Somut olayda TTK'nın (644) 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılamaz. Davacı dava dilekçesinde de, açıkca sebepsiz zenginleşmeye dayanıp, temel ilişkiye dayanmadığından mahkemece davanın reddi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir.'' şeklindeki tespitlere yer verilmiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 2016/2429 esas, 2016/9707 karar sayılı içtihadında; ''Dava, süresinde ibraz edilmemiş çeke dayalı olarak başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Süresinde ibraz edilmemiş çek yazılı delil başlangıcı niteliğindedir. Davacı dava dilekçesinde sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olarak dava açtığını bildirmiş ise de, dava konusu çekte davacı lehdar konumunda olup davalı ise keşidecidir, dolayısıyla davacı ancak temel ilişkiye dayalı olarak alacak talebinde bulunabilir. Hukuki nitelendirme hakime aittir. Davacı, temel ilişkiye dayalı alacağını her türlü delille ispatlayabilir....
Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; takibe konu bononun zamanaşımına uğradığını, imzanın müvekkiline ait olmadığını, ayrıca davacının dava dilekçesinde davanın sebepsiz zenginleşmeye dayalı itirazın iptali davası olduğunu ileri sürdüğünü ancak dava ve icra takibine konu bonoda davalı müvekkil bononun keşidecisi ise de davacının işbu bonoda ciranta konumunda olduğunu, buna göre taraflar arasında temel ilişki olmadığını. o halde bu husus gözetildiğinde davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak itirazın iptali davası açma olanağı da bulunmadığını belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
Sebepsiz zenginleşme hâlinde zenginleşen ve fakirleşen arasında kanun gereği bir borç ilişkisi doğmakta olup, bu borcun konusu malvarlığında meydana gelen fazlalığın geri verilmesidir. Sebepsiz zenginleşmede sadece mal varlığındaki eksilmenin giderilmesinin talep edilmesi söz konusudur. 27. Görüldüğü gibi, sebepsiz zenginleşme, ikincil (talî) nitelikte olup, mal varlığındaki azalmanın başka aslî nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelemez. Başka bir anlatımla aynı olayda, aynî haktan (istihkak davası), zilyetlikten, sözleşmeden, sözleşme benzeri hukukî ilişkiden veya haksız fiilden kaynaklanan bir talebin ileri sürülmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulama alanı bulamayacaktır. 28. Bu arada “temerrüt” ve “borçlu temerrüdü” ile ilgili hükümlere kısaca değinmek yararlı olacaktır. 29....
Mahkemece toplanan delillere göre; çeklerin bedelinin ödenmemesi nedeniyle zamanaşımına uğramış çeklere dayanılarak ilamsız icra takibi yapıldığı, davacının talebinin sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olduğu, davalı keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini ispat etmesi gerektiği ancak ispat edemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir. Davalı delil listesinde ibraname bulunduğunu belirtmiştir. Bu durumda Mahkemece sebepsiz zenginleşmediğini ispatla yükümlü olan davalıya delil listesinde dayandığı ibranameyi sunması için önel verilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu yön üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Mahkemece, zamanaşımına uğrayan çek nedeniyle kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilse de, hamilin arada temel ilişki bulunan cirantaya ve sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre keşideciye karşı talepte bulunabileceği, sebepsiz zenginleşmeye dayalı talep yönünden ispat külfetinin keşideci davalıda olduğu, davalının sebepsiz zenginleştiğini ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne ve davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 23/01/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın usulden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin davalı aleyhine 5 adet bonoya dayalı ilamsız takip yaptığını, davalının takip dayanağı bonolarda ciranta sıfatının olduğunu, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre müvekkiline karşı sorumlu olduğunu, başlatılan takibe haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptalini, takibin devamını ve icra inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir....
Somut olayda TTK'nın (644) 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılamaz. Davacı dava dilekçesinde de, açıkca sebepsiz zenginleşmeye dayanıp, temel ilişkiye dayanmadığından mahkemece davanın reddi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 05/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sebepsiz zenginleşme nedeniyle rayiç bedelin tazmini istemine gelince; Kural olarak sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. TBK'nun 77 ve ardından gelen maddelerindeki düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, iki adet çeke dayalı alacak için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Davalı, takibe konu çeklerdeki imzaların kendisine ait olduğunu, kira ilişkisine karşılık verildiğini, ancak kiralanan yeri tahliye ettiklerini, çeklerin iade edilmediğini belirterek davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyularak ve dosya kapsamına göre; TTK'nın 644. maddesine dayalı sebepsiz zenginleşme davasında ispat yükünün sebepsiz zenginleşmediğini iddia eden borçluya ait olduğu, borçlunun çek altındaki imzayı inkar etmediği, çek bedelini cirantalara veya hamiline ödediğini ispatlaması gerektiği, davalının çeke dayalı borcunu... isimli şahsa ödediğini iddia ederek bu ödemelere ilişkin banka makbuzlarını sunduğu, dekontlarda yapılan havalenin neye ilişkin olduğunun belirtilmediği, davacı tanığı olarak dinlenen ...'ın da yapılan ödemenin kendi alacağına ilişkin olduğunu, davalının davacıya olan çeke dayalı borcunu ödemediğini belirttiği, böylece davalının çek bedelini ödediğini ispatlayamadığı gerekçesiyle; davanın kabulüne, 15.000,00 TL'nin temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....
