"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Davacı, prim tahakkukuna ilişkin Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davacı vekili ve davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi. K A R A R Dava, davacının eksik işçilik bildiriminden dolayı davalı Kurumca tahakkuk ettirilen prim borcuyla ilgili olarak yapılan işlemin iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulü ile, 22.10.2014 tarih 24211461-2060305-5172182 no.lu ... SGK merkezince tanzim edilen prim tahakkuk kararının iptaline karar verilmiştir....
SG İl Müdürlüğünden; 1-Kurum müfettişince yapılan asgari işçilik incelemesi sonucunda belirlenen eksik işçilik tutarı üzerinden re'sen hesaplanan prim ve gecikme zammı borcuna ilişkin 12.11.2007 tarih ve 141328 sayılı borç tebliğ yazısının davacıya tebliğ tarihine ilişkin tebliğ belgesinin onaylı bir örneği istenerek alınacak yanıt ve belge eklendikten sonra gönderilmek üzere, 2-Davacının tebliğ edilen prim ve gecikme cezası borcuna karşı itirazı olup olmadığı araştırılarak var ise itiraz dilekçesi, Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonu kararı ile bu kararın davacıya tebliğine ilişkin tebliğ belgesinin onaylı bir örneği istenerek alınacak yanıt ve belge eklendikten sonra gönderilmek üzere, dosyanın mahalline GERİ ÇEVRİLMESİNE, 05.12.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İşveren, tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazın reddi halinde, işveren, kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. Mahkemeye başvurulması prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Asgari işçilik uygulaması sonucu belirlenen eksik işçilik miktarı üzerinden tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilen prim ve gecikme zammına dayanak inceleme raporu ve Kurum işlemlerinin hukuka aykırı olması halinde ilişiksizlik belgesi alabilmek için işverence yapılan ödemelerin tamamen veya kısmen yersiz ödeme olarak kabulü ile iadesine karar verilmesi mümkündür....
Öte yandan, asgari işçilik uygulamasının "ön değerlendirme" aşamasında dosya memurunca "ihale mevzuatına göre yaptırılan her türlü işlerde" ve "özel nitelikteki inşaat işyerleri hakkında" yapılacak asgari işçilik araştırmasında Kurumca yayımlanan tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının % 25 eksiği uygulanmak suretiyle işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarı belirlenir. Asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının belirlenmesi "ön değerlendirme" aşamasına özgü olup müfettiş incelemesi yapılması veya uyuşmazlığın yargı önüne gelmesi halinde artık asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle asgari işçilik tutarının belirlenmesi mümkün değildir....
Somut olayda, uyuşmazlığın yargı önüne gelmesi nedeniyle işverenin malzemeli ve salt işçilikli ödemeleri de gözetilerek gerçek bir asgari işçilik uygulaması yapılması gerekeceğinden, bu aşamadan sonra asgari işçilik oranının % 25 eksiği ile nazara alınması mümkün olmadığı halde bilirkişinin % 4 asgari işçilik oranının % 25 eksiği olan % 3 oranı üzerinden fark işçilik hesabı yapması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. 4.Dosya içerisinde yer alan çeşitli belgelerde hakediş tutarı ile Kuruma bildirilen işçiliğin (...) farklı gösterildiği anlaşılmakla ihale makamından hakediş tutarı, Kurumdan ise davacı şirketin ihale konusu iş nedeniyle bildirdiği işçilik (...) ve prim oranı sorularak hesaplama yapılması gerekirken eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanunun “Prim Belgeleri” başlığını taşıyan 79’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında; bu Kanunun 83’üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işlerden dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının Kurumca araştırılacağı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenecek bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması durumunda, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarının, gecikme zammı ile birlikte sigorta müfettişince inceleme yapılması istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, işyeri hakkında sigorta müfettişine inceleme yaptırılmayabileceği belirtilmiş; 16’ncı fıkrasında; Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının...
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanunun “Prim Belgeleri” başlığını taşıyan 79’uncu maddesinin 12’nci fıkrasında; bu Kanunun 83’üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işlerden dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının Kurumca araştırılacağı, usul ve esasları yönetmelikle belirlenecek bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması durumunda, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarının, gecikme zammı ile birlikte sigorta müfettişince inceleme yapılması istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, işyeri hakkında sigorta müfettişine inceleme yaptırılmayabileceği belirtilmiş; 16’ncı fıkrasında; Kuruma, yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının araştırılmasına ilişkin yöntem, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının tespitinde ve Kuruma yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığının araştırılmasında dikkate alınacak asgari işçilik oranlarının saptanması...
Uyuşmazlık davaya konu iş nedeniyle değerlendirmeye esas hak ediş tutarının belirlenmesi sırasında işin yürütümü için bildirilmesi gerekin asgari işçilik oranının ne olacağı, yalnızca malzeme ve yalnızca işçilik faturalarının toplam hak ediş tutarından indirilip indirilmeyeceği, giderek ihale konusu iş nedeniyle davacı şirketin Kuruma eksik işçilik bildirimi olup olmadığı varsa miktarının ne olduğunun tespitine ilişkindir. Somut olayda, hükme esas alınan müfettiş raporunda asgari işçilik oranının % 11 olduğu belirtilmiş ise de davacı bu oranın % 4 olduğunu iddia etmektedir. Kurumun asgari işçilik oranını belirleyen kararındaki saptamaların da hangi nedenlerle yerinde olduğu mahkemece açıklanmamıştır....
Ancak, ihaleli işlerde bölümler halinde keşif özetine bağlanmış farklı ihale konuları varsa her biri için listede belirlenen asgari işçilik oranının esas alınması gerektiği kabul edilmelidir. Davaya konu somut uyuşmazlıkta, mahkemece Kurumca eksik işçilik tespitinde 142.527 TL tutarındaki (KDV hariç) işçilik ödemesine dair davacı tarafça ibraz edilen faturalardan, 4.942 TL tutarındaki faturaları salt işçilik faturası olarak kabul edilmiş iken taşeron O.... Elektrik A.Ş.’ye ait 10.000 TL tutarındaki fatura ise hiç esas alınmamış olup 127.585 TL tutarındaki 15 adet fatura malzemeli işçilik olarak esas alınmıştır. Yine Kurumca, toplamda 94.090 TL tutarındaki taşeron O.... Elk. A.Ş.’ye ait 3 adet fatura işçilik gideri ve ya malzemeli işçilik faturası olarak gözetilmemiştir....
Temyizen incelenen kararın, 7 işçinin işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile aylık prim ve hizmet belgelerinin süresinde Kuruma verilmemesi nedeniyle uygulanan idari para cezasına dair kısmı, usul ve hukuka uygun olup, bu kısma ilişkin olarak davalının temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü temyiz nedenleri kararın bu kısmının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. B- Mahkeme Kararının, Eksik İşçilik Bildirimi Nedeniyle Uygulanan İdari Para Cezasına İlişkin Kısmının İncelenmesi: Dava konusu olayda, ... Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı'nın ... tarih ve .... sayılı Asgari İşçilik İnceleme Raporu'nda, inceleme konusu işletmenin işlerinin yürütümü açısından gerekli olan asgari işçilik tutarı göz önüne alındığında toplam 6 kişinin bildiriminin yapılmadığının tespit edilmesi üzerine bu rapora istinaden bahse konu 6 kişiye yönelik olarak idari para cezası uygulanmıştır....
