Şu hususu da ifade etmek gerekir ki, toplu iş ilişkisinin temelini teşkil eden sendika hakkı (özgürlüğü), toplu iş sözleşmesi hakkı ve buna bağlı olarak grev hakkı birbirinden ayrılmaz nitelikte olup, toplu iş ilişkisinin varlığından, ancak bu üç müessesenin bir arada bulunması ile söz edilebilir (Narmanlıoğlu, Ünal: İş Hukuku Toplu İş İlişkileri, İstanbul, 2013, sh.40). Aktif çalışma hayatı içerisinde yer almayan emeklilerin sendika kurma hakkına sahip olması, toplu iş sözleşmesi ve grev haklarını bünyesinde barındıramayacağından, esasen emekliler tarafından kurulacak sendika bir dernek niteliğinden öteye de geçemeyecektir. Bu noktada, davacının, davalı sendikanın yok hükmünde olduğunun tespiti talebinin ve bu çerçevede dava süresinin de değerlendirilmesi gerekmektedir. Bir hukuki işlem konusu (içeriği) itibariyle olduğu gibi meydana gelişi bakımından da emredici hukuk kurallarına aykırı bulunabilir....

Türk toplu iş hukukundaki normatif düzenlemelerde işkolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 6356 sayılı Kanun'un 3. maddesine göre, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar. İşkolunun belirlenmesi konusunu düzenleyen 6356 sayılı Kanun'un 5. maddesine göre ise, işkolu tespiti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasını müteakip, bu tespite karşı ilgililer, onbeş gün içinde dava açabilir. Belirtilen süre hak düşürücüdür. Yine aynı maddenin ikinci fıkrasına göre de “Yeni bir toplu iş sözleşmesi için yetki süreci başlamış ise işkolu değişikliği tespiti bir sonraki dönem için geçerli olur....

S… …… vekili tarafından ise; İl Özel İdarelerinin 15 sıra numaralı "İnşaat" işkoluna girdiği şeklindeki tespitin hatalı olduğu, İl Özel İdaresinin bağlı birimleri ve buralarda yapılan işlere göre tespit kararı verilmesi gerektiği gerekçesi ile temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, 2821 sayılı Sendikalar Kanunun 4 ve 60. maddeleri uyarınca işkolu tespitine itiraza ilişkindir. Türk toplu iş hukukundaki normatif düzenlemelerde iş kolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 2821 sayılı Sendikalar Kanununa göre, öncelikle işci ve işveren sendikaları işkolu esasına göre kurulmaktadır (m.3). İşkolunun belirlenmesi konusunda özel bir norm düzenlenmiştir (m.4). Anılan maddeye göre işkolu tespiti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasına müteakip bu tespite karşı ilgililer iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemede onbeş gün içinde dava açabileceği belirtilmiştir....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ Mahkemece; "....Dava konusu yetki tespit prosedür dosyası ile davacı iş yeri, SGK, sendika ve ticaret sicil kayıtları celp edilmiştir. Dava, T3'nın 27/05/2022 tarih ve E-74038328- 553.02 (103.02)-133195 sayılı yetki tespiti kararının iptaline ilişkindir. Toplu iş sözleşmesi yetkisi, toplu iş sözleşmesi ehliyetine sahip kuruluş veya kişinin belli bir toplu iş sözleşmesi yapabilmesi için Kanunun aradığı niteliğe sahip olmasını gösterir....

İş Mahkemesi'nde 2022/79 E. sayısı ile yazının iptali istemli dava açılmıştır. • Mahkeme tarafından verilen 04.03.2022 tarihli ara karar ile yapılacak işlem bulunmadığına dair yazımızın yürürlüğünün tedbiren durdurulmasına hükmedilmiştir. Bu karar 07.03.2022 tarihinde Bakanlığımıza tebliğ edilmiştir. • 08.03.2022 tarihinde Nakliyat-İş Sendikası tarafından Bakanlığımıza verilen dilekçe ile; ilgili dava kapsamında ihtiyati tedbir kararı verildiği ve kararın uygulanarak kendilerine yetki tespiti verilmesi gerektiği ifade edilmiştir. 2- 18.04.2022 tarihinde Nakliyat-İş Sendikası tarafından İstanbul 4. İş Mahkemesi'ne ihtiyati tedbir kararının uygulanmaması ile ilgili başvuruda bulunulmuştur. Başvuruda Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.398/1 gereğince ihtiyati tedbir kararının yerine getirilmemesi nedeniyle ilgili kişiler hakkında 6 aya kadar disiplin hapsi cezası verilmesi talep edilmiştir. • 21.04.2022 tarihli ara karar ile İstanbul 4....

İş Mahkemesi'nde 2022/86 E. sayısı ile yazının iptali istemli dava açılmıştır. • Mahkeme tarafından verilen 09.03.2022 tarihli ara karar ile yapılacak işlem bulunmadığına dair yazımızın yürürlüğünün tedbiren durdurulmasına hükmedilmiştir. Bu karar 14.03.2022 tarihinde Bakanlığımıza tebliğ edilmiştir. • 10.03.2022 tarihinde Nakliyat-İş Sendikası tarafından Bakanlığımıza verilen dilekçe ile; ilgili dava kapsamında ihtiyati tedbir kararı verildiği ve kararın uygulanarak kendilerine yetki tespiti verilmesi gerektiği ifade edilmiştir. 16.03.2022 tarihinde ihtiyati tedbir kararına itiraz talimatımızı bildiren yazımız Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne tevdi edilmiştir. 2- 14.04.2022 tarihinde Nakliyat-İş Sendikası tarafından İstanbul 4. İş Mahkemesi'ne ihtiyati tedbir kararının uygulanmaması ile ilgili başvuruda bulunulmuştur....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları K A R A R Yargıtay 21. Hukuk Dairesinin İş Bölümü alanı, özel Kanunlarda başkaca hüküm bulunmadığı taktirde, "Yargıtay Kanunu" nun 14'ncü maddesiyle sınırlıdır. Anılan madde hükmünde ise, Dairemizin hasren 506 ve 1479 sayılı Yasalardan doğan uyuşmazlıklara ilişkin olarak İş Mahkemelerinden verilen hüküm ve kararları inceleyeceği öngörülmüştür. İnceleme konusu karar, işçilik haklarından doğan alacağa ait takibe itirazın iptali davasına ilişkin olup belirgin şekilde 14'ncü maddenin kapsamı dışında bulunmakta ve niteliği bakımından Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin işbölümü alanı içine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dava dosyasının Yargıtay 9. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 19.10.2009 gününde oybirliği ile karar verildi....

Maddesi uyarınca süre gelen toplu iş sözleşmesi sürecini etkilemeyeceğini bir sonraki toplu iş sözleşmesi döneminde yeni tespit edilen işkolundaki sendikaların sözleşme imzalamaya yetkili olacağını, 6356 sayılı Kanun'un 34'üncü maddesinin ikinci fıkrasında da; "Bir gerçek ve tüzel kişiye veya bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolunda birden çok işyerinin bulunduğu işyerlerinde, toplu iş sözleşmesi ancak işletme düzeyinde yapılabilir." hükmüne yer verildiğini, bu itibarla, ilgili yasa maddeleri uyarınca Bakanlığımıza yapılan yetki tespit başvuruları değerlendirilirken işverenler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan işyeri ve işçi bildirimleri ile Bakanlığımıza yapılan sendika üyelik ve istifa bildirimleri esas alınarak değerlendirildiğini ve aynı işverene ait aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde işletme olarak tespit yapıldığını, söz konusu yetki tespit işleminde aynı işkolunda bir işyeri bulunduğunu, bu nedenle işyeri düzeyinde yetki tespit işlemi yapıldığını...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... Mahkememizce aldırılan 02.09.2021 tarihli bilirkişi ek raporuna itibar edilerek ve hükme esas alınarak; yetki başvuru tarihi olan 17/09/2019 tarihi itibariyle işyerinde çalışan işçi sayısının 78 olduğu, Özçelik İş Sendikası tarafından 14/02/2020 tarihinde sunulan sendika üyelik dökümünün incelenmesi ile Özçelik İş Sendikası'nın yetki tespit talebi tarihi itibariyle 41 sendika üyesi tespit edildiği ve Özçelik iş Sendikasının işyerinde %52,56 üye yüzdesine sahip olduğu anlaşılmıştır. Hal böyle olunca davalı Öz Çelik İş Sendikasının Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 41....

tarihten itibaren altı iş günü içinde; ilgili sendikaya, Bakanlıkça bir yetki belgesi verilir.”...