Kısa vadeli sigorta kollarına tabi olan sigortalılar, kanunlarda kendilerine tanınan hakları elde edebilmek için hukuki yararları bulunmak şartıyla tespit davası açabilirler. Dava “iş kazası sayılması gerektiğinin tespiti” veya buna bağlı olarak sağlanan “yardımlara hak kazandığının tespiti” istemi şeklinde olacaktır. Sigortalıların sosyal sigorta hakları ile ilgili olarak açtıkları tespit davaları somut bir olaydan doğan hukuki ilişkinin tespiti olduğundan aynı zamanda eda davası niteliğinde olup verilen tespit kararını Kurum uygulamak zorundadır. Mahkemece verilen tespit kararı sonucu Kurum, idari bir işlem ile tespit kararını gerçekleştirmekte ve sosyal sigorta yardımlarını yapmaktadır. Hukuki yarar, 6100 sayılı HMK madde 114/1-h bendine göre dava şartıdır. Davacının, dava açmakta hukuki yararının bulunması gerekir. Dava sonucunda davacı lehine hukuki bir sonuç elde edilmesi gerekir, aksi halde dava açmada hukuki yarar olmaz....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 27/10/2020 NUMARASI : 2020/505 Esas - 2020/342 Karar DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : DAVA :Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) İSTİNAF KARAR TARİHİ :21/12/2020 İSTİNAF KARAR YAZIM TARİHİ :21/12/2020 Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkilinin davalı işveren yanında 15.03.2016 ila 19.07.2016 tarihleri arasında tam gün çalıştığının tespitine ve çalışma süreleri boyunca ödenmeyen SGK primlerinin ödenmesine işveren tarafından usul ve yasaya aykırı bir şekilde bildirilen SGK çıkış kodunun değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Antalya 5. İş Mahkemesi’nin 22/09/2020 tarih ve 2020/472 Esas 2020/340 Karar sayılı kararı ile mahkemenin görevsizliğine ve dava dosyasının sosyal güvenlik hukukundan kaynaklanan davalara bakmakla görevli Antalya İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir....
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sicil numarası ile işlem gören işyerinde ... Sendikasının yetki tespit başvurusunda bulunduğu ve 09.05.2019 tarihinde müvekkili Şirkete bağlı ilgili işyerinde çalışan işçi sayısının 16, sendikalı üye sayısının ise 13 olarak tespit edildiğinin belirtildiğini, ......
Davalı sendikanın 26/09/2019 tarihinde toplu iş sözleşmesi yapmak adına yetki tespiti talebi ile Bakanlığa başvurduğu, başvuru tarihi itibariyle davacı iş yerinde çalışan 47 işçinin 47'sinin davalı sendika üyesi olduğu, Bakanlığın 01/11/2019 tarih ve 20996690- 553.02- E.2754651 sayılı yetki tespit kararının Bakanlıkça gönderilen evraklardan 11/11/2019 tarihinde davacı şirkete tebliğ edildiği, bunun üzerine davacı şirketin dava açtığı ve ilk derece Mahkemesince davanın reddine karar verildiği görülmüştür. Somut olayda, davacı T1 şirketine ait 1079370.046 sigorta sicil numaralı işyerinde, toplu iş sözleşmesi yapmak üzere Güvenlik-İş Sendikasının yetki tespiti için başvuruda bulunduğu 26/09/2019 tarihi itibariyle 47 işçinin çalıştığı, 47 işçinin de Güvenlik-İş Sendikasının geçerli üyesi oldukları, 6536 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 41....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Taraflar arasındaki “hizmet tespiti ve işçilik alacağı” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 1.İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 05.06.2012 gün ve 2010/997 E.-2012/578 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin 17.10.2012 gün ve 2012/19547 E.-2012/17810 sayılı ilamı ile; (...Sigortalılığa ilişkin “hizmet tespiti” davaları, Sosyal Güvenlik hakkına ilişkin olarak ortaya çıkan davalardır. Yasal dayanağını 506 sayılı Yasa'nın 6. ve 79/10. (5510 sayılı Yasa açısından ise 86/9.) maddelerinden almaktadır. Sözü edilen 6.maddede, çalıştırılanların, işe alınmaları ile kendiliğinden sigortalı olacakları, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği belirtilmiştir. Anılan yasanın 79/10.maddesinde ise, sigortalıların, çalışmalarının tespiti ile ilgili dava açabilecekleri hükme bağlanmıştır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/10/2021 NUMARASI : 2020/64 2021/564 DAVA KONUSU : Tespit (Sosyal Güvenlik Hukuku İle İlgili Tespit Davaları) KARAR : Davalı MEB vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkeme açıldığını, yetkili mahkemenin Alaçam Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi olduğunu, davanın görevsizlik nedeniyle reddini, davacının 2009 yılından önceki dönemde okul aile birliği tarafından çalıştırıldığını, davacının okul aile birliği işçisi konumunda olduğunu, yönetmelik gereği okul aile birliğinin özel hukuk alanında hukuki işlem yapma yetkisinin bulunduğunu, işlemler dolayısıyla ortaya çıkacak sorumluluğun okul aile birliğine ait olduğunu, husumetin okul aile birliğine yöneltilmesi gerektiğini, husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini, hak düşürücü sürenin geçtiğini, öncelikle davanın görevsizlik nedeniyle reddini, husumet yokluğu nedeniyle reddini, davanın esastan reddini savunmuştur....
Kurumların taşra teşkilatları, yukarıdaki esaslara göre tarafların katılımı ile yapılacak toplantı neticesinde düzenlenecek tutanakları kurum merkezinde yapılacak tespitte değerlendirilmek üzere 15 Mayıs tarihini takip eden iki iş günü içerisinde kurum merkezine gönderirler. Bu tutanaklar kurum merkezinde tarafların katılımı ile tek tutanak haline getirilir. b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca kurumlardan ve sendikalardan gelen müşterek imzalı listeler üzerinden yapılacak tespit; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kurumlarda çalışan toplam kamu görevlisi sayısı ile sendikalar itibarıyla üyelik kesintisi yapılan üye sayılarını dikkate alarak her yıl 15 Mayıs tarihi itibarıyla hizmet kollarındaki bütün kamu görevlileri sayısı ile hizmet kolundaki sendikaların üye sayılarını tespit eder....
XVII No.2 (2020). s: 665 vd., Aydın, Ufuk (2017), Yargıtay'ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi Semineri 2015-İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği, ...: On İki Levha Yayıncılık, s. 557- 868). 6. Maddi hukukta iş kazası ve meslek hastalığı kavramının iki boyutu ele alınmaktadır: İlk olarak ikili ilişkinin tarafları arasında meselenin iş hukuku ve iş sözleşmesi boyutudur. İkinci olarak ise denetleme ve gözetleme yükümlülüğü çerçevesinde sosyal güvenlik hukuku bakımından konu ele alınmaktadır. Türk hukukunda TBK, İş Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu başta olmak üzere pek çok hukuki düzenlemede işçinin, işveren tarafından korunması ve gözetilmesine ilişkin hükümler kabul edilmiştir. İş Sağlığı ve İş Güvenliği hükümlerinin de doğrudan uygulanan kurallar olduğu unutulmamalıdır. 7....
XVII No.2 (2020). s: 665 vd., Aydın, Ufuk (2017), Yargıtay'ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi Semineri 2015-İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği, ...: ... Yayıncılık, s. 557- 868). 6.Maddi hukukta iş kazası ve meslek hastalığı kavramının iki boyutu ele alınmaktadır: İlk olarak ikili ilişkinin tarafları arasında meselenin iş hukuku ve iş sözleşmesi boyutudur. İkinci olarak ise denetleme ve gözetleme yükümlülüğü çerçevesinde sosyal güvenlik hukuku bakımından konu ele alınmaktadır. Türk hukukunda TBK, İş Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu başta olmak üzere pek çok hukuki düzenlemede işçinin, işveren tarafından korunması ve gözetilmesine ilişkin hükümler kabul edilmiştir. İş Sağlığı ve İş Güvenliği hükümlerinin de doğrudan uygulanan kurallar olduğu unutulmamalıdır. 7.Türk Sosyal Güvenlik mevzuatına göre sözleşme ile kayıt ettirilmeyen ve sigorta ettirilmeyen bir çalışanın meydana gelen kaza sonrasında ......
Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I A) DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ: Davacı vekili, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 03.05.2013 tarih ve 7671 sayılı olumsuz yetki tespiti yazısının iptali ile .... İş Mahkemesinin 2013/242 esas sayılı dosyasında 19.03.2012 tarih ve 3 sıra numaralı, 29.04.2013 tarih ve 2 sıra numaralı ara kararı gereği Ocak 2013 istatistiğine itiraz edilmekle kesinleşmediğinden ve en son yayımlanan istatistik Temmuz 2009 istatistiği olduğundan ve Temmuz istatistiğinde müvekkili sendika işkolu barajını aştığından ve işyerinde müvekkili sendikanın yetki tespit başvuru tarihi itibariyle tek bir işçi (üye) çalıştığından müvekkili sendikanın işyerinde işyeri düzeyinde toplu iş sözleşmesi bağıtlamak için yetkili sendika olduğunun tespitine ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir....
