"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi DAHİLİ DAVALI : ... Davacı, ...'ın geçirdiği kazanın iş kazası olduğuna dair Kurum işleminin iptali ve kaldırılması ile olayın iş kazası olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün, davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. K A R A R 1-Davacının tüm, davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, 2-Dava, dava konusu olayın iş kazası olmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Bir olayın iş kazası olup olmadığının açık bir şekilde ortaya konulması, zararlandırıcı olaya dair yapılacak yargılamada mahkemelerin görevine ilişkin neticelerinin de bulunması nedeniyle önemli olup , olayın iş kazası olup olmadığına dair ihtilaf öncelikle Kurumun yapacağı tahkikata, sonrasında ise tarafların açacağı tespit davalarının neticesine bağlı olarak tazminat davalarında öncelikle çözümü gereken bir husustur. Kurumun bir olayı iş kazası kabul etmemesi durumunda ilgililer, işverenin yanında Kurumu da hasım göstererek iş kazası tespit davası açabilirler. Bunun yanında aksine olarak Kurumun bir olayı iş kazası kabul etmesi halinde ise ilgililer Kurumu da hasım gösterecekleri bir dava ile yine olayın iş kazası olmadığının tespitini her zaman mahkemelerden isteyebilirler. Somut olayda, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından olayın iş kazası olarak kabul edilmediği anlaşılmaktadır.Yapılacak iş, davacıya, Sosyal Güvenlik Kurumu ve ......
almadığını belirterek, dava konusu trafik kazasının iş kazası olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Şti'nin donatan ve sigortacı olmaları nedeniyle sorumlu olduklarının tespiti ve davacılara Sosyal Güvenlik Kurumunca iş kazası sigorta kolundan tahsis yapılması istemine ilişkindir. Mahkemece, ölen ...'ın .... Ltd İnç Şirketine ait Panama bandıralı ... isimli gemide gemi adamı olarak çalıştığı olayın 506 sayılı Yasa uyarınca iş kazası kabul edilmeyeceği, Deniz İş Mevzuatının da Türk Bayraklı gemiler için uygulanabileceği nedeniyle olayın iş kazası olduğunun tespiti ve tahsis yapılması gerektiğine ilişkin talepler yönünden davanın esastan reddine, diğer taleplerle ilgili olarak da İstanbul Deniz İhtisas Mahkemesinin görevli olduğuna karar verilmiştir. Uyuşmazlığın çözümlenebilmesi ve mahkemenin görevinin belirlenebilmesi için öncelikle ölenin kimin işçici olduğunun ve dolayısıyla Deniz İş Kanunu ya da 506 sayılı Yasa kapsamında olup olmadığının belirlenmesi gerekir....
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 25/06/2010 tarihinde meydana gelen kaza olayı ile ilgili olarak davalı işveren aleyhine İş Mahkemesi'nin 2010/1093 Esasına kayıtlı maddi tazminat davası açtığı, mahkemece olayın iş kazası olup olmadığının tespiti için dava açmak üzere önel verildiği, davacı tarafça mahkemece verilen önel üzerine 05/08/2013 tarihinde eldeki davanın açıldığı, bilahare, davacı tarafça iş kazası tespiti ile ilgili davalı Kurum'a yapılan başvuru sonucunda, davalı Kurum'un olayı iş kazası olarak nitelendirmediği anlaşılmaktadır. Dava; hukuki nitelikçe meydana gelen kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesi istemine ilişkin olup, uyuşmazlık; davacının iş bu davayı açmasında hukuki yararı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır....
Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Kurum'ca hak sahibine gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğinde olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanını doğrudan ilgilendirmekte olup asıl davada ... taraf gösterilmiş ise de Kurum tarafından olayın iş kazası olup olmadığı yönünde bir tesbit yapılmış değildir....
Kurumun iş kazası tahkikatının ve giderek zararlandırıcı olayın iş kazası olarak tespitinin açılan tazminat davalarına doğrudan etkisi bulunmaktadır. Şöyle ki İş kazasından kaynaklanan tazminat davaları nitelikçe Kurumca karşılanmayan zararların tahsiline ilişkin davalar olduğundan mükerrer tahsile neden olunmasının önüne geçebilmek için iş kazası sigorta kolundan Kurumun hak sahiplerine bağladığı gelirlerin tespiti ile bunun hesaplanan tazminattan tenzili gerektiği gibi,tek başına manevi tazminat davası açılması durumunda dahi mahkemenin görevine ilişkin neticeleri bulunmasından dolayı(olay iş kazası değilse yargılama iş mahkemelerinde yapılamayacağından) Kurumun iş kazası tahkikatı ve giderek olayın iş kazası olarak tespit olunması önem arz etmektedir. Somut olayda ise SGK Başkanlığınca davaya konu zararlandırıcı olay nedeniyle inceleme başlatıldığı fakat Kurumun 13.10.2004 tarihindeki zararlandırıcı olayı iş kazası olarak kabul etmediği anlaşılmaktadır....
Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğinde olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Yapılacak iş; davacıya iş kazasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbarda bulunmak, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde Sosyal Güvenlik Kurumuna ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise davacının Kuruma müracaat ederek iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanması için önel vermek ve çıkacak sonuca göre bir karar vermektedir....
Somut olayda iş kazası olduğu iddia olunan olayın ...na bildirilmediği anlaşılmaktadır. Zararlandırıcı olayın ... Başkanlığınca iş kazası niteliğinde olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf, ...'nun hak alanını doğrudan ilgilendirmekte olup, eldeki tazminat davasında ise ... taraf değildir. Yapılacak iş; davacıya, iş kazasını ...na ihbarda bulunması, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde ... ve hak alanını etkileyeceğinden işveren aleyhine “iş kazasının tespiti” davası açması için önel vermek, tespit davasını bu dava için bekletici sorun yaparak çıkacak sonuca göre , olayın iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise iş mahkemesi sıfatıyla bir karar vermekten ibarettir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır....
Kurumun iş kazası tahkikatının ve giderek zararlandırıcı olayın iş kazası olarak tespitinin açılan tazminat davalarına doğrudan etkisi bulunmaktadır. Şöyle ki iş kazasından kaynaklanan tazminat davaları nitelikçe Kurumca karşılanmayan zararların tahsiline ilişkin davalar olduğundan mükerrer tahsile neden olunmasının önüne geçebilmek için iş kazası sigorta kolundan Kurumun hak sahiplerine bağladığı gelirlerin tespiti ile bunun hesaplanan tazminattan tenzili gerektiği gibi, tek başına manevi tazminat davası açılması durumunda dahi mahkemenin görevine ilişkin neticeleri bulunmasından dolayı (olay iş kazası değilse yargılama iş mahkemelerinde yapılamayacağından) Kurumun iş kazası tahkikatı ve giderek olayın iş kazası olarak tespit olunması önem arz etmektedir....
