ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2019/1103 Esas KARAR NO : 2021/422 DAVA : Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) DAVA TARİHİ : 23/10/2019 KARAR TARİHİ : 26/05/2021 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Ortaklıktan Çıkma Veya Çıkarılmaya İlişkin) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP: Davacı taraf dava dilekçesinde özetle;09/05/2018 tarihinden bu yana ... ortağı olduğunu, ortaklığın başladığı tarihten bugüne kadar şirketin iş ve işleyişi ile ilgili diğer ortaklardan bilgi alamadığını, şirketin sicilde kayıtlı gösterilen adreste faaliyette olmadığını, ilgili vergi dairesine bildirdiğini, T.T.K gereğince haklı nedenle ortaklıktan ayrılmak istediğini beyanla şirket ortaklığından çıkarılmasına, yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Başka bir deyişle bu temel, ya şirket sözleşmesinin ortağa şirketten tek yanlı irade ile çıkma hakkı veren bir hükmü ya da kanunun ortaklara belirli koşullarda çıkma hakkı tanıyan düzenlemesidir.6102 sayılı TTK’nin 638/1. maddesi “şirket sözleşmesi ortaklara şirketten çıkma hakkı verilebileceği gibi bu hakkın kullanılması belirli şartlara da tabi tutulabilir” şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre, limited şirket sözleşmesi ile ortaklara şirketten çıkma hakkının tanınması veya bu hakkın kullanılmasının belirli şartlara bağlanması mümkündür. Ayrıca bu hakkın kullanılması için sözleşme özgürlüğü kapsamı içinde bazı şartların varlığı da gerekli kılınabilir. Şirket sözleşmesi ile ortaklara tanınan çıkma hakkı, hukuki açıdan onlara tanınmış bozucu yenilik doğuran bir haktır. Ortak bu hakkını kullanıp çıkma iradesini ortaklığa ulaştırdığında çıkma gerçekleşir, ayrıca bu beyanın şirket tarafından kabulüne gerek yoktur....
DAVA Davacı temsilcisi dava dilekçesinde; davalı şirket ortakları arasında görülen limited şirket ortaklığından çıkma davasında Ankara 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin 30.06.2014 tarihli ve 2014/183 K. sayılı kararı ile davacı ...'...
İlk derece mahkemesince, davanın şirket ortağının çıkarılması istemli olup, çıkma ve çıkarılmaya ilişkin düzenlemenin 6102 sayılı Kanun 638. ve devamı maddelerinde yer aldığı, söz konusu düzenlemeler uyarınca her ortağa varsa şirket sözleşmesindeki çıkma sebebine ya da haklı sebebe dayanarak şirketten çıkma hakkının tanındığı, ancak çıkarma davasını açma hakkı sadece şirkete tanındığından bir ortak tarafından diğer bir ortağa karşı çıkarma davasında davacı ortağın aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın aktif husumet ehliyeti yokluğu nedeniyle reddine karar vermiştir. Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince, ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden kanuna aykırı bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Karar sayılı karar ilamı ile davanın kabulüne, TTK'nun 636/3. maddesi gereğince davalı şirketin fesih ve tasfiyesi yerine davacıların davalı şirket ortaklığından çıkartılmalarına, davacı ... ve davacı ... için belirlenen çıkma payının davalı şirketten tahsili ile davacılara ayrı ayrı verilmesine karar verildiği, Yargıtay ... Hukuk Dairesi'nin ... Esas ... Karar sayılı ilamı ile istinaf mahkemesinin kararının onanması üzerine bu hükmün ... tarihinde kesinleştiği görülmüştür. ... ve ...'nun davalı şirket ortaklığından çıkarılmasına ilişkin kesin yargı kararının bulunduğu tarafların kabulündedir. Uyuşmazlık, davalı tarafın açılan davayı kabul ettiğini bildirdiği, davada ki esas konunun kesinleşen mahkeme ilamı ile davalı limited şirket ortaklığından çıkarılan ... ve ...'nun hisselerinin (paylarının) akıbetinin ne olacağı, bu payların kime devir ve intikal edeceği, bu ortakların paylarının re'sen tescil ve ilanına mahkemece karar verilip verilmeyeceği noktasında toplanmaktadır....
TTK'nun 621 maddesinin 1 fıkrasında; "Aşağıdaki genel kurul kararları temsil edilen oyların en az 2/3'ünü ve oy hakkı bulunan esas sermayenin tamamının salt çoğunluğunun bir arada bulunması halinde alınabilir." denilmiş ve (h) bendinde; "Bir ortağın haklı sebepler dolayısıyla şirketten çıkarılması için mahkemeye başvurulması ve bir ortağın şirket sözleşmesinde öngörülen sebepten dolayı şirketten çıkarılması" hususu da bu madde kapsamında alınacak oy oranına bağlanmıştır. TTK'nun 638 maddesinde; bir ortağın kendi isteği ile limited şirket ortaklığından çıkma hali düzenlenmiştir. TTK'nun 638. maddesi hükmüne göre (1) Şirket sözleşmesi, ortaklara şirketten çıkma hakkını tanıyabilir, bu hakkın kullanılmasını belirli şartlara bağlayabilir. (2) Her ortak, haklı sebeplerin varlığında şirketten çıkmasına karar verilmesi için dava açabilir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının ortağı ve müdürü olduğu şirkette TTK madde 614 kapsamında bilgi alma hakkını kullanamadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının davalı şirket ortaklığından ayrılmasına izin verilmesine karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, 6102 sayılı TTK'nın 638. maddesi gereğince açılan limited şirket ortaklığından çıkma istemine ilişkin olup işbu davayı ortak, haklı sebeplerin varlığı halinde açabilir. Mahkemece, davalı şirketin TTK'nın 614. maddesi gereğince davacının bilgi alma ve defterleri inceleme hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle çıkma isteminde haklı olduğu sonucuna varılarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, 6102 sayılı TTK'nın “Bilgi alma ve inceleme” başlıklı 614/(1) ve (2) bentleri uyarınca, her ortak, müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konuda inceleme yapabilir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının ortağı ve müdürü olduğu şirkette TTK madde 614 kapsamında bilgi alma hakkını kullanamadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının davalı şirket ortaklığından ayrılmasına izin verilmesine karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, 6102 sayılı TTK'nın 638. maddesi gereğince açılan limited şirket ortaklığından çıkma istemine ilişkin olup işbu davayı ortak, haklı sebeplerin varlığı halinde açabilir. Mahkemece, davalı şirketin TTK'nın 614. maddesi gereğince davacının bilgi alma ve defterleri inceleme hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle çıkma isteminde haklı olduğu sonucuna varılarak davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak, 6102 sayılı TTK'nın “Bilgi alma ve inceleme” başlıklı 614/(1) ve (2) bentleri uyarınca, her ortak, müdürlerden, şirketin bütün işleri ve hesapları hakkında bilgi vermelerini isteyebilir ve belirli konuda inceleme yapabilir....
Limited şirket ortağı tarafından açılan haklı sebebe dayalı çıkma davası ileriye etkili hüküm ifade eden bozucu yenilik doğuran bir dava olup, bu davada çıkmayı gerçekleştiren irade mahkeme kararıdır. Mahkemenin çıkmaya ilişkin kararı şirketle ortak arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdirir ve sonuçlarını dava tarihinden değil kararın kesinleştiği tarihte doğurur. 6102 sayılı TTK'nın 638. maddesi gereğince açılan limited şirket ortaklığından çıkma istemine ilişkin olan işbu davayı ortak, haklı sebeplerin varlığı halinde açabilir. Bilindiği üzere limited şirketlerde, şirket ortaklığından çıkma için haklı sebep teşkil edecek nedenlerin hangi haller olduğu hususu Türk Ticaret Kanununda sayılmamıştır. Buna göre; haklı nedenler somut olayın özelliğine göre ortaya konulup değerlendirilmek durumundadır....
İhtiyati haciz kararına dayanak ilam anonim şirket çıkma payı alacağına yöneliktir. Anonim şirket ortaklığından çıkma kararı inşai nitelikte bir karardır. Lehine ihtiyati haciz kararı verilen şirket ortaklarının itiraz eden borçlu şirket ortaklığından çıkmaları ancak kararın kesinleşmesi ile mümkündür. Bir başka anlatımla, karar kesinleşene kadar lehlerine çıkma payı alacağı hüküm altına alınan ortaklar şirket ortağı olmaya devam edecektir....
