Loading Logo

sonkarar

Sayfa Yükleniyor

Somut olayda TTK'nın (644) 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılamaz. Davacı dava dilekçesinde de, açıkca sebepsiz zenginleşmeye dayanıp, temel ilişkiye dayanmadığından mahkemece davanın reddi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir.'' şeklindeki tespitlere yer verilmiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2016/2429 esas, 2016/9707 karar sayılı içtihadında; ''Dava, süresinde ibraz edilmemiş çeke dayalı olarak başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Süresinde ibraz edilmemiş çek yazılı delil başlangıcı niteliğindedir. Davacı dava dilekçesinde sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olarak dava açtığını bildirmiş ise de, dava konusu çekte davacı lehdar konumunda olup davalı ise keşidecidir, dolayısıyla davacı ancak temel ilişkiye dayalı olarak alacak talebinde bulunabilir. Hukuki nitelendirme hakime aittir. Davacı, temel ilişkiye dayalı alacağını her türlü delille ispatlayabilir....

    Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkı, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü veya zamanaşımına uğradığı hâllerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle mal varlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hâmile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Sebepsiz zenginleşme talebinde bulunulabilmesi için, hâmilin müracaat hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğramasından dolayı bir zararının ortaya çıkmış olması gerekir. Zararın mevcudiyeti, sebepsiz zenginleşme talebinin kabul şartıdır....

      "İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Uyuşmazlık sebepsiz zenginleşme hukuksal sebebine dayalı alacak istemine ilişkindir. Taraflar arasında kira ilişkisi bulunmamaktadır. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı'na gönderilmesine, 16.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

        İlk derece mahkemesince yapılan yargılama neticesinde; "davanın mutlak yada nispi ticari dava olmadığı, sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayalı olarak açılan davada görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu" gerekçesiyle; davanın usulden reddine (görevsizlik nedeniyle) karar verilmiş, davacı vekili tarafından; müvekkilinin ZMM sigortacısı olduğu, yerleşik yargısal içtihatlar gereğince davanın dayanağının ZMMS olması nedeniyle görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu, bu nedenle kararın hatalı olduğu ve kaldırılması gerektiği belirtilerek, yasal süresi içerisinde istinaf yasa yoluna başvurulmuştur. Dava; trafik kazasına bağlı ölüm nedeniyle ZMMS Poliçesi kapsamında yapılan destekten yoksun kalma maddi tazminatı ödemesinin, fazla ödenen kısmının tahsili (iadesi) için başlatılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir....

          DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Borcun kaynakları; sözleşme, haksız fiil ve sebepsiz zenginleşmedir. Taraflar arasında sözleşme bulunmadığı ve davalı tarafından doğrudan davacıyı hedef alan haksız fiil bulunmadığı uyuşmazlık dışıdır. Zaten davacı da iddiasını sebepsiz zenginleşmeye dayandırmaktadır. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için ise taraflardan birinin hukuken geçerli bir sebep olmaksızın zenginleşmesi, diğerinin ise fakirleşmesi gerekir. Her ne kadar davacı; davalının sebepsiz olarak zenginleştiğini iddia etmiş ise de icra takibine konu bedelin dava dışı ...'a ödendiği davacının da kabulündedir. ... tarafından söz konusu bedelin davalıya ödendiği kabul edilse dahi bu husus davacının davalıya husumet yöneltmesine olanak sağlayamayacaktır. Zira bu ihtimalde de taraflar arasında doğrudan zenginleşme - fakirleşmeye neden olan bir işlemin varlığından söz edilemeyecektir....

            "İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi - K A R A R - Yerel mahkemenin benimsemesi, uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme iddiasına dayalı alacağın tahsili için girişilen icra takibine itirazın iptali istemi niteliğinde olduğundan kararın temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek 3.Hukuk Dairesi Başkanlığına gönderilmesine, 30.03.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....

              DELİLLERİN DEĞERLERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan çek bedellerinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın İİK 67. vd. maddeleri gereğince iptali talebine ilişkindir.Davacı, T.T.K. 732. maddesinde gereğince sebepsizzenginleşme hükümleri çerçevesinde keşideci/davalıdan dava konusu çek bedellerinin ibraz tarihinin bittiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili amacıyla icra takibine geçildiğini, davalının haksız bir şekilde icra takibine itiraz ettiğini, davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.Davalı, usulüne uygun davetiyeye rağmen cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmakla, HMK 128. maddesi gereğince, davacının, dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılmaktadır....

                Geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak sebepsiz zenginleşme gerçekleşir. Kazandırma yapılırken ortada bir hukuksal neden bulunmamakla birlikte, ileride gerçekleşecek bir neden göz önüne alınmışsa, bunun gerçekleşmemesi üzerine "gerçekleşmeyen nedene dayanan zenginleşme" söz konusu olur. Sebepsiz zenginleşme hangi yolla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Dava konusu uyuşmazlık, iptal edilen idari işlem nedeni ile geri alınan maaşların sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iadesi istemine ilişkindir. İdarenin bir tasarrufundan dolayı idare mahkemesine iptal davası açılabilmesi için, idarenin hukuk düzeninde değişiklik yaratan kesin ve yürütülmesi zorunlu olan bir işleminin bulunması gerekir. Somut olayda, davalı idare tarafından alınmış böylesi bir idari karar ya da tasarruf bulunmamaktadır....

                  Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Dava; sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayalı itirazın iptali talebine ilişkin olup, mahkemece verilen kısmen kabul kararı davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....

                    Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında, bir başkasının aleyhine bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır.Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır....

                      UYAP Entegrasyonu