HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/135 KARAR NO : 2023/917 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : OSMANCIK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/10/2021 NUMARASI : 2020/474 ESAS 2021/466 KARAR DAVA KONUSU : İş (SSK'ca Belirlenen Eksik İşçilik Prim Tutarına İtiraza İlişkin) KARAR : Davalı Belediye vekili cevap dilekçesinde özetle; 5521 sayılı kanunun 7/3 maddesi gereğince dava açılmadan önce SGK ya başvuru zorunluluğu bulunduğunu, bu dava şartının yedine getirilmeden dava açıldığını, 5510sayılı K’nun 80.m.sinde prime esas kazançların belirtildiği, alt ve üst limitlerinin de belli olduğunu ,belediyenin imzaladığı TİS lerinin 2005- 2010 dönemini kapsadığını, zamanın belediye başkamnın işçi temsilcisi ve işçilerin talepleri doğrultusunda yasaya göre kesinti yapılması halinde maaşların düşeceğinden uygulamaya devam edilip yapılacak kesintilerin işçilere nakit ödendiği, ancak prime esas kazançların limitin altına inmediği, uygulamanın...

Dosyadaki kayıt ve belgelerden, Kurumun 25.02.2008-11625 tarihli yazısı ile davacı şirket hakkında düzenlenen 12.07.2007 tarihli müfettiş raporu üzerine şirketin 2006/1-12.aylara ilişkin toplam 216.289,90 TL prim ve gecikme zammı ile işsizlik primi ve gecikme zammı borcunun ödenmesini istediği,bu yazının davacıya 03.03.2008 tarihinde tebliğ edildiği,Kurumun prim borcunu daha önce işverene tebliğ etmeden sehven borcun icraya verildiği,Kurumun sadece İPC'na ilişkin borcu tebliğ ettiği,davacının itirazı üzerine Kurum İtiraz Komisyonunun 12.02.2008 tarih ve 21 sayılı kararı ile Kurumca davacıya tahakkuk ettirilen ek prim ve İPC'nda (tebliğ edilen ve edilmeyen)herhangi bir usulsüzlük olmadığı gerekçesiyle itirazın reddedildiği,bu kararda davacıya asgari işçilik nedeniyle tahukkuk ettirilen prim borcunun davacıya henüz tebliğ edilmediğininde ayrıca belirtildiği,bu kararın da davacıya 22.02.2008 tarihinde tebliğ edildiği,davacının 25.02.2008 tarihli prim borcuna ilişkin yazının ve İPC'na...

Yuvarlama işleminde yarım kuruş ve üzerindeki değerler bir kuruşa tamamlanacak; yarım kuruşun altındaki değerler ise dikkate alınmayacaktır. "; 16.5.2.1. maddesinde, "İşçilik ücreti, yol ve yemek bedeli ile bunlar üzerinden alınan prim tutarları gibi işçilik kalemlerini oluşturan maliyet unsurlarına ilişkin hesaplama yöntemi, sosyal güvenlik mevzuatı kapsamında kanunla ve idari düzenlemelerle belirlenmiş olup, bu çerçevede 1 TL (Bir Türk Lirası)’nin altındaki tutarlar iki ondalık basamaklı sayıya yuvarlanarak yazılmaktadır. Sosyal güvenlik mevzuatındaki düzenlemelerin emredici nitelikte olması nedeniyle isteklilerin ilgili mevzuatı gereğince yapacakları işçilik hesaplamalarında da anılan yöntemin uygulanması zorunluluğu bulunmaktadır....

DAVACI vekili istinaf dilekçesinde özetle ; Mahkemenin esas aldığı bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğu , Kıdem tazminatı, şef farkı, prim ve eksik ücret alacağı ve diğer işçilik alacak kalemleri eksik ve hatalı hesaplandığı, kararda şef farkı alacağının reddedilmesi hukuka ve usule aykırı olduğu, davacının prim ve eksik ücret alacağına ilişkin talebinin reddedilmesi de hukuka ve usule aykırı olduğu, vekalet ücreti yönünden mahkemece hükmedilen vekalet ücretini müvekkil açısından adalete uygunluğu bulunmadığını beyanla istinaf başvurusunda bulunmuştur. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, iş sözleşmesinden kaynaklanan işçilik alacaklarına ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....

Dava, kooperatif tarafından yapılan inşaatın 2007/Mayıs ayı sonu itibariyle sona erdiği ve bu tarihten sonra işçi çalıştırılmadığı ve 2007/Haziran, Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarına ait işçilik bildirimlerinin sahte olduğu ve 2007/Mayıs ayı itibariyle eksik işçilik bildirimi nedeniyle, ek pim tahakkuku yapılması gerektiğine ilişkin olarak, Kurum müfettişi tarafından düzenlenen rapora istinaden, Mayıs ayından sonraki döneme ait bildirimler iptal edilmiş ve bu döneme ilişkin olarak işveren tarafından ödenen primlerin Borçlar Kanununun 65. maddesi uyarınca irad kaydedilerek, ayrıca eksik işçilik bildirimi nedeniyle 2007/Mayıs ayı itibariyle ek prim tahakkuku yapılmıştır....

Davacı, eksik işçilik bildirimi nedeniyle tahakkuk ettirilen prim borcundan dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, bozma ilamına uyularak , isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Somut olayda, yemekçilik işyerinde Kurum müfettişlerince yapılan denetim sonucu 01.01.2004-30.04.2004 ve 01.07.2004-30.03.2005 dönemine ilişkin olarak eksik işçilik bildirildiğinden bahisle 1999 tarih ve 16/318 sayılı Genelgede belirtilen % 20 işçilik oranı üzerinden prim, işsizlik primi ve gecikme zammı tahakkuk ettirilmiş, Ünite İtiraz Komisyonunca yapılan itiraz kısmen kabul edilerek işsizlik sigortası yönünden tahakkuk iptal edilmiş, 21.854, 32 TL prim tahakkuk ettirilmiştir....

Dosyada fazla mesai alacağına ilişkin uyuşmazlık öne çıkmaktadır. Davacı şehirlerarası otobüs şoförü olarak maaş+sefer primi (harcırah) ile çalışmaktadır. Sefer primi gidilen yolun uzunluğuna göre değişkenlik göstermektedir. Prof. Dr. Sarper Süzek 2010 yılında yayınlanan iş hukuku kitabının 6 baskısının 311. sayfasında primi ücretin eki olarak nitelemiştir. Prim, asıl ücret değildir. Prof. Dr. Nuri Çelik'te 2014 yılında yayınlanan iş hukuku dersleri kitabının 27 basısının 188. sayfasında primi ücretin eki olarak nitelemiştir. Prim, asıl ücret değildir. Somut olayda, gidilen yolun uzunluğuna göre belirlenen primin ek bir çalışmanın karşılığı olduğu tartışmasızdır. Hal böyle iken primi asıl ücret gibi değerlendirip, fazla mesai alacağını maaş+prim toplamına göre % 150 zamlı olarak hesaplamak isabetsizdir. Zaten Dairemiz, maaş+prim usulü çalışan satış elemanlarında fazla mesai alacağının prim katılmadan sadece sabit ücrete göre hesaplanması yönünde kararlar vermektedir. Yargıtay 9....

Bu usulün uygulanmasında zorluk çekilen durumlarda, parça başına veya yapılan iş tutarına ait ödeme döneminde meydana getirilen parça veya iş tutarları, o dönem içinde çalışılmış olan normal ve fazla çalışma saatleri sayısına bölünerek bir saate düşen parça veya iş tutarı bulunur. Bu şekilde bulunan bir saatlik parça veya iş tutarına düşecek bir saatlik normal ücretin yüzde elli fazlası fazla çalışma ücreti, yüzde yirmibeş fazlası ise fazla sürelerle çalışma ücretidir. İşçinin parça başı ücreti içinde zamsız kısmı ödenmiş olmakla, fazla çalışma ücreti sadece yüzde elli zam miktarına göre belirlenmelidir. Somut olayda davacının aylık garanti ücret ve km başına prim ile çalıştığı anlaşılmaktadır. Davacı çalışma saatleri arttıkça, alacağı ücrette prim nedeniyle artmaktadır. Bir anlamda davacı yüzde usulü gibi çalışmaktadır. Bu tür ücretle çalışmada fazla mesai ücretinin sadece zamlı kısmı hesaplanmalıdır....

E)Gerekçe: 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2- Parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen işlerde, fazla çalışma süresince işçinin ürettiği parça veya iş tutarının hesaplanmasında zorluk çekilmeyen hallerde, her bir fazla saat içinde yapılan parçayı veya iş tutarını karşılayan ücret esas alınarak fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma ücreti hesaplanır. Bu usulün uygulanmasında zorluk çekilen durumlarda, parça başına veya yapılan iş tutarına ait ödeme döneminde meydana getirilen parça veya iş tutarları, o dönem içinde çalışılmış olan normal ve fazla çalışma saatleri sayısına bölünerek bir saate düşen parça veya iş tutarı bulunur....

Dava dosyasından, 1-506 Sayılı Yasanın 79. maddesinde yer alan eksik işçilik olarak tahakkuk ettirilen 30.069,24 TL ile 24.459,78 TL tutarındaki prim ve gecikme cezalarına ilişkin borç tahakkuk işlemlerine karşı yapılan itiraz prosedürü çerçevesinde, davacı şirketin her iki borç bildirimine karşı yaptığı itirazlar üzerine kurumca her iki borç bildirimi için alınan 27.08.2009 tarihli iki ayrı Fark Prim Tahakkuk Ünite İtiraz Komisyon Kararının davacı şirkete usulünce tebliğ edildiğine dair tebligat parçalarının celbi , 2- Söz konusu eksik işçilik nedeniyle tahakkuk ettirilen 30.069,24 TL ile 24.459,78 TL tutarındaki prim ve gecikme cezalarına ilişkin davacı şirket adına düzenlenen ödeme emirleri ile tebligat parçalarının okunaklı örneklerinin celbi, 3-Aynı kapsamda davacı şirket adına tahakkuk ettirilen 4 adet idari para cezasının (18.169,65 TL,6.372 TL,3.717 TL ve 13.194 TL tutarında) idari aşamada kesinleşip kesinleşmediğinin tespiti bakımından, idari para cezasına ilişkin...