ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/09/2021 NUMARASI : 2021/235 E - 2021/354 K DAVA KONUSU : İşin Durdurulması Veya İşyerinin Kapatılmasına İtiraz KARAR : Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin öğrencilerinin, Yurt barınma Sözleşmelerinin geçerliliğinin ve barınma süresinin devam ettiğinin tespitinin yapılmasını, Yurt Barınma Sözleşmelerinin ve 2 Temmuz 2020 tarihli ve 31173 Gazete'de yayımlanan Yükseköğrenim Özel Barınma Hizmetleri Yönetmeliği gereğince davalı T5 İstanbul Vakıflar 1....
isimli işyerinin işletmecisi olan davacı tarafından, söz konusu işyerinin 30 gün süre ile kapatılmasına ilişkin Ardahan Valiliği Fuhuşla Mücadele Komisyonunun ... tarih ve ... sayılı kararının iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen ... tarih ve E:... , K:... sayılı kararda; davacının işletmecisi olduğu ... ünvanlı iş yerinde, iş yeri sahibi veya görevlilerinin bilgisi dahilinde genel kadınlara sanat icra etmek imkanı verildiğinin Ardahan Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen adli soruşturma kapsamında toplanan delillerle açıkça ortaya konulduğundan, tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir....
Ancak tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi hâlinde; tespiti yapan iş müfettişi, heyet tarafından karar alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla işi durdurur. (3) İşin durdurulması kararı, ilgili mülki idare amirine ve işyeri dosyasının bulunduğu bir gün içinde gönderilir. İşin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından kolluk kuvvetleri marifetiyle yirmidört saat içinde yerine getirilir. Ancak, tespit edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi nedeniyle verilen işin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından kolluk kuvvetleri marifetiyle aynı gün yerine getirilir. (4) İşveren, yerine getirildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde, yetkili iş mahkemesinde işin durdurulması kararına itiraz edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının uygulanmasını etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü içinde karara bağlar....
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkânlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir....
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; davacıya ait işyerinin tahliyesine ilişkin 02/09/2016 tarihli işlem ile anılan işlemin dayanağı olan Ankara Valiliği Mahalli Çevre Kurulu'nun … tarihli ve … sayılı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle ... İdare Mahkemesinin 2016/3710 Esasına kayıtlı olarak açılan davada, Mahkemenin 27/10/2016 gün ve E:… sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmesi üzerine davacıya ait işyerinin kapatılmasına ilişkin Çubuk Belediye Encümeninin 21/09/2016 tarihli kararı ile anılan işyerinin 20/12/2016 tarihinden itibaren mühürleneceğinin bildirilmesine ilişkin dava konusu işlemlerin tesis edildiği anılan işlemlerin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı; ......
Ancak; Sanığın 24.09.2005 tarihli mühürleme işlemine dayanak olan işyerinin kapatılmasına ilişkin Bilecik Belediyesi Encümeninin 01.09.2005 tarih ve 2005/404 sayılı kararının iptali istemiyle açtığı davada, Eskişehir İdare Mahkemesinin 2005/1734 esas sayılı dosya ile 21.09.2005 tarihinde "dava konusu işlemin yürütmesinin durdurulmasına" karar vermesi karşısında; Eskişehir İdare Mahkemesinin mühürleme tarihinden önce verdiği yürütmenin durdurulması kararının tartışılarak sanığın hukuki durumunun tespiti gerekirken eksik inceleme ve yetersiz gerekçeyle hüküm kurulması, Bozmayı gerektirmiş, sanık ...'nin temyiz nedenleri ile tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden HÜKMÜN BOZULMASINA, yargılamanın bozma öncesi aşamadan başlayarak sürdürülüp sonuçlandırılmak üzere dosyanın esas/hüküm mahkemesine gönderilmesine, 24.05.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış imkanlarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini imkansız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir. İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir....
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan davalar, açıldıkları mahkemelerde görülmeye devam olunur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 25/4. maddesine göre işveren, yerine getirildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde, yetkili iş mahkemesinde işin durdurulması kararına itiraz edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının uygulanmasını etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü içinde karara bağlar. Mahkeme kararı kesindir. Dosya içeriğine göre; T3 Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Ankara Grup Başkanlığı’nın 08.10.2015 tarihli kararı ile davacı işyerinde işin durdurulmasına karar verildiği, davacı işverenin karara itirazı üzerine Zonguldak 2. İş Mahkemesi’nin 11.11.2015 tarihli kararı ile 6331 sayılı Kanun’un 25. maddesi uyarınca işin durdurulması kararının kesin olarak kaldırıldığı anlaşılmaktadır. Somut dava ise işin durdurulması kararı ile kararın kaldırılması tarihleri arasındaki zararın tazminine ilişkindir....
İşyerinin kapatılması veya faaliyetin durdurulması durumunda, bunun doğal sonucu gerçekleşen feshin sendikal nedene dayandığı iddiasının araştırılması ve kabulü muhakkak ki ayrı bir önem taşımaktadır. Kuşkusuz işyeri kapatılması veya faaliyetin durdurulmasının gerçek ve sürekli olup olmadığı, diğer bir anlatımla muvazaalı veya geçici nitelik taşıyıp taşımadığının tespiti mahkemece ortaya konulması gereken en önemli konudur. Zira muvazaalı olarak işyeri kapatılmış veya faaliyeti durdurulmuş ise gerçek bir kapatma veya faaliyet durmasından söz edilemez. Gerçek ve süreklilik niteliğini taşıyan işyeri kapatılması veya faaliyetin durdurulması durumlarında, işverenin ancak başka bir işyerinin bulunmaması veya işçiyi başka bir işyerinde çalıştırma imkânının olmaması halinde geçerli bir fesihten bahsedilebilecektir....
İşyerinin kapatılması veya faaliyetin durdurulması durumunda, bunun doğal sonucu gerçekleşen feshin sendikal nedene dayandığı iddiasının araştırılması ve kabulü muhakkak ki ayrı bir önem taşımaktadır. Kuşkusuz işyeri kapatılması veya faaliyetin durdurulmasının gerçek ve sürekli olup olmadığı, diğer bir anlatımla muvazaalı veya geçici nitelik taşıyıp taşımadığının tespiti mahkemece ortaya konulması gereken en önemli konudur. Zira muvazaalı olarak işyeri kapatılmış veya faaliyeti durdurulmuş ise gerçek bir kapatma veya faaliyet durmasından söz edilemez. Gerçek ve süreklilik niteliğini taşıyan işyeri kapatılması veya faaliyetin durdurulması durumlarında, işverenin ancak başka bir işyerinin bulunmaması veya işçiyi başka bir işyerinde çalıştırma imkânının olmaması halinde geçerli bir fesihten bahsedilebilecektir....
