Somut olayda, davalı idarenin iptal kararını temyiz ettiği davacı vekilince bilinmesine rağmen ikinci seçenek tercih edilmemiş, iptal kararının tebliği üzerine tam yargı davası açma yolu benimsenmiştir. Bu haliyle davanın süresinde açılmadığı ortadadır. Mahkeme kararının onanması gerektiği oyu ile aksi yöndeki karara katılmıyoruz....
İptal kararının kapsamı bu şekilde belirlendikten sonra, bu iptal kararının bağlayıcılığı ile hangi uyuşmazlıklar bakımından hukukî sonuç doğuracağı sorunu ele alınmalıdır. T.C. Anayasası’nın “Anayasa Mahkemesinin kararları” başlıklı 153 üncü maddesinin 6 ncı fıkrasına göre “Anayasa Mahkemesi kararları Resmî Gazetede hemen yayımlanır ve yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.” Aynı maddenin beşinci fıkrasına göre ise “İptal kararları geriye yürümez.” İptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesi, Anayasa Mahkemesi’nin 12/12/1989 tarih, 1989/11-48 E.K. sayılı kararında “Türk Anayasal sisteminde, "Devlete güven" ilkesini sarsmamak ve ayrıca devlet yaşamında bir karmaşaya neden olmamak için iptal kararlarının geriye yürümezliği kuralı kabul edilmiştir....
Anayasa Mahkemesi iptal kararlarının zaman içerisindeki etkisi böylece çıkmakta ve "İptal kararları geriye yürümez" kuralı belirtilen anlamı taşıyarak geçerli olmaktadır. Anayasa’nın 153. maddesindeki “İptal kararları geriye yürümez” kuralının, yalnız lafzı ile bağlı kalınarak yorumlanması hukuk devleti ilkesine ve bu ilke içinde var olan adalet ve eşitlik ilkelerine aykırı sonuçlar doğurabileceği gibi itiraz yoluyla yapılacak denetimin amacına da ters olduğu aşikârdır. Ayrıca iptal kararının geriye yürümezliği kuralı, çoğu zaman iptal kararlarını işlevini ve etkinliğini azaltmaktadır. Ancak geriye yürümezlik ilkesinin en önemli istisnası, Anayasa’nın 152. maddesindeki somut norm denetimidir. Madde uyarınca mahkeme önüne gelen uyuşmazlıkta Anayasa aykırılık iddiasını ciddi görülür ve Anayasa Mahkemesine iptal için başvuru yapılırsa; Anayasa Mahkemesi tarafından iptal kararı verildiğinde, iptal kararına uymak zorundadır....
Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilen kanun hükmü Anayasa Mahkemesi kararında aksi yazılı değil ise iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. İptal kararı inşai bir karardır. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı kesinleşmiş mahkeme kararlarını etkilemez ise de görülmekte olan davaları etkiler. Anayasa mahkemesince iptal edilen kanun hükmü daha (iptal kararından) önce oluşan usuli kazanılmış hak gereğince uygulanması gereken bir kanun hükmü olsa bile, artık usuli kazanılmış hakka göre değil, Anayasa mahkemesinin iptal kararından sonraki yeni duruma göre karar verilir; yani, iptal kararı, usuli kazanılmış hakkın bir istisnasıdır....
na başvurusu üzerine hakem ataması yapılmış, hakemin verdiği karara karşı iptal davası açılmış, açılan dava, hakem kararının şekil unsurlarını içermediği ve teknik anlamda bir hakem kararı sayılamayacak nitelikte olduğu gerekçesiyle dava şartı yokluğundan reddedilmiş, karara karşı süresinde temyiz isteminde bulunulmuştur.Hakem kararlarına karşı açılacak iptal davasında bakılacak iptal nedenleri HMK'nın 439. maddesinde sınırlı sayıda belirlenmiş olup iptal davasına bakacak mahkeme tarafından bu sebepler dışında bir sebeple kararın iptali mümkün değildir. Hukukumuzda hakem kararlarının şekil unsurlarını taşıyıp taşımadığı iptal sebebi olarak öngörülmemiştir.Hakem kararının şekli, içeriği ve taşıması gereken unsurlar HMK'nın 436. maddesinde hüküm altına alınmış olup, bu şekle uyulmaması iptal nedeni olarak öngörülmediği gibi şekle uygun olmayan kararlara karşı iptal nedenlerinin ileri sürülmesine ve kararın iptaline engel değildir....
Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilen kanun hükmü Anayasa Mahkemesi kararında aksi yazılı değil ise iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. İptal kararı inşai bir karardır. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı kesinleşmiş mahkeme kararlarını etkilemez ise de görülmekte olan davaları etkiler. Anayasa mahkemesince iptal edilen kanun hükmü daha (iptal kararından) önce oluşan usuli kazanılmış hak gereğince uygulanması gereken bir kanun hükmü olsa bile, artık usuli kazanılmış hakka göre değil, Anayasa mahkemesinin iptal kararından sonraki yeni duruma göre karar verilir; yani, iptal kararı, usuli kazanılmış hakkın bir istisnasıdır....
KARŞI OY Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilen kanun hükmü Anayasa Mahkemesi kararında aksi yazılı değil ise iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. İptal kararı inşai bir karardır. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı kesinleşmiş mahkeme kararlarını etkilemez ise de görülmekte olan davaları etkiler. Anayasa mahkemesince iptal edilen kanun hükmü daha (iptal kararından) önce oluşan usuli kazanılmış hak gereğince uygulanması gereken bir kanun hükmü olsa bile, artık usuli kazanılmış hakka göre değil, Anayasa mahkemesinin iptal kararından sonraki yeni duruma göre karar verilir; yani, iptal kararı, usuli kazanılmış hakkın bir istisnasıdır....
Anayasa Mahkemesince Anayasaya aykırı olduğundan iptaline karar verilen kanun hükmü Anayasa Mahkemesi kararında aksi yazılı değil ise iptal kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte yürürlükten kalkar. İptal kararı inşai bir karardır. Anayasa Mahkemesinin iptal kararı kesinleşmiş mahkeme kararlarını etkilemez ise de görülmekte olan davaları etkiler. Anayasa mahkemesince iptal edilen kanun hükmü daha (iptal kararından) önce oluşan usuli kazanılmış hak gereğince uygulanması gereken bir kanun hükmü olsa bile, artık usuli kazanılmış hakka göre değil, Anayasa mahkemesinin iptal kararından sonraki yeni duruma göre karar verilir; yani, iptal kararı, usuli kazanılmış hakkın bir istisnasıdır....
İptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesi, Anayasa Mahkemesi’nin 12/12/1989 tarih, 1989/11-48 E.K. sayılı kararında “Türk Anayasal sisteminde, "Devlete güven" ilkesini sarsmamak ve ayrıca devlet yaşamında bir karmaşaya neden olmamak için iptal kararlarının geriye yürümezliği kuralı kabul edilmiştir. Böylece hukuksal ve nesnel alanda etkilerini göstermiş, sonuçlarını doğurmuş bulunan durumların, iptal kararlarının yürürlüğe gireceği güne kadarki dönem için geçerli sayılması sağlanmıştır.” şeklinde ifade edilmiştir. Anayasadaki bu düzenlemeden güdülen amaç, iptal edilen kanuna dayanılarak, daha önce yapılan işlemlerin geçerliliklerini koruyacağıdır. Ancak iptal kararının geriye yürümeyeceğini mutlak olarak anlamak ya da kabul etmek mümkün değildir. Bir kere iptal kararları geriye yürümeyecekse, dava mahkemelerinin davaları durdurarak sorunu Anayasa Mahkemesine havale etmesinin bir anlamı olmayacaktır (Teziç, Erdoğan: Anayasa Hukuku, İstanbul, 2003, s.214)....
İptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesi, Anayasa Mahkemesi’nin 12/12/1989 tarih, 1989/11-48 E.K. sayılı kararında “Türk Anayasal sisteminde, "Devlete güven" ilkesini sarsmamak ve ayrıca devlet yaşamında bir karmaşaya neden olmamak için iptal kararlarının geriye yürümezliği kuralı kabul edilmiştir. Böylece hukuksal ve nesnel alanda etkilerini göstermiş, sonuçlarını doğurmuş bulunan durumların, iptal kararlarının yürürlüğe gireceği güne kadarki dönem için geçerli sayılması sağlanmıştır.” şeklinde ifade edilmiştir. Anayasadaki bu düzenlemeden güdülen amaç, iptal edilen kanuna dayanılarak, daha önce yapılan işlemlerin geçerliliklerini koruyacağıdır. Ancak iptal kararının geriye yürümeyeceğini mutlak olarak anlamak ya da kabul etmek mümkün değildir. Bir kere iptal kararları geriye yürümeyecekse, dava mahkemelerinin davaları durdurarak sorunu Anayasa Mahkemesine havale etmesinin bir anlamı olmayacaktır (Teziç, Erdoğan: Anayasa Hukuku, İstanbul, 2003, s.214)....
