adet çek yaprağı bulunduğunu, Çek yapraklarının hepsi boş şekilde olup, kimseye keşide edildiğini, ... Bank A.Ş. Nezdinde, boş çek defterine dair sorumluluklarının sona erdirilmesi için bankaya ekte yer alan İzmir 38....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/950 Esas KARAR NO : 2021/848 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 03/11/2021 KARAR TARİHİ : 09/11/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 09/11/2021 Davacının sunmuş olduğu 03/11/2021 tarihli dava dilekçesinin tetkiki sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacının mahkememize sunmuş olduğu 03/11/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının ticari amaçla kullanmak amacıyla ...... Şubesinden alınan çek karnesinin kaybetmiş olduğunu, ...... numaralı çek yapraklarının başkalarının eline geçmesi halinde davacının zarara uğrayacağını belirterek zayi nedeniyle çeklerin iptallerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. TTK'nun 818/1-c madde ve bendi yollamasıyla aynı kanunun 680. madde hükmü uyarınca bir çek'in kısmen doldurulmuş ya da sadece imzalanmış olması halinde, tedavüle çıkarılması mümkün ve geçerli olup, böyle bir çek için 757. vd. maddeleri uyarınca, iptalini isteme hakkı sadece hamiline aittir....
DAVALI : HASIMSIZ DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 27/07/2021 KARAR TARİHİ : 28/07/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 28/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İDDİA VE SAVUNMA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: 2009 yılında işletmekte olduğu İron Teknik isimli şahıs şirketinde ticari faaliyetlerde kullandığı ... Bank yeni adıyla TEB bankasına ait, kendisine ait ... ve ... seri nolu çek yapraklarının zayi olduğunu, bu nedenle çek yapraklarının kötü niyetli üçüncü kişilerin haksız şekilde yararlanarak sebepsiz zenginleşmesine mahal vermemek ve müvekkilinin mağdur olmaması için ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasına ve çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLER: Dava dilekçesi ve tüm dosya kapsamı....
Zayi olmuş çek hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir. Davacının açıklamalarına göre dava konusu çeklerin boş olduğu anlaşılmaktadır. İlgili boş çek yaprağının bağlı bulunduğu hesap sahibi tarafından henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprağı tedavüle konmuş sayılamayacağından iptal davası açılamaz. Kaybedilen çekin ele geçirilmesi ve üçüncü kişi tarafından imzalanıp doldurulması halinde çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabilmesi mümkündür. Dava konusu çek yaprakları boş olduğundan buna dayalı iptal davasının dinlenilmesine olanak yoktur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/310 Esas KARAR NO : 2023/330 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 31/03/2023 KARAR TARİHİ : 05/04/2023 KARAR YAZIM TARİHİ : 06/04/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, TALEP: Davacı dava dilekçesi ile ...bank .... Şubesi ... ve ...bank ... Şubesi ... nolu hesapları ile sahibi oldukları farklı çek koçanlarından 8 adet çek yaprağının bulunamadığını, kaybolan çek yapraklarının ...bank ... Şubesi, 09/06/2016 tarih, ... seri nolu, ...bank .. Şubesi, 07/12/2016 tarih, ... seri nolu, 28/07/2017 tarih, ... seri nolu, 28/11/2017 tarih, ... seri nolu, 22/01/2018 tarih, ... seri nolu, 29/03/2018 tarih, ... seri nolu, 19/11/2018 tarih, ... seri nolu, 19/11/2018 tarih, ... seri nolu çekler olduğunu, çeklerin 3....
Tüm dosya kapsamı ve davacının iddiası ile dava konusu çeklerin davacının çek hesabına ait olduğu ve davacının işbu davayı keşideci (hesap sahibi) sıfatı ile açtığı anlaşılmıştır (hamil sıfatı ile açmadığı anlaşılmıştır). Mahkememizce de benimsenen birçok yerleşik Yargıtay kararında belirtildiği gibi TTK nun 651. maddesinde genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK. nun 818/s maddesi yollamasıyla 757. maddesi uyarınca ancak hamilin zayi nedeniyle çek iptal davası açabileceği ve keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyeti olmadığı anlaşılmıştır. Zayi olmuş çekler hakkında keşideci, ibraz süresi geçtikten sonra çekten cayabilir veya çekte imzası yoksa her zaman muhatap banka şubesini çekteki imzanın kendisine ait olmadığı yönünde uyarabilir veyahut hamile karşı menfi tespit davası veyahut da lehtara karşı menfi tespit ve/veya istirdat davası açabilir....
